Author :
Abstract
Çalışmanın amacı okul yöneticilerinin yetki kullanımı, yetki devri ve yetki gaspı konuları hakkındaki görüşlerini ortaya koymaktır.
Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden bütüncül tek durum deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu bütüncül tek durum desenine uygun olarak, maksimum çeşitlilik örneklemesi yöntemine ve gönüllülük esasına göre seçilmiştir. Antalya ili merkez ilçelerinde bulunan 9 okulun müdürü ile yarı yapılandırılmış bireysel görüşme formu kullanılarak görüşülmüştür. Toplanan verilerin analizinde içerik analizi kullanılmıştır. Verilerin kodlanması ve kategorilendirilmesi aşamasında NVivo 9.2 paket programı kullanılmıştır.
Araştırma sonucunda okul müdürleri yetkilerini yetersiz olarak algılamakta, kimi durumlarda dirençle karşılaşmamak için yetki kullanmak yerine ilişkileri kullanmaktadırlar. Okul müdürlerinin tamamı personel seçme yetkisi ile bütçe sağlama ve harcama yetkisine sahip olduklarında okulu daha etkili hale getireceklerini söylemişlerdir. Bazı durumlarda üstlerin, siyasilerin ve sendikaların müdahaleleri nedeniyle yetki kullanımında güçlük çektikleri, müdahaleye uğradıklarını belirtmişlerdir. Yetki devrinin, takım çalışmasını olumlu etkilemesi, kişileri motive eden bir unsur olması nedeniyle gerekli bir uygulama olarak algılandığı ortaya çıkmıştır. Yetki devrinde adalet, liyakat, uzmanlık ve yazılı tebliğ önemli ilkeler olarak çıkmıştır. Yetki devrini güçleştiren en önemli unsurun astlara güvensizlik olduğu, okul müdürlerinin yetki devredecekleri astları arasında kendilerinin önerdikleri müdür yardımcılarına daha fazla güvendikleri görülmüştür. Yetki devrini güçleştiren en önemli unsurun astlara güvensizlik, yönetmeliklerin bu konuda çok açık olmaması ve gücü elinde tutma isteği olarak sayılmıştır.
Keywords
Abstract
The aim of this study is to remark the principals’ opinions about the use of authority, delegation of authority and seize of authority.
In this research, holistic single case design, one of the qualitative research methods, has been used. The study group of this research has been selected, in appliance with the integrated single case pattern, by using the maximum diversity sampling method and voluntary basis. School principals of 9 schools in the center municipalities of the city of Antalya have been contacted by using semi structured personal interview forms. For the analysis of the collected data, content analysis has been used. NVivo 9.2 package program was used to encode and categorize the data.
The results of the research show that the principals’ conceive their authorities as insufficient and in some cases, in order not to witness resistance, instead of using their authority they use their relations. All of the 9 principals stated that, if they have the power of selecting personnel, creating funds and the freedom of using their funds for the school, they would make the school a more efficient place. In some instances, they experienced difficulties in using their authorities and they were intruded by the intervention of their superiors, politicians and unionists. It has been found out that delegation of authority is perceived as a necessary practice as it positively affects teamwork and motivates people. In the delegation of authority, fairness, merit, specialization and written announcement appear to be the main principles. It has been observed that the most important factor that makes the transfer of authority difficult is the distrust of subordinates, and school principals trust the vice principals they recommend more among their subordinates to whom they will delegate authority. The major factors that make the delegation of authority difficult are found to be; the distrust to the subordinates, the regulations not being clear and the will of holding power.
Keywords
- Ak, A. (2010). Türk kamu yönetiminde yetki devri ve karşılaşılan sorunlar. T.C. Başbakanlık Uzmanlık Tezi, Ankara.
- Alan, N. (1976), “Konu Unsuru Bakımından Takdir Yetkisi ve Kanuna Aykırılık”, İdare Hukuku ve İdari Yargı ile İlgili İncelemeler I. Danıştay Tasnif ve Yayın Bürosu Yayınları No: 21, Ankara.
- Albanase, R. (1988) Management. South Western Publishing Co. Cincinnati.
- Atkinson J. (1997). Zamanı Yönetme Sanatı, Çev. Cem S. İslam. İstanbul: Nehir.
- Balcı, A. (2004). Sosyal bilimlerde araştırma. Ankara: Pegem.
- Baltaş, A. (1999) ‘İyi Bir Lider Nasıl Yetkilendirilir?’ Hürriyet, İnsan Kaynakları Eki, 28 Mart.
- Barnard, C. (1958). The Functions of Executive, Cambridge, London.
- Başaran, İ. E. (1988). Eğitim Yönetimi, Ankara: Gül.
- Candan, T. (2005). Açıklamalı İdari Yargılama Usulü Kanunu, Ankara: Maliye ve Hukuk.
- Eren, E (1989). Yönetim Psikolojisi, İstanbul Üniversitesi, İ.İ.B.F., 3.Baskı, s.304, İstanbul.
- Eren, E. (2003). Yönetim ve Organizasyon, İstanbul: Beta.
- Ergül, B. (2006). Yönetimde Yetki Devri ve Uygulamalı Bir Çalışma, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
- Erturun, H. (2014). Yetki Gaspı, Ankara Barosu Hukuk Gündemi Dergisi, Ankara.
- Farland, D. (1967). Management: Principles and Practices, The Macmillian Company, Second Edition. N.Y.
- Fidan, Y. (1997). Yetki Devri ve Sorunları. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(1), 135-160.
- Fuller, J. B., Morrison, R., Jones, L., Bridger, D., & Brown, V. (1999). The effects of psychological empowerment on transformational leadership and job satisfaction. Journal of Social Psychology, 139(3), 389-391.
- Gerçek, A. (2010). Vergi Hukuku Alanındaki Takdir Yetkisinin Kullanılmasında İdarenin ve Memurun Sorumluluğu. Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi Cilt XXIX, Sayı 2, s. 2350.
- Gerdaneri, H. (1972). Yetki Devri. Ankara: İç İşleri Bakanlığı İç Düzen.
- Gordon, T. (1998). Etkili Liderlik Eğitimi. (Emel Aksay, Çev.) 6. Baskı, İstanbul: Sistem.
- Gözübüyük, A. Ş. (2005). Yönetsel Yargı, 22. b., Ankara: Turhan.
- Hess, R., Clapper, C., Hoekstra, K., & Gibison, S. (2001). Empowerment effects of teaching leadership skills to adults with a severe mental illness and their families. Psychiatric Rehabilitation Journal, 24, 257-265.
- Hicks, H.G. (1972): Örgütlerin Yönetimi; Sistemler ve Beşerî Kaynaklar Açısından, A. İktisadi ve Ticari Bilimler Akademisi, Ankara.
- Irgar, L. (1996). Eğitim yönetimi, okul yönetimi, sınıf yönetimi. Ankara: Beta.
- Karl, R., Shamir, B., & Chen, G. (2003). The two faces of transformational leadership: Empowerment and dependency. Journal of Applied Psychology, 88(2), 246–255.
- Koçel, T. (2003). İşletme Yöneticiliği, İstanbul: Beta.
- Kozlu, C. (1986). Kurumsal Kültür, İstanbul: Defne Yayıncılık Farland
- Kuş, E. (2003). Nicel-Nitel Araştırma Teknikleri, Ankara: Anı.
- Kuş, E. (2007). Nicel-Nitel Araştırma Teknikleri. 2. Baskı. Ankara: Anı.
- Mason J. (2002). Qualitativeresearching. 2nd. Ed. London: Sage Publications Ltd.
- Morse, J. M., Barrett, M., Mayan, M., Olson, K. & Spiers, J. (2002). Verification strategies for establishing reliability and validity in qualitative research, International Journal of Qualitative Methods, 1(2): 13-22.
- Nelson, D. L.& C. Quick. (1994). Organizational Behavior. Newyork: West.
- Özçelik, E.,&Yıldırım S. (2002). Web destekli öğrenme ortamlarında bilişsel araçların kullanımı: bir durum çalışması. Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Uluslararası Açıktan ve Uzaktan Eğitim Sempozyumu. 23-25 Mayıs, Eskişehir.
- Özdayı, N. (2001). Eğitim Yöneticilerinin Yetki Devri ile Kaygı Düzeyleri Arasındaki İlişkinin Verimlilik Açısından Değerlendirilmesi M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, (13), 151-164.
- Patton, M., Q. (1990). Qualitative Evaluation and Research. 2nd.Ed. California, USA: Sage.
- Peker, Ö. (1985): Yönetimi Geliştirmenin Sürekliliği. Ankara: Türkiye ve Ortadoğu Amme İdaresi Enstitüsü, No: 258.
- Rubin, H. & Rubin, I. (1995). Qualitative interviewing: The art of hearing data. ThousandOaks, CA: Sage.
- Tümer, M. (1975). Yönetim ve Yönetici. (s.266). İstanbul: Üçler.
- Türkmen, İ. (1996). Yönetsel Zaman ve Yetki Devri Açısından Yönetimde Verimlilik. Ankara: Milli Prodüktivite Merkezi, No:519.
- Wells, R. G. (1993): Yetki Devri. (Vedat Üner, Çev.), Kişisel Gelişim ve Yönetim Dizisi:5, İstanbul: Rota.
- Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (8. tıpkı basım). Ankara: Seçkin.
- Yılmaz, A. ve Aslan, S. (2002). “Tanzimat Döneminde Osmanlı Bürokratik Yapı ve Düşüncesinin Değişimi,” C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 2(1), s. 296.
