Author:
Abstract
Harezm Türkçesi Türk dilinin Karahanlı Türkçesinden Çağatay Türkçesine bir geçiş dönemi olması açısından önem taşır. Harezm Türkçesinin önemli eserlerinden olan Nehcü’l-Feradis, XIV. yüzyılda, Türk yazı dilinin üç değişik coğrafî bölgede gelişmeye başladığı alanda, geniş söz dağarcığı ile yazılan ve döneminin dil özelliklerini oldukça iyi yansıtan hacimli bir eserdir. Bu çalışmada Nehcü’l-Feradis’in söz varlığında yer alan terzilik terimleriyle ilgili dil malzemesi tür ve anlam açısından ele alınmaya çalışılmıştır. Eserde geçen kelimeler, kelimenin anlamından hareket ederek, terzinin doğrudan yaptığı eylem, terzinin bu eylemleri gerçekleştirmekte kullandığı araç ve malzeme, terzinin ortaya koyduğu nesne olup olmamasına göre seçildi. Kelimeler önce sözcük türlerine göre tasnif edildikten sonra kendi içinde çeşitli sınıflandırmalara tabi tutuldu. Son olarak metinde geçen terzilik terimlerinin anlam özellikleri ve günümüz Türkiye Türkçesindeki kullanımları açıklanmaya çalışılmıştır.
Keywords
Abstract
Kharezmi Turkish has a significance in terms of being a transition period of Turkish language from Karahan Turkish to Chagatay Turkish. Nehcu’l Feradis, which is one of the important works of Kharezmi Turkish, is a voluminuos text written by an extended verbal repertoire and presenting the characteristics of the language of the period perfectly, in the field where Turkish written language started to advance in three different geographical regions in the 14th century. In this study, the elements of language regarding the terms of tailorship in the vocabulary of Nehcu’l Feradis are approached in the point of genre and meaning. The terms used in the text are chosen according to the tailor’s direct practice, the device and material used by the tailor for this practice and whether it is the creation of the tailor depending the meaning of the term. The terms are sorted out after having being classified according to the word types. Lastly, the semantic features and the usage of the terms of tailorship are explained.