DIVANU LUGATİ’T-TÜRK’TEKİ OĞUZCA EYLEMLERİN ESKİ KIPÇAK TÜRKÇESİNDEKİ GÖRÜNÜMÜ

Author:

Year-Number: 2012-5 Issue 4
Yayımlanma Tarihi: null
Language : null
Konu : türk dili
Number of pages: 121-132
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

DivanuLugati’t-Türk XI. yüzyıl Türk dünyasının çeşitli boy ve kavimleri ile onların dilleri hakkında değerli bilgiler içermektedir. EserOğuz ve Kıpçak lehçeleriyle ilgili ilk bilgiler vermesi bakımından da önem taşımaktadır. Eserden hareketle Oğuz-Kıpçak etkileşiminin XI. yüzyılda yoğun olduğu anlaşılmaktadır. Bu etkileşimi Eski Kıpçak Türkçesi eserlerinde de görebilmekteyiz. Bu dönemde Kıpçaklarda Türk sultanlarının başta bulunmaları ve hâkimiyetin Türklerde olması sebebiyle Türkçeye karşı ilgi artmış ve birçok eser yazılmıştır. Bu eserler Araplara Türkçeyi öğretmek için yazılmış sözlük ve gramer kitaplarından, başka sahalarda yazılan Türkçe eserlerin istinsah ettirilmesinden ve Arapça ve Farsçadan çeşitli konularda yazılmış eserlerin tercümesinden oluşmaktadır. Bu çalışma ileDivanuLugati’t-Türk’tekiOğuzca kayıtlı eylemlerin Eski Kıpçak Türkçesi sözlük ve eserlerindeki varlığı ortaya konulmaya çalışılacaktır.

Keywords

Abstract

DivanuLugati’t-Türk has preciousinformationaboutsomeTürkishpeople of the 11th century. Thiswork is alsoimportant as it is theoldestsource of OghuzandKipchakdialects. AccordingtoDivanuLugati’t-Türk it is understoodthatOghuzandKipchakpeopleinteracts in consistentways in the 11th Century. We can alsoseethisinteraction in OldKipchakTurkishworks. InthisperiodattentiontoTurkishlanguageincreasedandmanyworkshavebeenwritten,forTurkshavethedominationandtheauthority. Theseworksconsistdictionariesandgrammarbookswrittenfortheaim of teachingArabsTurkishlanguage, copies of Turkishworksaboutsomeotherfieldsandtranslations of ArabicandPersianworks. Theaim of thisstudy is tointroducetheexistence of verbsregistered as Oghuz in DivanuLugati’t-TürkOldKipchakTurkishdictionariesandwoks.

Keywords