Author:
Abstract
Genellikle hemen her yerde halkların yaşantısına odaklanan “Halk Bilimi”, kültürün farklı bir alt boyutu olan müzik gibi, toplumlara ya da ülkelere göre farklılık göstermektedir. Halk bilimi ve müzik, bu farklılık ve zengin materyalleriyle toplum kültürünün önemli bir parçası olmuştur. Halk bilimi ve müziğin önemli bir sentezi olan halk oyunları da gerek müzikal yapısı gerek oyunları ile halk kültürlerinin kimlik kazanmasında önemli roller üstlenmiştir. Gelinen noktada çok yönlü kültürel işlevlere sahip müzik, halk oyunları içerisinde önemli bir yer edinmiş, birbirinden ayrı düşünülemez hale gelmiştir. Ancak halk oyunları içerisinde kullanılan müzik, bazen sosyal ve toplumsal olgularla olan ilişkisi bakımından bazen de teorik özellikleri ile ön plana çıkabilmektedir. Burada şu soru akla gelebilir. Halk oyunu müziklerindeki bu iki unsurdan hangisi daha önemlidir? Ya da birbirinden ayrı düşünülmemeli midir? Bu soruların yanıtı, ülkemizin farklı yörelerden oluştuğu ve her yörenin kendine özgü kültürel özellikleri olduğu gerçekliğinin eklenmesiyle daha da karmaşık bir hal alıp yanıtlanması güçleşecektir. Buradan hareketle bu çalışmada, ülkemiz halk kültüründe zengin ve önemli bir yere sahip “Teke Yöresi” halk oyunları müziklerinin, oluşum ve yapısı hakkında sağlıklı yorumlarda bulunabilmek için, öncelikli olarak müziklerin teorik özellikleri dikkate alınmıştır. Bu kapsamda çalışma, halk oyunları müziklerinin, form, tür, usul ve makam özellikleri bakımından incelenerek, ezgilerin müzikal karakteristik yapısını ortaya koymayı ve bu çerçevede sınıflandırılmasını amaçlamaktadır. Bu amaçla çalışmada, TRT Türk Halk Müziği Repertuarında “Teke Yöresine” ait eserler ve Yerel basılı kaynaklar taranmış, müzikal analizleri yapılmıştır. Bu kapsamda 214 eser analiz edilmiştir. Çalışma sonunda her esere ait müzikal kimlik çıkarılmış, yöre oyun ezgilerine hakim olan makam, ölçü zamanları, vb. unsurlar sayısal olarak ifade edilmiş, tüm eserler sınıflandırılarak tablo halinde sunulmuştur.
Keywords
Abstract
The science of folklore which usually focuses on the way of life of folks everywhere shows differences according to communities and countries in the way music does. The science of folklore and music has become essential parts of the culture of societies in the scope of these differences and their richness of materials. Folk dances which are the important synthesis of the science of folklore and music have gained the role of shaping the identity of either the musical structure or the dances of the culture of the folks. At the ultimate point, music which has multi- cultural functions, has acquired an important place amongst folk dances and become inseparable from them. However the music used in folk dances, may present itself theoretically due to its relationship with social and public concepts. At this stage this question may arise: Which one of the aspects of the music of folk dances is more essential? Or should they be not considered separately? It should become quite difficult to find an appropriate answer to this question as the reality of the different regions of our country and that each region has got its own cultural aspects comes into the light. This study aims to state the musical characteristics of the folkloric melodies that belong to The Teke region where these type of melodies have become important in terms of form, variety, style and tune and henceforth classify them accordingly. Therefore tunes belonging to the Teke region in the repertoires of TRT Turkish Folk Music and related written materials were scanned by means of which 214 works were analysed musically. At the end of the study, the musical identity of every song has been stated and the tune of the regional songs, their timing in terms of measure and the like has been presented in numerically.