İLKÖĞRETİM 4 VE 5. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN ÇEVREYE YÖNELİK TUTUM ve ALGILARININ ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ
Author:
Abstract
Çevre ve çevre eğitimi kavramları özellikle 1970’li yıllardan itibaren önem kazanan kavramlardır. Sanayii, üretim ve tüketim alanlarındaki faaliyetlerin giderek artması, çevresel kaynakların tükenmesi ya da zarar görmesine neden olmuş, dolayısıyla var olan kaynakların verimli ve bilinçli kullanılmasının önemi daha da artmıştır. Bu nedenlerle “çevre eğitimi” özellikle son yıllarda çevre problemlerinin çözümünde odak konulardan biri haline gelmiştir. Çevre eğitimi, genel anlamda çevre bilincine sahip, doğal, tarihi, kültürel, sosyo estetik değerlerin farkında; çevreye ilişkin duyarlı, kalıcı, olumlu davranış ve tutumlara sahip ve sorunların çözümünde sorumluluk alan bireyler yetiştirmek olarak tanımlanabilir. Çevre eğitiminin amacına ulaşmasında bireylerde var olan tutum ve algı oldukça önemli faktörlerden olup bir çok değişkenden etkilenmektedirler. Bu faktörlerden bazıları, cinsiyet, bilgi düzeyi, sosyoekonomik durum ve ebeveynlerin eğitim düzeyidir. Bu anlamda bu çalışmanın temel amacı, ilköğretim 4 ve 5. sınıf öğrencilerinin çevreye yönelik tutum ve algılarını cinsiyet, sınıf düzeyi, ebeveynlerinin eğitim düzeyi ve ailenin gelir düzeyi değişkenlerine göre incelemektir. Araştırmanın ilköğretim 4 ve 5. sınıf seviyesinde yapılması olumsuz tutum ve algıların tespiti ve önleyicilik açısından önemlidir. Araştırmanın çalışma grubunu Kırıkkale İl’indeki ilköğretim okullarından random yolla seçilmiş 5 ilköğretim okulundaki 4 ve 5. sınıf düzeyinde 343 öğrenci oluşturmaktadır. Tarama modeline göre yapılmış olan araştırmada Çevreye Yönelik Tutum ve Algı Ölçeği ölçme aracı olarak uygulanmıştır. Yapılan analizler sonucunda öğrencilerin çevreye yönelik tutum ve algılarının genel olarak olumlu olduğu, çevre konularına yönelik tutum ve algılarının sınıf seviyesine, cinsiyete ve öğrencilerin babalarının eğitim seviyesine göre farklılık gösterirken, gelir durumu ile annelerinin eğitim seviyesine göre farklılaşmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmadan elde edilen bulgular ışığında öğrencilerin konuya yönelik tutumlarını geliştirmek amacı ile müfredat programlarının revize edilmesi, öğrencilerin çevre konularına yönelik aktivitelerde yer almalarının sağlanması ve teşvik edilmesi ve aile eğitim politikalarına önem verilmesi önerilebilir.
Keywords
Abstract
Environment and environmental education terms have been getting importance since 1995. Increasing of industry, production and consumption practices day by day has caused running out of environmental sources or damaging them so that in order to be able to use available resources efficiently, environmental education has been focused. In the process of achieving environmental education aims, attitude and perception are rather important factors. There are many variable effecting attitude and perception. The leading ones are gender, knowledge level, socioeconomic status and literacy level of students’ parents. From that perspective, main aim of this study is to examine primary 4 th and 5 th grade students' attitudes and perception towards environment in accordance with gender, class level, literacy level of students’ parents and economic level of students’ parents. The fact that the survey is focused on students educated in 4th and 5th classes is important to determine negative attitude and perception and to prevent them. Study group of the survey was 343 students educated in 4th and 5th classes in 5 elementary schools in Kırıkkale. They were selected randomly. Survey model was employed in that study and the instruments were Environmental Attitude and Perception scale. According to findings, students’ attitude and perception toward environment are generally positive, and attitude and perception towards environment differ in class levels, gender and education level of students’ fathers, but they do not differ in economic status and education level of students’ mothers. With the help of the findings, in order to develop students’ attitude, the followings can be advised: curriculum should be revised, students should be directed and advised to participate in activities related to environment and lastly parent training programs should be given importance.