Author:
Abstract
Genel anlamda, doğal veya jeolojik erozyon ile hızlandırılmış erozyon diye iki başlık altında incelenen toprak erozyonu yeryüzündeki toprağın her geçen gün deniz ve göl ortamlarına taşınmasına neden olmaktadır. Bu durum artan dünya nüfusuna karşılık kişi başı düşen tarım alanlarının her geçen yıl azalmaktadır. Erozyon özellikle fiziki koşullar açısından yatkınlığı olan, yağış rejiminin düzensiz olduğu ve yaz mevsiminin kurak geçtiği Akdeniz Bölgesi’ndeki tarım alanları açısından ayrıca bir sorun oluşturmaktadır. Yanlış arazi kullanımı ve bitki örtüsünün ortadan kaldırılması erozyonun boyutunu daha da arttıracaktır. Önlem alınmadığı takdirde verimli tarım alanlarını ve eğimli yamaçları örten toprakların denize taşınması sonucu tarımda verimin azalması kaçınılmaz olacaktır. Bu çalışmada Hatay İli’nin İskenderun İlçesi’nin güneyinde 148.99 km2’lik alan kaplayan Arsuz Çayı Havzası’na ait erozyonun nedeni araştırılmıştır. İlk önce inceleme alanına ait erozyona duyarlılık haritası ve erozyonla taşınan toprak miktarı hesaplanmıştır. Bu amaçla Yağış Erozif (R), Toprak Direnç (K), Yamaç Eğim Uzunluğu (LS), Zemin Örtüsü (C) ve Erozyon Önleyici Çalışmalar (P) Faktörlerinin kullanıldığı RUSLE yöntemi kullanılmıştır. Elde edilen duyarlılık haritasına göre inceleme alanının % 4.12’sinde şiddetli ve çok şiddetli erozyon olduğu tespit edilmiştir. Daha sonra bu haritayla inceleme alanına ait jeoloji, eğim, toprak ve arazi örtüsü haritası ile karşılaştırılarak meydana gelen erozyonun nedeni araştırılmıştır. Sonuç olarak inceleme alanında meydana gelen erozyonun daha çok arazi kullanımından kaynaklanan hızlandırılmış erozyon olduğu belirlenmiştir.
Keywords
Abstract
Soil erosion which can be examined in general under two headings as natural and geological erosion causes the soil on earth to be carried to sea and lake environments day by day. This fact causes decreases in agricultural areas per capita in the world whose population is increasing rapidly. Erosion is a particular problem in the Mediterranean Region due to its vulnerability in terms of physical properties, its irregular precipitation regime and its arid summers. Incorrect land use and destruction of flora will increase the dimensions of erosion even further. If measures are not taken, decreases in productivity will be inevitable as a result of the transfer of the soil which covers fertile agricultural areas and slopes to the sea. Current study investigated the causes of erosion in Arsuz Stream Basin which covers 148.99 km2 surface area in the south of Iskenderun district of Hatay Province. First of all, erosion susceptibility map was generated and soil amount carried by erosion was calculated. RUSLE method which uses rainfall-runoff erosivity ( R) , soil erodibility (K), slope length (LS), cover-management (C) and support practice (P) factors. It was identified that 4.12% of the study area has severe and very severe erosion according to the susceptibility map originated during the study. Geological, slope, soil and land cover maps were later compared with the susceptibility map to search for the causes of erosion. It was found that the erosion observed in the study filed is accelerated erosion caused by land use.