Author:
Abstract
Çalışma, Körfez Savaşı sonrası Türkiye-Irak ilişkilerinin petrol politikaları doğrultusunda irdeleme amacı taşımaktadır. Çalışma özellikle iki ülkenin petrol stratejileri doğrultusunda oluşturdukları politikalar ve anlaşmazlıklar üzerinde durmuştur. Ortadoğu coğrafyası, tarihin her döneminde toplumlar ve devletler için hem siyasi hem de ekonomik olarak önem arz etmiştir. Türkiye de bölge üzerinde Soğuk Savaş sonrası dönemde etkinliğini arttırmak için birçok çalışma yürütmüş ve her bölge ülkesi için dış politika unsurlarını aktif kullanan bir ülke konumundadır. Bölgenin hem coğrafi olarak Türkiye’ye olan yakınlığı, hem de tarihsel olarak bağları olması sebebiyle, bölge ülkeleri üstünde etki kurabileceğini düşünerek girişimlerde bulunmuştur. Çalışma içerisinde Türkiye’nin Ortadoğu üzerindeki bölgesel anlamda petrol ve enerji politikaları doğrultusunda Körfez Savaşı sonrası Irak’a yaklaşımı ve dış politika unsurlarına değinilmiştir. Bunun yanında, Irak, yaşadığı karışıklıklar ve sahip olduğu yeraltı kaynakları ile bölgenin en önemli ülkelerinden biridir. Ancak yaşadığı savaşlar ve iç karışıklıklar ülke politikası açısından sorun oluşturmakta ve gelişimi engellemektedir. Çalışma içerisinde ayrıca Irak’ın Körfez Savaşı sonrası Türkiye’ye bakışı ve dış politikasının Türkiye doğrultusundaki yaklaşımlarına da değinilmiştir. Bu bağlamda, Körfez Savaşı sonrası iki ülke ilişkileri bazen olumlu, bazen olumsuz çizgide ilerlemiştir. Çalışma ilk olarak Ortadoğu petrol stratejileri üzerine genel bir değerlendirme yapılmış, sonrasında da petrol stratejileri doğrultusunda Türkiye-Irak ilişkilerine yoğunlaşmıştır. Ülke ilişkileri doğrultusunda petrol ilişkilerinin boyutu ve ticari hacminin dış politikalar sonucu yaşadığı değişimler de tarihsel düzlemde örneklendirilmiştir.
Keywords
Abstract
The essay has the purpose of examining Turkish-Iraq relations towards oil politics after The Gulf War. The essay points out politics and conflicts between Turkey and Iraq in particular, towards their oil strategies. Middle East Region has had political and economical importance for communities and states since the beginning of history. Turkey wants to increase its weight in The Middle East. Therefore, Turkey established new policies about the region and started using elements of Foreign policies actively. Considering the geographical proximity and historical connection, Turkey had attempts to establish an impact on the states of the region. In the essay, Turkey’s approaches and elements of foreign policy to Iraq are mentioned towards Turkey’s regional politics of oil and politics of energy after The Gulf War. Iraq is one of the most important states of The Middle East with their underground sources and internal instability. Wars and internal instability create problems for state politics and disable Iraq’s improvement. Iraq’s points of view at Turkey after the Gulf War are also one of the topics examined in the essay. In that sense, Turkey-Iraq relations have progressed inconsistently. Overall, first, assessment of the oil strategy is studied in the essay. After that, examples of Turkey- Iraq relations towards oil strategies are presented. At last, dimension and trade volume changes in accordance with the foreign politics course are exampled on a historical platform.