AVRUPA BİRLİĞİ’NİN DEMOKRASİ VE İNSAN HAKLARI EĞİTİMİ ANLAYIŞININ ORTAÖĞRETİM DEMOKRASİ VE İNSAN HAKLARI DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMINA YANSIMALARI
Author:
Abstract
Avrupa coğrafyası yüzyıllar boyu kanlı savaşlara, çatışma ve çekişmelere sahne olmuştur. Bunlardan en yıkıcı olanı şüphesiz ki II. Dünya Savaşı’dır. Milyonlarca insanın ölümüne ve çok büyük ekonomik kayıplara yol açan bu savaş aynı zamanda Avrupa kıtasını siyasi anlamda istikrarsızlaştırmıştır. Savaşın bitiminden sonra bir daha buna benzer kayıplar yaşamamak, barış ve işbirliğine dayalı bir ortam oluşturmak için harekete geçildi. Özgürlük, eşitlik, adalet ve barış temelli bir toplum yapısı gerçekleştirme düşüncesi ve insan hakları ve demokratik değerlere uygun bir Avrupa kurma hayali ortak bir arzu olarak belirdi. Bu amaç doğrultusunda insan ve vatandaş yetiştirmek için de bireylere demokrasi ve insan hakları değerlerinin aktarılması önem kazanmaya başladı. Bunu gerçekleştirmek üzere Avrupa Birliği’ne üye ülkeler demokrasi ve insan haklarının öğretimini ulusal eğitim programlarına dâhil etmektedirler. Türkiye de Avrupa Birliği’ne üye adayı devletlerden biri olduğu için Avrupa Birliği değerlerinin ulusal eğitim sistemimize yansımalarının ortaya konulması önem arz etmektedir. Bu araştırmanın amacı; şu anda uygulanmakta olan Demokrasi ve İnsan Hakları Dersi 2013 Öğretim Programı’nın amaçlarını, kazanımlarını ve içeriğini, Avrupa Birliği’nin demokrasi ve insan hakları eğitimi değerlerine göre değerlendirmek, eksik ve uyumlu yönlerini alan uzmanları görüşleri neticesinde ortaya koymaktır. Bu amaç doğrultusunda, araştırma nitel yaklaşıma uygun olarak tasarlanmıştır. Araştırma verileri, 8 alan uzmanı akademisyenden yarı yapılandırılmış görüşme formuyla toplanmıştır. Araştırma sonucunda toplanan veriler içerik analiziyle çözümlenmiştir. Elde edilen bulgular çerçevesinde öğretim programının genel kazanım ifadeleri ve uygulamaya yönelik bazı eksikleri dışında, genel itibariyle Avrupa Birliği’nin demokrasi ve insan hakları değerlerine uyumlu olduğu sonucuna varılmıştır.
Keywords
Abstract
The European geography witnessed lots of bloody wars, conflicts and debates. The most devastating of them is doubtlessly World War II. This war which caused the dying of lots of people and damaging to economies, at the same time, made unstable to continental Europe in terms of policy. After the war, it is taken the action to prevent to possible same losts and to create the peace and cooperation based environment. It was appeared as common desire that realizes a freedom, equality, justice and peace based community structure idea and create Europe accord with human rights and democratic values. In the direction of these purposes, conveying the democracy and human rights values to i