Author:
Abstract
Bu çalışma da T.C. Diyanet İşleri Başkanlığı ile laik bir ülke olan Türkiye Cumhuriyeti’nin özellikle toplumsal cinsiyet meseleleri üzerindeki işbirliğine biraz ışık tutmayı amaçlamaktadır. 2005 ve 2015 yılları arasında verilen Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından hazırlanan Cuma hutbeleri veri olarak baz alınmıştır. Cuma hutbelerinde imamlar, konuşmaların inanılırlığını artırmak için hadisleri kullanmalarından ötürü, bu konuşmalar Müslümanlar üzerinde önemli bir etkiye sahiptir, bu nedenden ötürü hutbelerini toplumun yönlendirilmesi ve şekillendirilmesi açısından önemli bulmaktayım. Ek olarak, Cuma hutbelerinin önemi, hutbeleri dinlemeye gelen erkeklerin sayısından da kaynaklanmaktadır. Türkiye'de İslami bir gelenek olan Cuma hutbeleri, ağırlıklı olarak Müslüman olan diğer ülkeler gibi Cuma öğlen namazında imamlar tarafından düzenli olarak verilmektedir. İslami siyasi arenaya bakış Türkiye'yi daha çoğulcu yapar, ancak görüşünün aktörleri dini propaganda yapmak için kullanmaya başladıklarında, laiklik ve konseptine aykırı düştüğünü belirtilimelidir. Son zamanlarda, Diyanet İşleri Başkanlığına dini faaliyetler için AKP hükümetince büyük bir bütçe yaratıldı ve yine AKP döneminde Diyanet'in çalışanlar sayısı önemli ölçüde artırıldı. Diyanet bütçesindeki bu artış hükümetin gözünde kurumun öneminin ne boyutta olduğunu göstermektedir. Sonuç olarak, bu çalışma, Cuma hutbeleri ile devlet yaklaşımları arasında toplumsal cinsiyet konusuna karşı yaklaşımda benzerlikler olduğunu göstermeyi amaçlamaktadır. Gerek siyasi politikalar gerekse Diyanet İşleri Başkanlığı Cuma hutbeleri aracılığı ile kadınlara yönelik ataerkil görüşü desteklemekte ve güçlendirmektedir.
Keywords
Abstract
This study aims to shed some light on some questions regarding the cooperation between the Religious Affairs (Diyanet) and as a secular country, the Republic of Turkey, particularly on gender issue. For this reason, the data came from between 2005 and 2015 Friday Speeches which are prepared by the Diyanet. Friday Speeches, which are an Islamic tradition, are given by imams regularly at the time of Friday noon prayer like every other predominantly Muslim country. As a result, the study shows that there are similarities between the speeches and the state approaches towards women issue. In the state, either the political policies or Diyanet via Friday Speeches support and reinforce these patriarchal view towards women.