TİNSELLİK VE DİNDARLIK İLE TÜKETİCİ TUTUM VE DAVRANIŞLARI ARASINDAKİ İLİŞKİLERİN İNCELENMESİ: KIRIKKALE İLİNDE GERÇEKLEŞTİRİLEN BİR ALAN ARAŞTIRMASI
Author:
Abstract
Tüketimin ve tüketici davranışlarının bireyin sahip olduğu din ve inanç sistemlerinden etkilendiği kabul görmektedir. Bu noktada bireyin yaşamın anlamını bulma ve aşkın güçle etkileşimleri doğrultusundaki çaba ve deneyimleri olarak ifade edilen tinsellik olgusunun da tüketimle ilgili olması beklenebilir. Bu çalışmada tinsellik ve dindarlığın tüketici tutum ve davranışları ile ilişkilerinin incelemesi amaçlamaktadır. Pazarlama literatüründe dindarlığın tüketiciye etkileri yaygınlıkla incelenmesine karşın, tinsellik veya maneviyatın tüketim üzerindeki rolü görece yeni ilgi çekmeye başlayan bir konudur. Araştırma, tinsellik ve dindarlığı birlikte inceleyen çalışmaların bulunmaması bakımından önemlidir. Çalışma kapsamında öncelikle tinsellik, dindarlık ve bunların tüketimle ilişkileri teorik düzeyde incelenmektedir. Ardından belirlenen ölçekler aracılığıyla Kırıkkale ilinde bulunan tüketicilerden anket yöntemiyle birincil veriler toplanmıştır. Elde edilen verilerle istatistiksel analizler gerçekleştirilmiş ve sonuçlar yorumlanmıştır. Neticede tinselliğin belirlenen tüketici tutum ve davranışları ile ilişkileri dindarlıkla karşılaştırmalı olarak incelenmekte ve tinselliğin tüketici tutum ve davranışlarında rolü olan bir faktör olduğu sonucuna ulaşılmaktadır. Bu noktada tinselliğin özellikle borca yönelik olumlu tutum ve kıskanma ile olumsuz ilişkili olduğu ve sürdürülebilir satın alma, sürdürülebilir ürün kullanımı ve fiyat duyarlılığı ile olumlu ilişki içerisinde olduğu anlaşılmaktadır. Dindarlığın da benzer şekilde sürdürülebilir satın alma ve hazcı tüketim ile olumlu ilişkili olduğu görülmektedir. Ayrıca dindarlığın ekonomik adaletsizlik algısı ve kıskanma ile ters yönlü ilişkili olduğu görülmektedir. Bunların yanında demografik değişkenlere bağlı olarak araştırma değişkenlerindeki farklılıklar da incelenmektedir.
Keywords
Abstract
It is acknowledged that consumption and consumer behavior are influenced by religion and belief system that individual has. At this point, it can be expected that spirituality phenomenon, which is expressed as the efforts and experiences of finding the meaning of one’s life and its interaction with the superior power, may be related to consumption. In this study, it is aimed to examine the relations of spirituality and religiosity to consumer attitudes and behaviors. Although influences of religiosity have been extensively studied in marketing literature, the role of spirituality on consumption has begun to attract interest. The research is important due to absence of studies that examine spirituality and religiosity together. In the scope of the study, spirituality, religiosity and their relationships with consumption is examined at theoretical level first. Then, primary data were gathered from consumers in Kirikkale province through questionnaire method. Statistical analyzes were performed with obtained data and the results were interpreted. As a result, the relationships among spirituality and specified consumer attitudes and behaviors are examined comparatively with religiosity, and it is reached that spirituality is a factor plays role in consumer attitudes and behaviors. At this point, it is understood that spirituality is negatively related with attitude toward debt and jealousy, an positively related with sustainable purchasing, sustainable product usage and price sensitivity. Religiosity is similary seen to be positvely related with sustainable product buying and hedonic consumption. It is also seen that religiosity is inversely related to economic injustice perception and jealousy. In addition, differences in research variables are also examined depending on demographic variables.