Author:
Abstract
Osmanlı-Habsburg ilişkileri, 15. yüzyılda başlamış ve Kanuni Sultan Süleyman’ın Macaristan’ı fethinden sonra, Osmanlı’nın Avusturya’yla sınır komşusu olmasıyla birlikte yoğunluk kazanmıştır. Avusturya arşidükü I. Ferdinand, İstanbul’a birçok kez elçi göndermiştir. Bu elçilerden biri olan Ogier Ghiselin de Busbecq, 1555 yılı başında I. Ferdinand’ın daimi elçisi olarak İstanbul’a gelmiş ve 1562 yılında Osmanlılar ile Habsburglar arasında barış antlaşması imzalanana kadar burada ikamet etmiştir. Busbecq, yalnızca barış müzakerelerini yürüterek diplomatik görevini yerine getirmekle kalmamış, başka alanlarda da aktif bir rol oynamıştır. Meraklı kişiliği, entelektüelliği ve Osmanlı Devleti’nin geniş topraları ve çok uluslu yapısı, onu, hem bilimsel hem de kültürel alanda çeşitli araştırmalar yapmaya zorlamıştır. Ankara yakınlarında İmparator Augustus’un faaliyetlerinin kayıtlı olduğu Res Gestae Divi Augisti isimli anıtı bulmuştur. Kaybolmak üzere olan Kırım Gotlarının dilini yeniden keşfetmiştir. Antikçağ doktoru Dioskorides’in tıp kitabı Materia Medica’nın bir nüshasını bulmuştur. Lale, leylak, eğir otu gibi birçok çiçek ve şifalı otu ve birçok hayvan türünü Avrupa’ya ilk tanıtan Busbecq olmuştur. Busbecq, Türkler başta olmak üzere Osmanlı sınırları içindeki birçok halkın din, dil, kültür ve adetini araştırarak, bu halkların Avrupa’da tanınmasını da sağlamıştır. Busbecq’in botanik, tıp, zooloji, nümizmatik, filoloji, arkeloloji ve klasik epigrafi başta olmak üzere çeşitli alanlarda yaptığı aratırmalar, bu bilimlerin gelişimine önemli katkıda bulunmuştur.
Keywords
Abstract
The Ottoman-Habsburg relations began in the 15th century and intensified during the reign of Suleiman the Magnificent after the conquest of Ungarn because the Ottoman Empire became the border neighbor of Austria. Ferdinand I., the Austrian Archduke, sent ambassadors to Istanbul many times. Ogier Ghiselin de Busbecq, one of these ambassadors, came to Istanbul as the permanent ambassador of I. Ferdinand at the beginning of 1555 and lived here until the signing of the peace treaty between Ottomans and Habsburgs in 1562. Busbecq did not only accomplish his diplomatic missions by conducting peace negotiations, but also played an active role in other areas. His curious personality, intellectuality and the large territories and multinational structure of the Ottoman State led him to conduct various research both in scientific and culturel field. He found near Ankara the Monument “Res Gestae Divi Augusti" including the deeds of Emperor Augustus. He rediscovered the language of the Crimean Goths, which was about to disappear. He found a copy of Materia Medica, the medical book of Dioskorides, an ancient doctor. For the first time, Busbecq introduced many flowers and medicinal herbs such as tulips, lilacs, sweet sedge and animal species to Europe. Busbecq studied the religion, language, culture and tradition of many peoples of the Ottoman Empire, especially of the Turks, and thus caused that Europe could know these peoples. The researches of Busbecq in various fields, especially in botany, medicine, zoology, numismatics, philology, archeology, classical epigraphy, contributed greatly to the development of these sciences.