ZEYVE AŞİRET DOKUMALARINA BİR ÖRNEK: BASKİL HACI HASAN BABA TÜRBESİ’NDEKİ HALI YOLLUKLAR

Author:

Year-Number: 2018- 69
Yayımlanma Tarihi: null
Language : null
Konu : Güzel Sanatlar / Halı, Kilim, Eski Kumaş Desenleri
Number of pages: 193-211
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

Baskil, Türkiye’nin Doğu Anadolu Bölgesi’nde bulunan Elazığ iline bağlı bir ilçe olup, ilin batı tarafında yer almaktadır. Tarihin ilk kültür ve medeniyet merkezlerinden olan Mezopotamya ile Anadolu’yu birbirine bağlayan yollar üzerinde bulunan Baskil, eski bir yerleşim yeridir. Baskil’i eskiden göçebe hayat yaşayan, daha sonraları yerleşik hayata geçen Zeyve, İzolu, Cihanbeyli, Parçikan, Direjan, Herdi ve Aluçlu Aşiretleri yurt tutmuştur. Çalışmaya konu olan Baskil Doğancık Köyü Hacı Hasan Baba Türbesi’nde bulunan halılar, ilçede yaşayan Zeyve Aşireti’ne mensup kişiler tarafından camiye bağışlanmıştır. Bundan birkaç yıl öncesine kadar türbede çok sayıda halı bulunmasına rağmen şimdilerde sadece altı adet halı kalmıştır. Bu çalışmada, Zeyve Aşireti’ne ait Baskil Doğancık Köyü Hacı Hasan Baba Türbesi’nde bulunan el dokuması halıları gün ışığına çıkarmak ve bu halıları motif, renk ve kompozisyon açısından incelemek amaçlanmıştır. Ayrıca Zeyve Aşireti halıları ile Doğu Anadolu Bölgesi halıları arasındaki benzerliklerin ortaya çıkarılması da hedeflenmiştir. Baskil Doğancık Köyü Hacı Hasan Baba Türbesi ve çevresine araştırma-inceleme gezisi düzenlenmiş, türbede bulunan halılar tarafımızdan fotoğraflanarak belgelenmiştir. Ayrıca halıların boyutları ölçülmüş, kaliteleri saptanmış, ipliklerin lif türü belirlenmiş ve motifleri ile ilgili ayrıntılı inceleme yapılmıştır.

Keywords

Abstract

Baskil is a district of Elazığ province located at Eastern Anatolia Region of Turkey and it is placed on the west of the province. Being located on the roads which interconnect Mesopotamia and Anatolia among the first cultural and civilization centers of the history, Baskil is an ancient settlement area. Zeyve, İzolu, Cihanbeyli, Parçikan, Direjan, Herdi and Aluçlu Tribes which had lived the nomadic life then became sedentary have adopted Baskil as their country. The carpets existing in Baskil Doğancık Village Father Hadji Hasan Tomb that is the concerned topic of the study have been donated to the mosque by people who are te members of Zeybe Tribe living in the district. Even though there have been many existing carpets in the tomb until a few years ago, just six carpets remained now. This study aims to bring to light hand knotted carpets existing in Baskil Doğancık Village Father Hadji Hasan Tomb belonging to Zeybe Tribe and to examine these carpets in terms of patterns, color and composition. Moreover, it is also aimed to reveal similarities between Zeyve Tribe carpets and the Eastern Anatolia Region carpets. A research and study trip has been organized in and around Baskil Doğancık Village Father Hadji Hasan Tomb and the carpets existing in the tomb have been photographed. Moreover, carpet sizes have been measured, knot quality has been determined, fiber types of threads have been determined and detailed research has been made about the patterns.

Keywords