Author :
Abstract
Bu çalışmada, Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin uzman görüşü ve çıkartmalı okunabilirlik işlemine göre, okunabilirlik ve anlaşılabilirlikleri incelenmiştir. Bunun için ilk önce 6, 7 ve 8. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin okunabilirlik ve anlaşılabilirlik düzeyleri, 12 Türkçe öğretmeninin görüşü alınarak zor, orta güçlükte ve kolay şeklinde sınıflandırılmıştır. Seçkisiz atama yöntemi ile 6, 7 ve 8. sınıf için zor, orta güçlükte ve kolay birer metin belirlenmiştir. Metinlerden çıkarılan sözcükleri tamamlamak için öğrenicilere farklı zamanlarda, her metin için bir ders saati süre verilmiştir. Bu işlemden elde edilen verilerin öğretmen görüşüyle tutarlı olup olmadığı değerlendirilmiştir. Öğretmenlerin kolay, orta güçlükte ve zor olarak belirttiği metinlerin çıkartmalı okunabilirlik işlemi puanlarının, 6. ve 8. sınıflar için tutarlı olduğu, fakat 7. sınıf için öğretmenler tarafından orta ve kolay olduğu belirtilen metinlerin, öğrenciler tarafından zor anlaşıldığı belirlenmiştir. Okunabilirlik formüllerine göre de Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin güçlük düzeylerinin genel olarak zor olduğu söylenebilir. Öğretmen görüşü ile çıkartmalı okunabilirlik işleminden elde edilen verilerin bütün sınıflar için birbirleriyle tutarlı sonuçlar vermemesi, ders kitaplarına alınan metinlerin seçiminde okunabilirlik ve anlaşılabilirlikte sorunların olduğunu; uzman görüşünün her zaman isabetli ve doğru sonuçlar veremeyeceğini göstermektedir. Ders kitaplarına alınacak metinler, sadece uzman görüşü ile belirlenmemeli, ders kitapları için metin seçiminde güvenilirliği artıran farklı yöntemlerden de yararlanılmalıdır.
Keywords
Abstract
In this study, the readability and understandability of the texts in the course books of Turkish Language Courses have been examined according to expert opinion and cloze test. To this purpose, the readability and understandability levels of the texts in the Turkish course books at the 6th, 7th and 8th grades have been classified as difficult, of medium difficulty and easy, taking the opinions of 12 Turkish language teachers. A difficult text, a text of medium difficulty and an easy text have been decided on through random assignment for each of the 6th, 7th and 8th grades. Students were given at different times a class hour for each text to supply for the words that had been left out. The data obtained have been evaluated in terms of its consistency with the expert (teacher) opinion. The cloze test scores of the texts defined by the teachers to be easy, of medium difficulty and difficult have been seen to be consistent for the 6th and 8th grades. However, it has been found that the students had difficulty in comprehending the texts identified by the teachers to be of medium difficulty and easy for the 7th grade. It can be said that the texts in the Turkish Language course books are generally difficult according to the readability formula. The fact that the obtained data are not consistent with the teachers’ opinions for all grades shows that there exist problems with the selection of the texts in the course books in terms of readability and understandability and that experts’ opinions may not yield the right and accurate results all the time. The texts to be used in course books should not be determined only with recourse to experts’ opinions. Different methods that will increase the reliability should also be applied in the selection of texts for course books.
Keywords
- ANAGNOSTOU Nikolaus K. ve WEİR George R. S. (2006). From Corpus-based Collacation Frequencies to Readability Measure. ICT in The Analysis, Teaching and Learning of Languages, Preprints of The ICTATLL Workshop Glasgows. s.33-46.
- ATEŞMAN Ender (1997). Türkçede Okunabilirliğin Ölçülmesi. Ankara Üniversitesi TÖMER Dil Dergisi, 58, s.171-174.
- ÇETİNKAYA Gökhan (2010). Türkçe Metinlerin Okunabilirlik Düzeylerinin Tanımlanması ve Sınıflandırılması, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- ÇİFTÇİ Ömer, ÇEÇEN Mehmet Akif ve MELANLIOĞLU Deniz (2007). Altıncı Sınıf Ders Kitaplarındaki Metinlerin Okunabilirlik Açısından Değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, (6) 22, s. 206-219.
- CROSSLEY Scott A., DUFTY David F., MCCARTHY Philip ve MCNAMARA Danielle (2007). Toward a New Readability: A Mixed Model Approach, http: //www2.gsu.edu/~wwwesl/Files/ALSL/Cros_Toward_a_new_readability_A_mi xed_model_approach.pdf (Erişim Tarihi: 12 Ocak 2012/14.45).
- DALE, Edgar ve CHALL, Jeanne S. (1948). A Formula for Predicting Readability. Educational Research Bulletin, 27, s.11-20, 37-54.
- DAVIS Terry, Crouch, M., Wills, G., Miller, S., ve Abdehou, D. (1990). The Gap Beetween Patient Reading Comprehension and The Readability of Patient Education Materials. The Journal of Family Practice, (31) 5, s.533-538.
- DEMİR Tazegül (2008). İlköğretim Yedinci Sınıf Türkçe Ders Kitaplarındaki Metinlerin Okunabilirlik Düzeylerinin Tespit Edilmesine Yönelik Bir Değerlendirme, 17. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Sakarya, s.301-310.
- DUBAY William H. (2004). The Principles of Readability, http: //www.impact- information.com (Erişim Tarihi: 15.12.2011/15.30)
- FLESCH Rudolf (1948). A New Readability Yardstick. Journal of Applied Psychology, 32, s.221-233.
- FRY Edward (1968). A Readability Formula That Saves Time. Journal of Reading, 11,
- GÖĞÜŞ Beşir (1978). Orta Dereceli Okullarımızda Türkçe ve Yazın Eğitimi, Ankara: Gül Yayınevi.
- GÜNEŞ Firdevs (2000). Çocuk Kitaplarında Okunabilirlik İlkeleri. Yaşadıkça Eğitim, 67,
- GÜNEŞ Firdevs (2003). Okuma - Yazma Öğretiminde Cümlenin Önemi, Türklük Bilimi Araştırmaları, Türkçenin Öğretimi Özel Sayısı, 13, s.39-48.
- JOHNSON, K. (2000). Readability and Reading Ages of School Science Textbooks. (http://www.timetabler.com/reading.html) adresinden 12 Ekim 2011 tarihinde indirilmiştir).
- JONGSMA Eugene A (1971). The Cloze Procedure as a Teaching Technique, International Reading Association, Newark, Delaware.
- KLARE, George R. (1963). The Measurement of Readability. Ames, Iowa: Iowa State University Press.
- KLARE, George R. (1980). How to Write Readable English. London: Hutchinson.
- MARIOTTI Arleen Shearer ve HOMAN Susan P. (2001). Linking reading assessment to instruction: An application worktext for elementary classroom teachers (3rd ed.), NJ: Lawrence Erlbaum Associates, Mahwah.
- MCKENNA, Michael C. ve ROBİNSON, Richard D. (2002). Teaching Through Text Reading and Writing in the Contenet Areas , Boston: Allyn and Bacon.
- MCLAUGHLİN, G. Harry (1969). SMOG Grading - A New Readability Formula. Journal of Reading, 22, s. 639-646.
- OKUR, Alpaslan ve ARI, Gökhan (2013). 6, 7, 8. Sınıf Türkçe Ders Kitaplarındaki Metinlerin Okunabilirliği. İlköğretim Online, 12(1), s.202-226.
- RYE, James (1982). Cloze Procedures and the Teaching of Reading. London: Heineman Educational,
- SOLMAZ, Ebru (2009). İlköğretim 4. ve 5. Sınıf Düzeylerindeki Türkçe Metinlerde Cümle Uzunluğu, Kelime Uzunluğu ve Kelime Hazinesinin Okunabilirlik Üzerine Etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- STONE, Gerald (1996). Readability Formulas Take Bad Raps. http://taa.winona.msus.edu/taa/COLUMNS/stone/formulas.html. (Erişim Tarihi: 09.12.2011/14.30).
- TEKBIYIK Ahmet (2006). Lise Fizik I Ders Kitabının Okunabilirliği ve Hedef Yaş Düzeyine Uygunluğu. Kastamonu Eğitim Dergisi, 2 (14), s.441-446.
- TEMİZYÜREK Fahri (2010). Türkiye'de Okuma Seferberliği Çerçevesinde Seçilen Kitapların Kelime-Cümle Uzunlukları ve Okunabilirlik Açısından İncelenmesi, Türklük Bilimi Araştırmaları, Türkçenin Öğretimi Özel Sayısı, 27, s. 645-654.
- TEMUR Turan (2002). İlköğretim 5.Sınıf Türkçe Ders Kitaplarında Bulunan Metinler ile Öğrenci Kompozisyonlarının Okunabilirlik Düzeyleri Açısından Karşılaştırılması (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- TEMUR Turan (2003). Okunabilirlik (Readability) Kavramı. Türklük Bilimi Araştırmaları Türkçenin Öğretimi Özel Sayısı, 13, s.169-180.
- Türkçe Ders Kitaplarını İnceleme ve Değerlendirme Ölçütleri (2006). http://ttkb.meb.gov.tr/derskitap_olcut.aspx (Erişim Tarihi: 14.12.2011/15:30).
- ULUSOY, Mustafa (2009). Boşluk Tamamlama Testinin Okuma Düzeyini ve Okunabilirliği Ölçmede Kullanılması. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(1), s.105-126.
- UZUN Leyla ve ÇETİNKAYA Gökhan (2010). ‚Türkçe Ders Kitaplarındaki Metinlerin Okunabilirlik Özellikleri‛, Türkçe Ders Kitabı Çözümlemeleri, (Edt. Hakan ÜLPER), Ankara: Pegema Yayınları.
- ZORBAZ Kemal Zeki (2007). Türkçe Ders Kitaplarındaki Masalların Kelime-Cümle Uzunlukları ve Okunabilirlik Düzeyleri Üzerine Bir Değerlendirme. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 3 (1) s.87-101.
- 1- Komisyon: İlköğretim 6 Türkçe Ders Kitabı, Evren Yayınları, Ankara, 2011.
- 2- Komisyon: İlköğretim 7 Türkçe Ders Kitabı, Pasifik Yayınları, Ankara, 2011.
- 3- Komisyon: İlköğretim 8 Türkçe Ders Kitabı, Tav Yayınları, İstanbul, 2011.
