Bu makalede Rus işgali altındaki Türkistan coğrafyasında dilin yozlaştırılması ve farklılaştırılması için neler yapıldığına, ne tür toplumsal etkilerinin olduğuna ve buna karşı bölgede etkili olan Cedidcilerin verdiği tepkilere değinilecektir. Türkistan coğrafyasında Çarlık Döneminde başlayan nüfusu ve dili Ruslaştırma siyaseti öncelikle bölgedeki Türk halklarını ayrıştırmaya dönük bir planlamayı içermiştir. SSCB döneminde ise Rusçanın hakimiyetini esas alarak soğuk savaş bitene kadar sistemli biçimde ilerlemiş ve büyük ölçüde başarıya ulaşmıştır. Çalışmada Dil Planlaması kavram açıklanacak, Türkistan coğrafyasında Dil Planlaması bağlamında neler yapıldığı irdelenecek ve Cedid hareketinin bu sürece verdiği tepkiler üzerinde durulacaktır.
In this article, what was done in order to corrupt and differentiate the language in the geography of Turkestan under the invasion of Russia, what kind of social reactions were and the reactions to this movement by Jadids who were affluent in the region will be studied. Starting with the Tsarist Period the policy of russification the population and the language in the geography of Turkestan consisted of planning towards the alienation the Turkish people from each other in Turkestan Geography. As for in the period of USSR, this policy based on the expansion of Russian Language was successful to a great extend in a systematic way up until the end of The Cold War. In this study, Language Planning Concept will be explained and what were done in terms of Language Planning and the reactions to this process by Jadid Movement will be studied.