Author :
Abstract
Devlete hizmeti özendirmek ve bağlılık sağlamak aynı zamanda bağımsızlığın vurgulanması anlayışının bir sembolü olan nişan geleneği, Osmanlı Devletinde madalyalardan sonra başlamıştır. Madalyalardan daha görkemli olarak hattâ değerli taşlarla süslenerek devlet hizmetinde başarılı olan, devlete bağlılık, fedakârlık ve yararlılık gösteren vatandaşlara ve yabancılara verilmek üzere devlet bütçesinden büyük harcamalar yapılarak imal edilen ve dağıtılan nişanlar, özellikle Sultan II. Mahmud döneminde yaygınlaşmaya başlamıştır. Çalışma konusu olarak seçilen Mecidî Nişanları, özellikle ıslahatçı kimliği ile tanınan Sultan Abdülmecid tarafından, daha önce verilmiş olan tüm nişanların lağvedilerek ve veriliş kriterleri ve sayıları nizamnamelerle standart altına alınmış, aynı zamanda batıda verilen örnekleriyle hem görünüm hem de prestij açısından boy ölçüşebilecek kriterlerde ihdas edilmiş olmaları itibariyle özellikle Osmanlı Devleti tarihi açısından oldukça önemlidir. Gelenek ile Avrupa kaynaklı modernliğin adeta bir sembolü haline gelen Mecidî Nişanı, çok kısa sürede büyük bir başarıyla Osmanlı devlet geleneğinde yerini almıştır. Öncelikle padişahın portrelerinde gerekli değişiklikler uygulanarak, daha önce takmış olduğu görkemli nişanların yerine yeni nişanın alametleri yerleştirilmeye başlanmış, bu yeni nişan Osmanlı devleti hakkında yazılan eserlere de hemen dâhil edilmiştir. Aynı şekilde bu yeni nişanın alametlerinin görüntüleri, o dönemde gayet popüler olan tarih, coğrafya ve hanedan secereleri üzerinde yayınlanan kitapların resimli levhalarında da görülmektedir. Çalışmamızda, gelenekle yenilik arasındaki geçiş sürecinin önemli sembollerinden biri haline gelen ve Osmanlı Devletinin sonuna kadar ihdas edilmeye devam edilmiş olan Mecidî Nişanlarını, daha yakından tanıtarak önemlerine dikkat çekmek amaçlanmıştır.
Keywords
Abstract
In the Ottoman State, nishans served to encourage service and loyalty to the state, and were considered as symbols of independence. Nishans entered into use in the Ottoman State long after the first Ottoman medals appeared. In appearance, nishans were more imposing than medals, often decorated with precious stones, and prepared at great expenses from the state budget. Nishans, which became common at the time of Sultan Mahmud II, were awarded to Ottoman citizens and foreigners who successfully performed their state duties, and who demonstrated great loyalty, self-sacrifice and service to the Ottoman State. Medjidie Nishans, on the other hand, first began to be awarded at the time of Sultan Abdülmecid, who was known for his reformist character. After Medjidie Nishans first appeared, all previous nishans were abolished, and strict regulations were defined regarding the criteria according to which Medjidie Nishans could be awarded, as well as the number of these nishans that could be awarded at any given time. These nishans, which rivaled Western medals in both their appearance and the prestige that was associated with them, are of particular importance in the history of the Ottoman State. Medjidie Nishans symbolized the intermingling of Ottoman traditions and European modernity, and soon became an integral part of Ottoman state traditions. In this context; the Medjidie Nishan replaced all other previous nishans on the portraits of Ottoman Padishahs, and also began to be mentioned in written works regarding the Ottoman State. Similarly, images of this new nishan were often depicted in the pictures of books on history, geography and the genealogical tree of the Ottoman dynasty that were published at the time. The aim of our study was to provide a more detailed description of the Medjidie Nishan, which was one of the important symbols of the transition from older traditions to modernity, and which continued to be awarded until the very end of the Ottoman State. In this context, we will draw attention to particular features and characteristics of these nishans.
