Author :
Abstract
Sinizm ve mobbing son yıllarda örgütlerin başa çıkmakta zorlandığı örgütsel davranış sorunları arasındadır. Sinizm, bir kişiye, bir gruba, ideolojiye, sosyal geleneğe ya da örgütlere karşı hüsran, hayal kırıklığı ve olumsuz duygularla ya da bütün bunların (kişinin, grubun) güvensizliği ile şekillenen genel ve özel bir tutumdur. Örgütsel sinizm, örgütün bütünlükten yoksun olduğu inancını kapsayan bir tutumdur. Örgüte karşı olumsuz duygular ve küçük düşürücü ya da eleştirel davranışları kapsamaktadır. Mobbing ise; asılsız söylentiler yayma, haksız yere suçlama, küçük düşürme, aşağılama, hor görme, şiddet uygulama gibi eylemlerle gerçekleşen ve çalışanı işyerinden uzaklaştırmayı amaçlayan bir yıldırma hareketidir. Bu çalışmada, mobbinge yönelik algıların, örgütsel sinizm algısına etki edip etmediğine ilişkin hipotezler test edilmiştir. Araştırma verileri Bitlis’te yer alan 3 ve 4 yıldızlı şehir otellerinin 99 çalışanından anket tekniğiyle toplanmıştır. Çalışmamızda, Mobbing ile Örgütsel sinizm arasında anlamlı ve pozitif yönlü (r = ,485) bir ilişki bulunmuştur. Araştırma sonucunda yapılan korelasyon analizi göstermektedir ki; çalışanların mobbing algısı arttıkça örgütsel sinizm tutumlarının da arttığını söylemek mümkündür. Yapılan regresyon analizinde Örgütsel sinizmin boyutlarından, bilişsel sinizm algısının yaklaşık %30’unun,duyuşsal sinizm algısının yaklaşık %25’inin, davranışsal sinizm algısının yaklaşık %20’sinin mobbing tarafından açıklanabileceği görülmektedir. Mobbinge maruz kalma ve örgütsel sinizm düzeylerine ilişkin algılar çalışanların demografik niteliklerine göre farklılık göstermektedir. Buna göre Mobbing ile görev basamağı arasında, Örgütsel sinizm boyutlarından bilişsel sinizm ile öğrenim durumu ve görev basamağı arasında; Duyuşsal sinizm ile cinsiyet faktörü; davranışsal sinizm ile öğrenim düzeyi arasında anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Birbirini olumsuz yönde destekleyen ve birbirinden güç olan bu iki kavram örgütler için en önemli problemlerdendir. Özellikle hizmet işletmelerinde çalışanların gerek müşteriler gerekse çalışma arkadaşlarıyla kuracağı yakın ilişkilerde bu iki unsurun hissedilmesiyle örgütsel bütünlük bozulacak ve çalışanlar örgüte duyarsızlaşarak örgüt içi verimsizlikten, işten doyumsuzluk, örgüte bağlılığın azalması ve performans düşüklüğüne kadar birçok olumsuz durum yaratacağını söylemek mümkündür. Bu bağlamda örgütlerin bilinçli bir insan kaynakları politikası uygulayarak, çalışanlarını karar mekanizmalarına dahil ederek, yaşanılan problemlerde neler yapılabileceğine dair çalışanlar arasında farkındalık oluşturarak bu sorunları aşabilecekleri söylenebilir.
Keywords
Abstract
Cynicism and mobbing are a mong th behavioral problems tha t became challenging to handle for organizations during the last years. Cynicism is a general or private attitude characterized by a general distrust as well as disappointment and negative emotions towards an ideology, social norm, organization or all of them (personal or a group). Mobbing is a type of intimidationbehaviorthatconsists of actssuch as spreading false rumors, accusing falsely, humiliation, insult, and applying violence and is meant to drive employees away from their work. Organizational cynicism is the belief that an Organization lacks integrity. This beliefs consists of negative emotional reaction and insulting or critical behaviour In this study,hypotheses regarding whether perceptions related to mobbing affected organizational cynicism were tested. The research data were collected through a job satisfaction survey made with 99 employees from 3 and 4 star hotels located in Bitlis city centre. In our study,a significant and positive relationship was found between Mobbing and Organizational cynicism (P = .485). The correlation analysis at the end of the research has shown that the more the employees’ mobbing perception increases, their organisational cynicism increases too. In the regression analysis that was carried out, it was found that among different dimensions of organizational cynicism, mobbing can explain approximately 30% of cognitive cynicism, 25% of emotional cynicism, and 20% of behavioral cynicism. Perceptions towards being exposed to mobbing and organizational cynicism vary depending on demographic qualities of the employees. Accordingly, there have been some differences found between mobbing and the working status; organisational cynicism and naive cynicism; behavioural cynicism and educational status.Especially at the service businesses, employees who build up close relationships with both the colleagues and the customers will feel these two factors and the organisational integrity will be destroyed. Therefore, the employees will be insensitive towards the organisation and there will be several negative situations such as ineffectiveness, dissatisfaction from work, lack of loyalty towards the organisation and underperformance. In this regard, it is possible to mention that building a conscious human resources policy, involving the employees in decision making mechanisms, creating awareness among the employees can overcome the problems of the organisations.
Keywords
- Amoah, V. A. & Baum, T. (1997). Tourism Education:Policy Versus Practice. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 9/1, 5–12.
- Andersson, L. M. (1996). Employee Cynicism: An examination Using a Contract Violation Framework. Human Relations, 49/11, 1395-1418.
- Arabacı, I. B. (2010), The Effects of Depersona- lization and Organizational Cynicism Levels on the Job Satisfaction of Educational Inspectors, African Journal of Business Management, 4/13, 2802-2811.
- Aslan, Ş.& Akarçay, D. (2013). Psikolojik Şid- detin Genel ve Örgütsel Sinizme Etkileri, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı:41, 25-44.
- Beheshtifar, M. & Moghadam, M. N. (2015). Effect of Organizational Cynicism Factors on Normative Commitment, Journal of Social Issues & Humanities, 3(10), 273-276.
- Brandes, P., Dharwadkar, R & Dean, J. W. (1999). Does Organizational Cynicism Matter? Employee and Supervisor Perspectives on Work Outcomes. Eastern Academy of Management Proceedings, Outstanding Empirical Paper Award (pp. 150–153).
- Bultena, C. D. & Whatcott, R. B. (2008). “Bushwacked at Work: A comparative Analysis of Mobbing and Bulling at Work”, Proceeding of ASBBS, 15/1, 652-666.
- Cemaloğlu, N., Kalkan F., Dağlı E. ve Çilek A. (2014), “Examining the Relation between Humor Acts of School Principals and Teachers’ Exposure Level to Mobbing and Organizatio
- Chiaburu, Dan S., Peng, A. C., Oh, I. S., Banks, G.C. & Lomeli, L.C. (2013). Antecedents and Consequences of Employee Organizational Cynicism: A Meta-Analysis, Journal of Vocational Behavior, 83/2, 181–197.
- Cornoiua, T.S. & Gyorgya, M. (2013). Mob- bing in Organizations. Benefits of Identifying the Phenomenon. Procedia – Socialand Behavioral Sciences, (78), 708-712.
- Çakıcı, A ve Doğan, S. (2014). Örgütsel Siniz- min İş Performansına Etkisi: Meslek Yüksekokullarında Bir Araştırma,Doğuş Üniversitesi Dergisi, 15/1, 79-89.
- Çöl, S. Ö. (2008). İş Yerinde Mobbing: Hastane Çalışanları Üzerine Bir Araştırma, Çalışma ve Toplum Dergisi, 4/19, 107
- Dangaç, Gönül. (2007). “Örgütlerde Psikolojik Yıldırma (Mobbing) ve Bir Araştırma”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı.
- Davis, Walter D & Gardner, William L. (2004). Perceptions of politicsand organizational cynicism: An attributional andleader–member Exchange perspective,The Leadership Quarterly, 15/4, 439 – 465.
- Davenport, N.Swartz, R.D. ve Eliot, G.P. (2014). Mobbing: İşyerinde Duygusal Taciz, (Çeviren:Osman Cem Önertoy), Sistem Yayıncılık, İstanbul.
- Dean Jr, J.W., Brandes, P & Dharwadkar, R. (1998). Organizational Cynicism. The Academy of Management Review, 23/2,
- Deniz, D. (2012). Mobbing (İşyerinde Yıldırma) İnsanda Saldırganlığı Açıklayan Kuramlar ve Vaka Örnekleriyle, İstanbul: Fam Yayınları.
- Efeoğlu, İ.E & İplik, E. (2011). Algılanan Ör-
- Gül H. ve Ağıröz A. (2011), “Mobbing ve Ör- gütsel Sinizm Arasındaki İlişkiler: Hemşireler Üzerinde Bir Uygulama”, Afyon Kocatepe Üniversitesi, İİBF Dergisi, C:XIII, S:II, 27-47.
- Hjalager, A. M. & Andersen S. (2001). Tou- rism Employment: Contingentz Workor Professional Career?, Employee Relations, 23/2, 115–129.
- Kalağan, G & Aksu, M. B. (2010). Organizati- onal Cynicism of The Research Assistants:A Case of Akdeniz University,Procedia Social and Behavioral Sciences, 2/2, 4820–4825.
- Kalağan, G. & Güzeller, O. C. (2010). Öğret- menlerin Örgütsel Sinizm Düzeylerinin İncelenmesi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27/27,
- Karacaoğlu, K. & İnce, F. (2012). Brandes, Dharwadkar ve Dean’in (1999) Örgütsel Sinizm Ölçeği Türkçe Formunun Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması: Kayseri Organize Sanayi Bölgesi Örneği, İşletme ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 3/3, 77-92.
- Kalay, F., Oğrak, A. ve Nişancı, Z. N. (2014). Mobbing, örgütsel sessizlik ve örgütsel sinizm ilişkisi: Örnek bir uygulama. Kastamonu University Journal of Economics & Administrative Sciences Faculty, 4(2), 127-143
- Kalaycı, Ş. (2010). Faktör Analizi, (Ed: Ş. Kalay- cı), içinde (ss.321-331), SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, Ankara: Asil Yayın Dağıtım LTD.ŞTİ.
- Kuşcu, Ç. P. (2011). Örgüt Kültürü ve İş yeri Zorbalığı: İşkur ve Ors Örneği, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Leymann, H. (1996). The Content and Deve- lopment of Mobbing at Work, European Journal of Work and Organizational Psychological, 5/2, 165-184.
- Özdamar, K. (2004). Paket Programlar ile İstatis- tiksel Veri Analizi. (Genişletilmiş 5.Baskı), Kaan Kitabevi.
- Pelit, N & Pelit, E. (2014). Mobbing ve Örgütsel Sinizm (Teori-Süreç ve Örgütlere Yansımaları), Ankara: Detay Yayıncılık.
- Poussard-Minibaş, J & Çamuroğlu-İdiğ, M. (2009). Psikolojik Taciz, Ankara: Nobel Yayınları.
- Sheel, R. C. & Vohra, N. (2016). Relationship Between Perceptions of Corporate Social Responsibility and Organizational Cynicism: The role of Employee Volunteer ing, The International Journal of Human Resource Management, 201(13), 1373-1392.
- Torun, Y & Çetin, C. (2015). Örgütsel Sinizmin Kuşaklar Bazında Değerlendirilme
- Tutar, H. (2004). İş Yerinde Psikolojik Şiddet, (3. Baskı), Ankara: Barış Kitap Basım Yayın Dağıtım.
- Tınaz, P. (2011). İşyerinde Psikolojik Taciz (Mob- bing).İstanbul: Beta Yayıncılık.
- Ural, A & Kılıç, İ. (2006). Bilimsel Araştırma Süreci ve SPSS ile Veri Analizi. (2. Baskı), Ankara: Detay Yayıncılık.
- Vandekerckhove, W. & Commers, M. R. (2003). Downward Workplace Mobbing: A Sign Of The Times?. Journal of Business Ethics, 45/1-2, 41-50.
- Yıldız, S. M. (2016). İşyerinde Mobbing Dav- ranışlarının Spor ve Fiziksel Etkinlik İşletmeleri Çalışanlarının Örgütsel Vatandaşlık Davranışına Etkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18/1, 165-180.
- Zorel İnal, F. (2009). Örgüt Sağlığını Tehdit Eden Bir Olgu Olarak Psikolojik Şiddetin (Mobbing) Engellenmesinde Örgüt İçi İletişimin Rolü. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir: Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Halkla İlişkiler Tanıtım Anabilim Dalı.
