Author :
Abstract
İnsanın yaratılışı gereği iki farklı özelliği bulunmaktadır. İnsanın kendisini hep iyiliğe, güzel davranışlara yönelten bir yönü varken, kötü ve olumsuz davranışlara sevk eden bir yönü de söz konusudur. Her türlü iyiliği ön plana alıp insanları doğruya ulaştırmaya çalışan takva iken, kötülüğü emreden ve insanın azgınlık derecesinde bütün heva ve arzularını karşılamaya çalışan da nefistir. İnsandaki kötü özellik ve olumsuz davranışların en aza indirilebilmesi için insanların bir eğitime tabi tutulması gerekmektedir. Bu doğrultuda nefsin hem eğitilmesine hem de tezkiye yöntemi ile temizlenmesi ve arınmasına ihtiyaç vardır. Bu ihtiyacı karşılamak üzere Kur’ân, nefsin eğitilmesi ve tezkiye edilmesi konusunda belli bir düzen ve sistem ortaya koyarak insanları eğitime tabi tuttuğu ve onlara bu konuda kılavuzluk etmekte olduğu çalışmada anlaşılmıştır. Çalışmada bu yönler dikkate alınarak tezkiye yöntemi ile nefsin Kur’ân’da nasıl eğitime tabi tutulduğu ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Bu çerçevede tezkiyenin kavramsal çerçevesi çizildikten sonra Kur’ân’da ve Tasavvuf psikolojisinde tezkiyenin nasıl gerçekleştiği ifade edilmiştir. Daha sonra nefsin hem literatürde hem de Kur’ân’daki açılımları dile getirilmiştir. Nihâyetinde Kur’ân’da tezkiye yöntemiyle nefsin eğitilme sistemi ortaya koyulmuştur. Bu sistemin üç boyutta geliştiği görülmüştür. Bu üç boyuttan birincisi, Peygamberler vasıtasıyla kitap ve hikmetle tezkiyedir. İkincisi, tüm yönleriyle birlikte ibadetlerle tezkiye ve üçüncüsü ise dua yoluyla nefsin tezkiyesi gerçekleştirildiği anlaşılmaktadır.
Keywords
Abstract
There are two distinct characteristics of human creation. When one has a direction that leads to good and good behaviors, there is also a direction that leads to bad and negative behaviors. While it is a taqwa trying to reach people, taking every kind of good into the foreground, It is the self who orders the evil and tries to meet all the desires and desires of the human in the degree of harshness. People need to be trained so that the bad features and negative behaviors are minimized. In this direction, there is a need for the self both to be educated and to be cleaned and purified by the method of purification. In order to meet this need, the Qur'an has been educating people by putting a certain order and system in the training and training of the self and that they are working to guide them in this regard. Considering these aspects in the study, it was tried to reveal how the self was educated in the Qur'an by the method of purification. After the conceptual framework of the purification was drawn in this frame, it was expressed how the purification was realized in Qur'an and Sufi psychology. Later on, the self both the literature and the Qur'an expositions were expressed. Finally, a system of self-education in the Qur'an was revealed by the method of purification. This system has been developed in three dimensions. The first of these three dimensions is the purification with book and wisdom through the Prophets. Second, purification with the worship along with all aspects the third is the self purification through prayer is understood was performed.
