TOPLUMSAL BİR EYLEM BİÇİMİ OLARAK TRAKTÖR FUTBOL TAKIMI BAĞLAMINDA JEOPOLİTİK TASAVVUR OLUŞTURMA SÜRECİ
Author :
Abstract
Türkler bin yıldan fazla bir süredir İran coğrafyasında yaşamlarını sürdürmektedirler. Sahip oldukları derin kültürel, toplumsal ve siyasi gelenek, onları önemli bir aktör konumuna getirmiştir. Bugünkü İran coğrafyasında uzun süre devlet biçiminde örgütlenmiş olmalarına rağmen; 1925 yılından itibaren bu örgütlülüklerini kaybetmişlerdir. İran idaresi altında çeşitli ayrımcı ve asimilasyon politikalarına maruz kalmışlardır. Etnik kimlikleri, kültürleri, dilleri ve yaşam biçimleri baskı ile unutturulmaya çalışılmıştır. Ancak tüm baskılara rağmen Güney Azerbaycan Türkleri, tarihten getirdikleri milli şuurları sayesinde ayakta kalmayı ve varlıklarını devam ettirmeyi başarmışlardır. Güney Azerbaycan Türkleri, tarihi süreçte önemli bir toplumsal hareket dinamiğine sahiptirler. 1900’lü yılların başından itibaren günümüze kadar çeşitli hedef ve amaçlar yönünde örgütlenmişlerdir. Kimlik, kültür ve benlik temelli hak taleplerini dile getiren eylemler düzenlemişlerdir. Günümüzde Güney Azerbaycan Milli Hareketi olarak ortaklaşmış olan toplumsal hareket, Traktör (Traxtur) futbol takımının maçlarını toplumsal bir eylem biçimine dönüştürmüştür. Siyasi futbol taktiği olarak adlandırılan bu eylem biçimi, kapalı ve dar bir siyasi ortamda yaşayan Türkler için önemli bir fonksiyon ifa etmektedir. Traktör futbol takımı maçlarının en önemli fonksiyonu, sosyalleşme süreci içerisinde genç nesillerin jeopolitik tasavvurunun oluşturulmasıdır. Tasavvuru oluştururken; söylemler ve mekânsal temsiller kullanılmaktadır. Bu söylem ve mekan temsilleri ise, tezahüratlar, marşlar, pankartlar, giyilen giysiler ve yapılan işaretlerle görsel olarak sunulmaktadır. Bu çalışmada toplumsal hareketin bir eylem biçimi olarak Traktör futbol takımı maçları esnasında sunulan söylem ve mekânsal temsiller analiz edilmeye çalışılmıştır . Analiz için Eleştirel jeopolitik yaklaşım temel alınmıştır.
Keywords
Abstract
Turks have been living in Iran geography for more than a thousand year. The deep cultural, social, and political traditions that they had made them an influential actor. Although they were organized in a form of state in Iran geography for a long time, they lost their organization since 1925. They were exposed to segregation and assimilation policies under the Iran government. Their ethnic identities, culture, language, and way of life were aimed to be forgotten with oppression. Despite all kind of the oppressions, Southern Azerbaijan Turks succeeded to survive and maintain their existence by the virtue of their national conscience. Southern Azerbaijan Turks had an influential dynamic of social movement in the historical process. They have been organized for different targets and aims since the beginnings of 1900s. They organized acts reflecting their claims for identity and culture. The social movement, which is gathered under the same roof with Southern Azerbaijan National Movement, transformed the matches of Traktör (Traxtur) football team into a social act. This kind of act, which is called as political football tactics, plays an important role for the Turks living in a closed and confined political area. The most important role of the Traktör football team is the creating process of geopolitical imagination of the young generation in the process of socialization. Discourses and spatial representations are used while creating this imagination. This discourse and spatial representations are visually represented with acclaims, marches, banners, clothing, and hand signs. In this study, it was aimed to analyze the discourses and spatial representations during the matches of Traktör football team as an act of social movement. In this respect, critical geopolitical approach was used as a base.
