Author :
Abstract
Bilgi, özne tarafından dış koşulları uygun hale getirebilmede, nesne hakkında görme, duyma, anlama, tanıma, çözme gibi araştırmalar yapılması sonucu elde edilir. Nesne hakkında bilgilenen özne, bu bilgiler ile nesneyi artık değiştirebilir. Özne ve nesne arasındaki ilişkiden bilimsel ve sanatsal bilgiye ulaşılır ancak sanatsal bilginin, bilimsel bilgiye nazaran subjektif bir özellik taşıdığını söylemeliyiz. Bilimsel bilgi, araştırmacının çabasında son bulur, farklı araştırmacıların aynı nesneye ilişkin aynı bilgiye ulaşması söz konusudur. Sanatsal bilgi süreci ise deneysellikten uzak, sezgilerin işin içine girdiği bir süreçtir. Sanatın ve sanatçının nesne ile olan ilişkisi ve bu ilişkiyi ifade etme biçimleri binyıllardır değişmektedir. Nesne, sanatçı tarafından algılanır, kavranır ve bu kavrayış sürecinde sanatçıda farklı duygular ve nihayetinde estetik heyecan uyanır. Bu süreç ve sonunda estetik yargı-estetik varlık ortaya çıkar. Bu genel durumdan özele doğru geldiğimizde sanatçı ve sanat eserinin böyle bir ilişki ile estetik olay meydana getirmesi sürecini, sanatsal yaratma süreci olarak tanımlarız. Bu makalede nesneyi, onun varoluşunun, tinsel, ruhsal, organik ya da inorganik katmanlarının tümü ve ötesinde algılama durumu ile estetik nesne-özne arasındaki ilişki üzerinde durulacaktır. Bu ilişkiler bütünü ve sonucunda gelişen sanatsal ifade sürecinde nesnenin ve öznenin hallerine değinilecektir. Bu değerlendirmelerin yanısıra insan ve sanat eseri arasında duyular aracılığıyla gerçekleşen soyutlama(abstraktion) ve özdeşleyim(einfühlung) olaylarına da değinilecektir.
Keywords
Abstract
The information is obtained by the subject in order to make the external conditions appropriate, such as seeing, hearing, understanding, recognizing and solving the object. The subject that is informed about the object can now change using this information. Scientific and artistic knowledge is obtained from the relationship between the subject and the object, but we must say that artistic knowledge has a subjective character compared to scientific knowledge. Scientific knowledge ends in the researcher's effort, with different researchers reaching the same information about the same object. The artistic knowledge process is intuitive rather than experimental. The relationship between art and the artist and the way they express this relationship has over the centuries. The object is perceived, grasped by the artist. And during this process of perception, different emotions and ultimately aesthetic excitement arouse in the artist. At the end this process, aesthetic judgment-aesthetic entity emerges. When we specify this process, we define the process of creation an aesthetic event by the artist and artwork with such a relationship as the process of artistic creation. In this article, the relationship between the state of perception of the object and its aesthetic object-subject will be emphasized in all and beyond the spiritual, organic or inorganic layers of its existence. In the process of artistic expression that develops as a result of these relations, the states of the object and the subject will be discussed. In addition to these evaluations, the abstraktion and einfühlung events between the human and the work of art will be also discussed.
Keywords
- Altuğ, T. (1989). Kant Estetiği. İstanbul: Payel Yayınları.
- Baudrillard, J. (2010). Sanat Komplosu-Yeni Sanat Düzeni ve Çağdaş Estetik 1. 1. Baskı, İstanbul: İletişim Yayınları.
- Cassier, E. (1980). İnsan Üstüne Bir Deneme (Çev: Necla Arat) İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- Kagan, M. (1982). Güzellik Bilimi Olarak Estetik ve Sanat (Çev: Aziz Çalışlar) 1. Baskı, Altın Kitaplar Yayınevi.
- Nas, H. (2017). Sezai Karakoç’un Sanat ve Şiirde ‘Soyutlama’ya Dair Dikkatleri. Ed. Ali Dursun. Medeniyetin Burçları Derneği Kültür Kitapları: 01, Seri: 03, Kardeşler Ofset.
- Sönmez, A. (2014). Platon’un Pratagoras’ında Haz Anlayışı Üzerine Bir İnceleme. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Dergisi, 54, 1, Ankara.
- Tatlıcı, G. (2017). Jaques Derrida ve Ludwig Wittgenstein’ın Dil Kuramları Bağlamında Jaume Plensa, Eserleri ve Aracı Dil Arayışı. International Journal of Interdisciplinary and Intercultural Art, Cilt 3, Sayı:3, Kasım-Aralık.
- Tunalı, İ. (1983). İfade Bilimi ve Genel Linguistik Olarak Estetik. 2. Basım, İstanbul: Remzi Kitabevi.
- Tunalı, İ. (1993). Estetik. 3. Basım, İstanbul: Remzi Kitabevi.
- Tunalı, İ. (1996). Felsefe Işığında Modern Resim. 3. Basım, İstanbul: Remzi Kitabevi.
- Worringer, W. (1993). Soyutlama ve Özdeşleyim (Çev: İsmail Tunalı) İstanbul: Remzi Kitabevi.
- Yetkin, S. K. (1947). Estetik. İstanbul: Remzi Kitabevi.
