Author :
Abstract
Günümüzde eğitim ortamları, birey merkezli olarak şekillenmekte ve farklı yöntem teknikler ile öğretim kavramı bir sürece yayılmak istenmektedir. Son yıllarda hız kazanan bilimsel ve teknolojik ilerlemeler doğrultusunda, öğrenme-öğretme süreçleri de farklı bir kimlik kazanmaktadır. Özellikle günümüzün eğitim ortamlarında öğrenen birey merkezli aktif ve dinamik bir süreç vurgulanmaktadır. Bu temel vurgu neticesinde, öğretmenin rolü ve eğitim-öğretim süreçlerindeki araç, gereç ve materyallerin etkililiği de tartışılmaktadır. Öğrenme ortamlarında en temel araçlar denildiğinde, kuşkusuz ki ülkenin genel eğitim politikası ve felsefesini yansıtan öğretim programlarına uyumlu ders kitapları da ilk anda akla gelenler arasında yer almaktadır. Eğitimde yenileşme, gelişme ve kalitenin üzerinde durulduğu günümüz eğitim anlayışında, yapısal olarak disiplinler arası bir yaklaşımı olan sosyal bilgiler dersi başta olmak üzere, tüm derslerde bireyleri etkin kılmak ve bireylerin gelişmişliğini destekleyecek yeni unsurlar ortaya çıkmıştır. İşte “değer” ve “değerler eğitimi” kavramları da bu bakımdan önem kazanmıştır. Bu çalışmada, Sosyal bilgiler 6. Sınıf ders kitabının içinde yer alan metinler üzerinde durularak, ders kitabının değerler eğitimi açısından incelenmesi amaçlanmaktadır. Bu amaç doğrultusunda 6. Sınıf sosyal bilgiler ders kitabı incelenmiş ve ders kitabı içerisinde yer bulan değerlerin sıklık olarak 181 kez vurgulandığı görülmüştür. Değerler içerisinde en çok sorumluluk, barış, aile birliğine önem verme vurgulanırken; en az ise tasarruf değerine rastlanıldığı anlaşılmaktadır.
Keywords
Abstract
Nowadays educational environments are shaped as individual-centered and it is desired to spread the concept of teaching with different method and techniques to a process. In line with the scientific and technological advances that have gained speed in recent years, the learning-teaching processes are also gaining a different identity. An individual-centered, active and dynamic process is emphasized, especially in today's educational environments. As a result of this basic emphasis, the role of the teacher and the effectiveness of the tools, equipment and materials in education processes are also discussed. When it comes to the most basic tools in learning environments, undoubtedly, textbooks that are compatible with the curriculum reflecting the general education policy and philosophy of the country are among the first things that come to mind. In today's understanding of education, where innovation, development and quality in education are emphasized, new elements have emerged that will enable individuals to be active in all lessons and support the development of individuals, especially the social studies course, which has an interdisciplinary approach structurally. Thus, the concepts of "value" and "values education" have gained importance in this respect. In this study, it is aimed to examine the textbook in terms of values education by focusing on the texts in the Social Studies 6th grade textbook. For this purpose, the 6th grade social studies textbook was examined and it was seen that the values included in the textbook were frequently emphasized 181 times. Among the values, responsibility, peace and family unity are emphasized; It is understood that the least saving value is found.
Keywords
- Aktan, O., Padem, S. (2013). İlköğretim 5.Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitabında Kullanılan Okuma Metinlerinde Yer Alan Değerler. Asya Öğretim Dergisi, 1(2), 44-55.
- Akyol, Y. (2015). Ortaokul 6.Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitabında Kullanılan Okuma Metinlerinde Yer Alan Değerler. INESJOURNAL Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 5, 194-207.
- Balcı, F, A.,Yanpar Yelken, T.(2013) İlköğretim Sosyal Bilgiler Programında Yer Alan Değerler ve Değer Eğitimi Uygulamaları Konusunda Öğretmen Görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 14 (1), 195-213.
- Chaitanya, Mekala (2017). “Value Based Educatıon And Methods, Strategıes, Approaches To Impart It In Educatıon”. Internatıonal Journal Of Research Culture Socıety 1 (5), 6-10.
- Elbir, B. ve Bağcı, C. (2013). Değerler Eğitimi Üzerine Yapılmış Lisansüstü Düzeyindeki Çalışmaların Değerlendirilmesi. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(1), 1321-1333.
- Güzel Candan, D., Ergen, G. (2014). 3. Sınıf Hayat Bilgisi Ders Kitaplarının Temel Evrensel Değerleri İçermesi Bakımından İncelenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 134-161.
- Halstead, J. Mark (1996). Values And Values Education In Schools. J. Mark Halstead & Monica J. Taylor (Ed.). Values in education, education in values. First Edition. Falmer Press.
- Kılcan, B. (2009). İlköğretim 6. Sınıf Sosyal Bilgiler Öğretim Programında Yer Alan Değerler Öğretimine İlişkin Öğretmen Görüşleri (Kırşehir İli Örneği), Niğde Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Niğde.
- Kolaç, E. (2003). İlköğretim Dördüncü Sınıf Türkçe Ders Kitaplarının Öğretmen Görüşlerine Dayalı Olarak Değerlendirilmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Xvıı (1), 105-137.
- Kurtdede Fidan, Nuray (2009). “Öğretmen Adaylarının Değer Öğretimine İlişkin Görüşleri”. Kuramsal Eğitimbilim 2 (2), 1-18.
- Kurtdede Fidan, N. (2013). Sosyal Bilgiler Dersinde Değerler Eğitimi: Nitel Bir Araştırma. The Journal of Academic Social Science Studies, 6 (3), 361-388.
- Kuş, Z., Merey, Z. ve Karatekin, K. (2013). İlköğretim 4. ve 5. Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitaplarında Yer Alan Değerler. Değerler Eğitimi Dergisi, 11 (25), 183-214.
- MEB. (2018). İlkokul ve Ortaokul 4, 5, 6 ve 7. Sınıflar Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı, Http://Mufredat.Meb.Gov.Tr/Programdetay.Aspx?Pıd=155.
- MEB. (2018). Sosyal Bilgiler 6. Sınıf Ders Kitabı. Birinci Baskı. Devlet Kitapları.
- Patton, M, Q. (2014). Nitel Araştırma ve Değerlendirme Yöntemleri (M. Bütün, S. B. Demir, Çeviri Ed. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
- Sarıcı Bulut, S. (2012). Gazi Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Değer Yönelimleri. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 1(3), 216-238.
- Susar Kırmızı, F. (2014). 4. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Metinlerinde Yer Alan Değerler. Değerler Eğitimi Dergisi, 12 (27), 217-259.
- TDK. (2020). Güncel Türkçe Sözlük. https://sozluk.gov.tr/
- Tural, A. (2018). Dede Korkut Hikâyelerinin Sosyal Bilgiler Öğretim Programındaki Değerler Açısından İncelenmesi, Turkish Studies Educational Sciences, 13(11), 1337-1346.
- Tural, A. (2018). Rousseau’nun Emile Adlı Eserinin Sosyal Bilgiler Öğretim Programındaki De-ğerler Açısından Analizi, Jass Studies-The Journal of Academic Social Science Studies, Doi number:http://dx.doi.org/10.9761/JASSS7600, Number: 66 Spring II 2018, 69-75.
- Tural, A., Şahan, G., Işık, A. D., Özdemir, S., Uysal, H., Yılmaz, O. (2017). Türkiye ve Almanya’daki Hayat Bilgisi Ders Kitaplarının Resim Metin İlişkileri ve Kullanımları Bakımından Karşılaştırılması. Bartin University Journal of Faculty of Education, 6 (2), 770-782.
- Ulusoy, K. (2010). Değer Eğitimi: Davranışçı ve Yapılandırmacı Yaklaşıma Göre Hazırlanan Tarih Programlarında Değer Aktarımı. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(1), 32-51.
- Veugelers, W., Vedder, P. (2003). “Values In Teaching”. Teachers And Teaching. Theory and Proctice, 9 (4): 377-389.
- Yaşar, Ş ve Çengelci, T (2012). Sosyal Bilgiler Dersinde Değerler Eğitimine İlişkin Bir Durum Çalışması. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 3 (9), 1-23.
- Yıldırım, A., Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
