SİGARANIN ZARARLARI İLE İLGİLİ BİLGİ DÜZEYİNİN SİGARA BIRAKMA NİYETİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİNDE SİGARA PAKETLERİ ÜZERİNDEKİ FOTOĞRAFLARIN ARACI ROLÜ
Author :
Abstract
Birçok hastalığa sebep olan ve birçoğunda da ölüme yol açan faktörlerin başında tütün ve tütün ürünleri gelmektedir. Yalnızca yirminci yüzyılda 100 milyonu aşan ölüme sebep olduğu belirtilmektedir. Tütün ürünlerinin en başında ise sigara gelmektedir. Sağlık açısından oldukça zararlı olan sigara tüketimini azaltmak ve insan sağlığını korumak amacıyla başta Dünya Sağlık Örgütü(DSÖ) olmak üzere çeşitli kurumlar tarafından çalışmalar yapılmakta, farklı politikalar ve yöntemler izlenmektedir. Bu doğrultuda devletler tarafından çeşitli ortamlarda sigara tüketimine yönelik yasaklamalar getirilmekte, sigaranın zararlarına ilişkin bilgilendirmeler yapılmakta ve sigara paketleri üzerine fotoğraflar yerleştirilmektedir. Bu çalışmada ise sigaranın zararları ile ilgili bilgi düzeyinin sigara bırakma üzerindeki etkisinde sigara paketleri üzerine yerleştirilen fotoğrafların aracı rolünün olup olmadığı incelenmektedir. Bu doğrultuda Mardin ilinde sigara kullanan 400 katılımcıya yüz yüze anket uygulaması gerçekleştirilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak, “Sigaranın Zararları ile ilgili Bilgi Düzeyi”, “Sigara Paketleri Üzerindeki Fotoğraflarına Yönelik Algı” ve “Sigara Bırakma Niyeti” ölçekleri kullanılmıştır. Veriler; betimsel istatistiklerin yanı sıra açımlayıcı faktör ve aracı etki analizleri ile değerlendirilmiştir. Yapılan analizler sonucunda, araştırmaya katılanların %47’sinin 6-11 yıldır sigara kullandığı, %47’sinin aylık 501-700 TL arasında sigara harcaması yaptığı ve %76’sının ailesinde kendisinden başka sigara kullananların olduğu tespit edilmiştir. Araştırmada, sigaranın zararları ile ilgili bilgi düzeyinin sigara bırakma niyeti üzerindeki etkisinde sigara paketleri üzerinde yerleştirilen fotoğrafların bir aracı etkiye sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Keywords
Abstract
Tobacco and tobacco products are the leading factors that cause many diseases and cause death in many of them. It is stated that it caused more than 100 million deaths in the twentieth century alone. Cigarettes are at the forefront of tobacco products. In order to reduce cigarette consumption, which is very harmful for health, and to protect human health, studies are carried out by various institutions, especially the World Health Organization (WHO), and different policies and methods are followed. In this direction, prohibitions on cigarette consumption in various environments are imposed by the states, information is given on the harms of smoking and photographs are placed on cigarette packages. In this study, it is examined whether the photos placed on cigarette packages play a mediating role in the effect of knowledge about the harms of smoking on smoking cessation. In this direction, a face-to-face questionnaire was applied to 400 participants who smoke in Mardin. The scales of "Knowledge of the Harms of Smoking", "Perception of Photographs on Cigarette Packages" and "Intention to Quit Smoking" were used as data collection tools in the study. Data; In addition to descriptive statistics, exploratory factor and mediator effect analyzes were used. As a result of the analysis, it was determined that 47% of the participants in the study had been smoking for 6-11 years, 47% of them spent 501-700 TL per month on cigarettes, and 76% had other smokers in their families. In the study, it was concluded that the photos placed on cigarette packages had a mediating effect on the effect of knowledge about the harms of smoking on the intention to quit smoking.
