Author :
Abstract
Afişler belirli bir etkinliği tanıtmak için toplumun dikkatini çekmeyi amaçlayan görsel iletişim ürünleridir. Bir kültürel afiş türü olan festival afişleri, hedef kitleye düzenlenen etkinlikleri tanıtmak ve organizasyona katılımı artırmak açısından önemli bir araçtır. Ulusal ve uluslararası izleyiciyi hedefleyen festivallerin afişlerinin, bu kitlelerin ilgisini çekmek amacıyla dikkatle tasarlandığı görülmektedir. Türkiye’nin en köklü sinema etkinliklerinden biri olarak sinema sanatına önemli katkıda bulunan Ankara Film Festivali, aynı zamanda afişleriyle de dikkat çekmektedir. Bu araştırmanın amacı, 1988-2022 yılları arasında gerçekleşen Ankara Film Festivali afişlerinin göstergebilimsel açıdan incelenerek örtülü anlamlara ve mitlere ulaşmaktır. Günümüze kadar 33 kez yapılan festivalin afişlerinde belirli görsellerin çeşitli yıllarda tekrar ettiği dikkat çekmektedir. Çalışmaya, 1988-2022 yılları arasında festivalin afişlerinde kullanılan ve farklı yıllarda tekrar eden benzer görsellerin beş kategoriye ayrılması ile başlanmıştır. Bu imgeler; gökkuşağı ve film şeridi, göz, insan figürü, kedi, şehir-dış mekân görüntüleridir. Bu sınıflandırma sonucu ortaya çıkan 30 farklı afişte bulunan göstergeler, düz anlam ve yan anlamları bağlamında Roland Barthes’ın göstergebilimsel yöntemiyle incelenmiştir. Film afişlerinin incelenmesinin hem film endüstrisinin hem de izleyicinin toplumun değer, beklenti ve ideolojileri hakkında bilgi sahibi olmasına katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Göstergebilimsel analiz yöntemi ise afişlere eleştirel bir bakış açısıyla bakılmasını mümkün kılmaktadır. Yapılan inceleme sonucunda festivalin ilk yıllarındaki afişlerde kullanılan film şeridi ve gök kuşağı gibi klişeleşmiş imgelerin yerini zaman içinde daha derin semboller ve deneysel yaklaşımların aldığı görülmüştür. Afişlerde kullanılan görsel anlatım tekniklerinin yıllar içinde farklılaştığı, günümüze yaklaştıkça afişlerin görsel dilinin zenginleştiği görülmektedir. Zaman içinde teknolojinin dijitalleşmesi ile afişlerdeki hareketlilik ve anlamsal derinliğin arttığı gözlenmiştir. Afişlerde çağdaş anlatımlar kadar nostaljik, mitolojik ve farklı kültürel anlatımlara yer verilmesi etkinliğin uluslararası yönünü destekler niteliktedir. Afişlerin aynı zamanda Ankara simgelerinin ve köklü geçmişinin tanıtımına katkı sağladığı görülmektedir.
Keywords
Abstract
Posters are visual communication products that aim to attract the attention of the community to promote a specific event. Festival posters, as a type of cultural poster, constitute significant tools for introducing events to the target audience and enhancing participation in the organization. It is evident that posters for festivals targeting national and international audiences are meticulously designed to capture the interest of these audiences. The Ankara Film Festival, which stands as one of Turkey's most established cinema events and makes a notable contribution to the world of cinema, also garners attention through its posters. The objective of this research is to examine the semiotic aspects of Ankara Film Festival posters from 1988 to 2022, aiming to uncover hidden meanings and myths. Throughout the 33 editions of the festival held up to the present day, it is noticeable that specific images recur in various years' posters. The study commences by categorizing and analyzing similar recurring images from the festival's posters between 1988 and 2022 into five distinct categories: rainbow and film reel, eye, human figure, cat, and urban/outdoor scenes. The signs found in these 30 different posters resulting from this classification are examined using Roland Barthes' semiotic method in terms of both denotative and connotative meanings. The analysis of film posters is believed to contribute to the understanding of both the film industry and the audience regarding societal values, expectations, and ideologies. The semiotic analysis method enables a critical perspective on the posters. As a result of the investigation, it is observed that the clichéd images such as film reels and rainbows, prevalent in the festival's early years, gradually give way to deeper symbols and experimental approaches over time. The visual storytelling techniques employed in the posters have evolved over the years, leading to a richer visual language as the present day approaches. The digitalization of technology over time is correlated with increased dynamism and semantic depth in the posters. Incorporating not only contemporary narratives but also nostalgic, mythological, and diverse cultural narratives in the posters supports the festival's international dimension. Moreover, the posters contribute to the promotion of Ankara's symbols and rich history.
