Author :
Abstract
Makalede 20. yüzyılın yeni şiiri, özellikle modern Türk ve Özbek şairlerinin eserleri karşılaştırmalı açıdan incelenmiştir. Şiirsel eserlerdeki benzer konular, edebi tasvirler ve ifadeler büyük şairlerin eserleri vasıtasıyla kıyaslanarak araştırılmıştır. Özellikle Tevfik Fikret ve Mehmet Akif Ersoy'un eserleri, Abdurauf Fitrat ve Abdülhamid Süleyman oğlu Çölpan’ın şiirleriyle; Ziya Gökalp’in şiirleri ise Musa Taşmuhammet oğlu Aybek’in eserleriyle karşılaştırılmıştır. Özellikle Abdurauf Fitrat ve Abdülhamid Süleyman oğlu Çölpan’ın özgürlük, hürriyet ve bağımsızlık düşüncelerinin edebi yorumlanmasında, Tevfik Fikret ve Mehmet Akif Ersoy’un eserlerinden etkilendikleri tespit edilmiştir.
İki halkın dünyaca ünlü şairlerinin üslubundaki şiirsel şekiller, tekrarlanan ritmik parçalar, ritmik araçlar, anlam ve lirik kahramanların uygunluğu, şiirsel örnekler üzerinden sunulmuştur. Şiirsel eserlerin tahlili, karşılaştırmalı edebiyat perspektifinden yapılmıştır. Bununla birlikte, söz konusu şairlerin birbirlerini iyi tanıması, aralarındaki ilişkiler ve edebi bağlantılar hakkında edebiyatçıların görüşlerine de yer verilmiştir. Ayrıca, modern Türk şairlerinin o dönemdeki basınında yayımlanan eserlerinden Özbek şairlerinin haberdar olduğu ve onları sürekli takip ettikleri konusu da tartışılmıştır.
Bu makalenin amacı, aynı yüzyılda yaşamış ve eserler üretmiş olan Özbek ve Türk şairlerinin üslubundaki benzerlikleri, ortak etkilerini, fikir ve amaçlarının ne kadar yakın olduğunu göstermektir.
Keywords
Abstract
This article explores the new poetry of the 20th century, with a particular focus on the works of modern Turkish and Uzbek poets from a comparative perspective. It examines similar themes, artistic imagery, and expressions found in poetic works, analyzed through the lens of prominent poets. Specifically, the influence of Tevfik Fikret and Mehmet Akif Ersoy on the poetry of Abdurauf Fitrat and Abdulhamid Sulaymon o’g’li Cho’lpon is investigated, as well as the impact of Ziya Gökalp’s poetry on the works of Muso Toshmuhammad o’g’li Oybek, and the parallels between the poetry of Tevfik Fikret and Nazim Hikmet with that of Rauf Parfi. Particular attention is given to how Abdurauf Fitrat and Abdulhamid Sulaymon o’g’li Cho’lpon, in their artistic interpretation of concepts such as freedom, liberty, and independence, were inspired by the works of Tevfik Fikret and Mehmet Akif Ersoy.
The article also analyzes poetic forms, recurring rhythmic patterns, rhythmic devices, content, and the harmony of lyrical protagonists within the styles of world-renowned poets from both nations, supported by poetic examples. The analysis is conducted from the standpoint of comparative literary studies. Moreover, it discusses the mutual acquaintance, relationships, and literary connections between these poets, drawing upon the opinions of literary scholars. The article also provides commentary on how Uzbek poets were aware of and consistently followed the creative works of contemporary Turkish poets published in the press of that period.
The aim of this article is to highlight the stylistic harmony, mutual influence, and intellectual and ideological proximity between Turkish and Uzbek poets who lived and wrote during the same century.
