ADİL YAKUBOĞLU’NUN “ULUĞBEY’İN HAZİNESİ” ROMANINDA TARİKATLAR VE FAALİYETLERİ

Author:

Year-Number: 2012-5 Issue 2
Yayımlanma Tarihi: null
Language : null
Konu : Edebiyat
Number of pages: 201-214
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

Çağdaş Özbek edebiyatı yazarlarından olan Adil Yakuboğlu, 1926 yılında eski adı Yesi olan, Türkistan şehrinde dünyaya gelmiş, 21 Aralık 2009 tarihinde, 83 yaşında iken vefat etmiştir. Yakuboğlu, Türk dünyasının büyük romancıları arasında gösterilmektedir. Babası Stalin’in “kızıl kırgın” hareketi sırasında 1937 yılında vatan hainliği iftirasıyla hapse atılmış; yazarın çocukluk ve gençlik yılları sıkıntılarla geçmiştir. Özbek edebiyatında daha çok roman ve hikâyeleriyle tanınan Yakuboğlu’nun deneme ve tiyatro eserleri de bulunmaktadır. Yazarın, Köhne Dünya ve “Uluğbey’in Hazinesi” adlarını taşıyan iki tarihî romanı vardır. Köhne Dünya’da Orta Asya’nın iki büyük âlimi, Birunî ve İbni Sinâ’nın hayatları etrafında gelişen vak’alar anlatılmaktadır. Uluğbey’in Hazinesi’nde ise Uluğ Bey zamanındaki siyasî entrikalar ve güç mücadelesi dile getirilmiştir. 1999 yılı itibariyle Türkiye Türkçesi dışında 27 farklı dile çevrilmiş olan eserde, Orta Asya’daki tarikatlar ve faaliyetleri geniş ölçüde ele alınmıştır. Eserde asıl kimliğini yitiren dinî kurumlar ve bu kurumlarda siyas mücadelelere girişip topluma zararlı faaliyetlerde bulunan din adamları tenkit edilmektedir. Makalede Adil Yakuboğlu’nun “Uluğbey’in Hazinesi” romanına yansıdığı kadarıyla o dönemdeki tarikatlar ve bunların faaliyetleri ele alınacak, İslam dininin özüne ters fikirlerin Orta Asya Türk toplumuna tesirleri irdelenmeye çalışılacaktır.

Keywords

Abstract

Adil Yakuboğlu from the writers of Contemporary Uzbek Literature is among one of the greatest writers of Turkish Literature World. The writer has two historical novels titled “Köhne Dünya” (Old Fashioned World) and “Uluğbey’in Hazinesi” (The Treasure of Uluğbey). Köhne Dünya tells stories of the lives of Biruni and İbni-i Sina, who are the two greatest scholars of Central Asia. The novel “Uluğbey’in Hazinesi” expresses political conspirations and power struggles in the time of Uluğbey. The work criticizes corrupted religious institutions and so-called religious people. Our statement deals with the sects of that time and their activities in a way they were reflected to the novel “Uluğbey’in Hazinesi” of Adil Yakuboğlu and examines the damages of theses sects to Turkish society of Central Asia.

Keywords