AVRUPA BİRLİĞİ’NE ÜYELİĞİN MAASTRİCHT KRİTERLERİ ÇERÇEVESİNDE EKONOMİK İSTİKRAR AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ
Author:
Abstract
Düz ve öngörülebilir bir makroekonomik performansın gerçekleştirilmesi anlamına gelen ekonomik istikrar, pek çok ülke ya da ülke grubu için oldukça önemli bir iktisadi konudur. Avrupa Birliği de kuruluşundan bu yana yaptığı çeşitli antlaşmalar ve işbirlikleri ile ekonomik istikrar konusunda pek çok adım atmıştır. Bu çerçevede, Kopenhag kriterleri ve Maastricht kriterleri ön plana çıkmaktadır. Ekonomik, siyasi ve uyum kriterleri olarak sınıflandırılan Kopenhag kriterlerinin ekonomik yönü de bulunmakla birlikte daha çok siyasi niteliktedir. Bu kriter, demokrasi, hukukun üstünlüğü, azınlıklara saygı ve insan haklarının tanımlanması ve korunması, Avrupa Birliği’nin siyasal, ekonomik ve parasal birlik hedeflerini kabul etme ve alınan kararlara ve uygulanan yasalara uyum sağlama konularını kapsamaktadır. Maastricht kriterleri ise üye ülke ekonomilerini birbirine yakınlaştırma amacı taşımaktadır. Bu amaçla, fiyat istikrarı, kamu mali pozisyonlarının sürdürülebilirliği, faiz oranı ve döviz kurunda belirli standartları ve yaptırımları öngörmektedir. Bugüne kadar yaşadığı genişleme dalgalarıyla dünyada ciddi bir büyüklüğe ve ekonomik ve siyasi güce ulaşan Avrupa Birliği’nin, üye olan ülkelerin ekonomik istikrarına katkı sağlayıp sağlamadığı çalışmanın temel sorusudur. Bu soru cevaplanırken yukarıda da değinilen Maastricht kriterleri esas alınmıştır. Söz konusu çalışma bir karşılaştırma niteliği taşımaktadır. Bu çalışmada AB ülkelerinin enflasyon, kamu borç yükü (%GSYH), ödemeler bilançosu dengesi (%GSYH) ve faiz oranlarına ilişkin göstergeler kullanılmıştır. Kullanılan veriler Eurostat (European Statistical Institue) ve Avrupa Birliği Merkez Bankası (European Union Central Bank-ECB) tarafından sağlanmıştır. Çalışmada ele alınan yıllar ve ülkeler, ulaşılabilen verilere göre seçilmiştir.
Keywords
Abstract
Economic stabilization which means execution of smooth and predictable macroeconomic performance is an important financial issue for many countries or country groups. European Union has taken many steps about economic stability with the contracts and cooperation it has done since its foundation. In this frame, Copenhagen criteria and Maastricht criteria come into the prominence. Although Copenhagen criteria which is grouped as economic, political and adjustment criteria has economic side, it is rather political. The criteria includes democracy, supremacy of law, respect for the minority, identification and protection of human rights, acceptance of political, economic and monetary union of European Union and adaptation to decisions taken and laws implemented. Maastricht criteria have the aim of converging economies of member countries. For this reason it calls for price stabilization, sustainability of public finance positions, specific standards and enforcements in interest rate and exchange rates. The main issue of the study is whether European Union which has reached at serious magnitude and economic and political power in the world through the expansion waves has contribution to the economic stabilization of member countries. Masstricht criteria mentioned above were based on while answering this question. The mentioned study is a comparative study. In this study, inflation, public debt burden (GDP%), balance of payments (GDP%) of EU countries and indications about interest rates were used. The data were obtained from Eurostat (European Statistical Institute) and European Union Central Bank –ECB). The years and countries analyzed in the study were chosen according to the data accessed.