Author:
Abstract
Eğitim tarihi insanlık tarihidir. İnsanlık tarihi ise yazıyla değil insanın edindiği bilgiyi toplumla paylaşmasıyla ve kendinden sonraki nesillere aktarması ile başlar. İnsanın dünya üzerinde bırakmış olduğu maddi kültür kalıntıları, o dönemde süregelmiş olan eğitimi anlamamıza yardımcı olabilir. Son yıllarda giderek gelişen arkeoloji bilimi, elde ettiği verilerle bu konuda elimizdeki verileri arttırmıştır. Bu çalışmanın amacı, tarihöncesi dönemde eğitimin nasıl gerçekleştiği sorusuna yanıt bulabilmektir. Doküman analizi yöntemiyle gerçekleştirilmiş olan çalışmada, arkeoloji dışında antropoloji, etnoloji ve eğitim bilimlerine ilişkin kaynaklar kullanılmıştır. Çalışmaların bulguları, eğitim açısından yeniden ele alınarak bütünsel bir çerçevede sunulmaya çalışılmıştır. Bu dönemde okul olarak nitelenebilecek bir kurum, öğretmenlik diye bir meslek olmasa da, eğitimin kendi doğal süreci içerisinde informal bir şekilde sürdüğü anlaşılmıştır. Bu döneme ait arkeolojik buluntular eğitim açısından değerlendirildiğinde, sosyolojik ve antropolojik araştırmalarında yardımıyla tarihöncesinde eğitim hakkında bir takım çıkarımlarda bulunmak mümkün olabilmektedir. Döneme ait taş aletler, mağara resimleri, heykelcikler gibi sanat ürünleri, mimari kalıntılar, çanak-çömlekler de kültür aktarımının ve insanın zihinsel gelişiminin iyi birer göstergesi olarak değerlendirilebilir durumdadırlar. Prehistorik insan öğrenirken, her türlü yaşam problemini çözmek için bilgiyi kullanır, bilgiyi ezberleyerek değil, zihinde yapılandırarak, anlamlandırarak, yorumlayarak, yeni durumlara transfer eder ve bu bilgiden yeni bilgiler üretmeyi amaçlar. Sonuç olarak, tarihöncesi dönem eğitiminin öğretmekten çok öğrenme temeline dayalı olmasının günümüz yapılandırmacı yaklaşım anlayışıyla örtüştüğü çıkarımı yapılabilir.
Keywords
Abstract
The history of education is the history of humanity. The history of humanity begins with sharing information with the community and transferring it to the following generations not with writing. The materials which are the remains of human culture help us to understand the education obtained through the prehistoric times. Science of archaeology which is gradually developing in recent years increased our datas with new ones. The purpose of this study was to answer the question of how education was carried out in prehistoric times. Document analysis method was used in this study with using anthropologic, ethnologic studies and sources related to education science beside archaeological studies. The findings and results, based on an integral context were tried to present in terms of education reconcideration. From the findings it was understood that although there was not an institution that could be described as a school and a profession called as teacher, the education in its own natural process, was informally being done. When the archaeological remains about this period were evaluated in terms of education, with the help of sociological and anthropological studies, it was possible to make deductions about the education in the prehistoric times. The remains of prehistoric times, like stone tools, art forms such as cave pictures and statuettes, agricultural remains, pans and pots, when observed in this aspect, were all good examples for cultural transmission and evolution of human mind. The prehistoric human was learning, he used the knowledge to solve any kind of life problem, but not with memorization. He structured, conceptualised, interpreted the knowledge in his mind transferred it to new situations. As a conclusion, education in prehistoric period was based on learning rather than teaching which is overlaping with today’s constructivist aproach.