Author:
Abstract
Günümüzde sayıları hayli azalmış bulunan Türkiyeli Süryanilerin önemli bir kısmı Mardin ve Midyat başta olmak üzere “Tur Abdin” adı verilen bölgede yaşamaktadırlar. Midyat merkez alındığında Kuzeyde Hasankeyf, Kuzeydoğuda Siirt, Doğuda Cizre, Güneyde Nusaybin, Batıda Mardin ve Kuzeybatıda Savur Tur Abdin’in sınırlarını oluşturmaktadır. 2005 yılında elde edilen bilgilere göre, Tur Abdin bölgesinde yaklaşık 2000 kişilik Süryani nüfusu yaşamaktadır. Son zamanlarda hem Türkiye içinden hem dış ülkelerden kesin ve mevsimlik geri dönüşler olduğu için çok net nüfus bilgileri vermek pek mümkün değildir. Ancak yukarıda verilen sayı 2005 yılında Süryani kaynak kişilerden edinilen bilgilere dayandığından kesin sayıya çok yakındır. Bu nüfusun 1200’e yakını Midyat, Dargeçit ve İdil’de, 400’e yakını Nusaybin’de, 400’e yakını da Mardin’de oturmaktadır. Bunun dışında Savur’a bağlı Dereiçi (Kıllıt) köyünde 3 aile ve Ömerli ilçe merkezinde 1 aile yaşamaktadır. Din ve geleneklerine son derece bağlı olduğunu gözlemlediğimiz Süryanilerin bütün yaşam tarzlarında kilisenin etkisi görülmektedir. Değişen hayat şartlarına rağmen nişan, nikâh, evlenme merasimlerinin, aile veya çocuk yetiştirme uygulamalarının kilisenin belirlediği sır ve sınırlara uygun olarak gerçekleştirildiği görülmektedir. Süryani inancına göre evlilik, mümin kadın ve erkeğin neslin devamını sağlamak üzere özel duaların bereketiyle kutsal bir şekilde birleştikleri, birlikte oldukları, mensubu oldukları Süryani Kilisesinin yedi kutsal sırrından biridir. Evlilik; Allah’ın Kitab-ı Mukaddes’te “Adem’in yalnız olması uygun değildir; kendisine uygun bir yardımcı yaratacağım” (Tekvin, 2.18) diyerek dünyanın başlangıcından beri kurduğu doğasal bir yasadır. Modern zamanlarda türlü saikler din ve geleneksel yaşamın değişmesine, aşınmasına yahut kaybolmasına neden olmaktadır. Kökü bin yıllara dayanan Süryanilerde durum, kilise otoritesine ve etnik aidiyete bağlılıktan gelen sebeplerle modernite etkisine meydan okumaya devam etmekte ise de, kimi uygulamaların küçük çaplı değişimlere uğradığı görülmektedir. Aşağıda işaret edileceği gibi, başka dine mensup biriyle evlenme, Batılı ülkelere göç edenlerin kilise yasağına rağmen boşanmaları vs. bu türden örneklerdir. Süryanilerde evlenme kilisenin belirlediği sınırlar dâhilinde gerçekleşmekle birlikte, Müslümanlarla aralarındaki komşuluk ilişkileri sebebiyle kimi uygulamalarda birtakım benzerlikler de görülmektedir. Bu makalede, günümüz Mardin Süryanilerinin evlenme gelenek
Keywords
Abstract
An important part of Turkish Syrians whose population has decreased quite well these days has been living basicly in Mardin and Midyat, the region called as “Tur Abdin”. In the North Hasankeyf, in the North-East Siirt, in the East Cizre, in the South Nusaybin, in the West Mardin and in the North-West Savur make the borders of Tur Abdin when Midyat was taken as the centre. According to the information obtained in 2005, approximately 2000 Syrian population lives in Tur Abdin region. It is not possible to give exact population information since some Syrians in Turkey and abroad have been returning their homelands for certain or seasonal recently. However, the number mentioned above is very close to the exact number because it is based on the information given by Syrian people as source in 2005. Of this population, about 1200 inhabits in Midyat, Dargeçit and Idil, about 400 inhabits in Nusaybin and about 400 of this population inhabits in Mardin. Apart from these, 3 families live in Dereici (Kıllıt) village connected to Savur and 1 family live in the town centre of Omerli. According to the Syrian belief, marriage is one of the seven holly secrets of Syrian Church which they come together in a holly way with the fertility of special prayers, come side by side and which they belong to in order to make the generation of faithful women and men continue. Marriage is a natural law which God established in the beginning of world by saying in Holly Bible “It is not convenient Adam be alone, so I will create a suitable assistant for him” (Genesis, 2.18). In modern times, different incentives cause the religion and traditional way of living to change, to erode or even to be lost. In the case with Syrians whose origins go back thousands of years, although they go on challenging the effect of modernity with the reasons coming from the dependence on the church authority and ethnic belonging, some issues face change. As will be pointed out below, getting married with a person of another religion, getting