Author:
Abstract
Arap dilinde sözlük mucam, kamus, lugat, gibi sözcüklerle ifade edilmektedir. Arap dilinde sözlük çalışmalarının başlangıcı, Kur’an ve hadislerde geçen anlamı bilinmeyen kelimelerin Peygamber sm. tarafından açıklanması ve bunların sahabeler tarafından ezberlenerek yazılması ve rivayet edilmesi ile başlar. Bu konuda ilk eser??? ???? İbn Abbas’ın ???? ?????? garibu ’l-kuran adlı eseridir. Bu çalışmada, Divanu lugati ’t-Turk, Arapça ilk tam sözlük olan kitabu ’l-ayn ile karşılaştırılmış, benzerlikler ve farklılıklar ortaya konulmuş; ayrıca Kâşgarlı Mahmud'un DLT’yi yazarken etkilendiği öbür Arapça sözlük olan Divanu ’l-adab ile mukayese edilmiştir. Çalışmanın sonucunda Divanu lugati ’t-Turk’te ve kitabu ’l-ayn’da bulunan Arapça madde başı kelimeler bir tablo hâlinde belirtilmiştir.
Keywords
Abstract
In Arab language such words as mucam, kamus, lugat correspond to the word dictionary. The beginning of the lexicography in Arab language corresponds to the time, when Prophet Muhammed gave explanations to the unknown words from the Koran and legends, and those who was listening Prophet’s sermons, having learned these words by heart wrote them down and retold. The first work devoted to this theme was written by ??? ???? Ibn Abbas named “???? ?????? garibu ’l-kuran”. The work “Compendium of The Turkic Dialects (=Diwan lugat at-Turk)” in this work was compared with the full Arab dictionary “kitabu ’l-ayn’”. Their similarities and differences were established. “Diwan lugat at-Turk” was also compared with the dictionary “Divanu ’l-adab”. Mahmud Kashgarskiy was under the influence of this work when he was writing his own. Arab vocabulary entries from “Diwan lugat at-Turk” and “kitabu ’l-ayn” are fixed in the table at the end of work.