Author:
Abstract
İslam Felsefesi literatüründe hikâye türü eser verme geleneği İbn Sinâ tarafından başlatılmıştır. Ancak Huneyn b. İshak’ın Yunanca’dan çevirdiği Salaman ve Absal hikâyesi ile Eflatun’un Devlet adlı eserindeki Armeios Oğlu Er hikâyesi gibi sembolik anlatımlar, İbn Sinâ ve diğer İslam filozofları üzerinde etkili olmuştur. İbn Sina’nın Hayy b. Yakzan adlı eseri, daha sonra benzer eserler olan Sühreverdî’nin Gurbetü’l-Garbiyye, İbn Tufeyl’in Hayy b. Yakzan ve Molla Câmî’nin Salam ve Absal gibi eserler yazmasına sebep olmuştur. Ali Suavî, Ulûm Gazetesi’nde kaleme aldığı İbn Sinâ’nın Hayy b. Yakzan adlı sembolik hikâyesi ile ilgili yazısının başlığını, bu eserin iki kahramanı olan “Salaman ve Absal” şeklinde belirlemiştir. Halbuki Salaman ve Absal, İbn Sina’nın müstakil bir eseri olmayıp, el-İşarât ve’t-Tenbihât adlı eserinin onuncu kısmında kısaca değindiği sembolik bir ifadedir. Ali Suavî bu yazısında İbn Sinâ da dahil olmak üzere, aynı kahramanları konu edinen diğer İslam düşünürlerinin eserlerini de inceleyerek bir karşılaştırma yapmaya çalışmıştır. Çalışmada, hikâyenin kaynakları ile ilgili bu güne kadar söylenenlerden farklı bir görüş ileri sürülerek bu kaynaklar arasına Kitab-ı Mukaddes’in de dahil edildiğini görmekteyiz. Halbuki daha önceleri bu hikâyelerin Eski Yunan, Mısır ve Arap kaynaklı olabileceği şeklinde iddialar bulunmaktaydı. Böylece Ali Suavî konuya yeni bir bakış açısı getirerek Salaman ve Absal hikâyelerinin yeniden tartışılmasına önayak olmuştur.
Keywords
Abstract
Throughout the literature of Islam Philosophy, the first examples of the tradition of story telling are that of Ibn Sina. However, translated from Greek by Huneyn b. Ishak, Salaman and Absal story and the story of Er, the son of Armeios, in the work of Platon: 'State' has inspired Ibn Sina and other Islam philosophers in terms of symbolic narration. The work of Ibn Sina Hayy b. Yakzan has paved the way for similar works such as Gurbatul Garbiyye written by Suhravardi, Hayy b. Yakzan by Ibn Tufeyl, Salaman and Absal by Molla Jami. For his paper on the symbolic work of Ibn Sina 'Hayy b. Yakzan', Ali Suavi choose the name of two characters Salaman and Absal. However 'Salaman and Absal' rather than being an independent work of Ibn Sina, is only a symbolic expression in the tenth chapter of his work al-Işarat va’t-Tanbihat. The aim of Ali Suavi is to compare the works not only Ibn Sina but also of other Islam philosophers who chose the same characters. About the sources of the story, unlike other views that have been put forward, Holy Scripture has been included in this analysis. Before that analysis, other claims were on the side that the sources are from Ancient Greek, Egypt and Arabic. Therefore, bringing a new perspective to the topic, Ali Suavi has paved the way for rediscussion of Salaman and Absal stories.