ÖĞRETMEN ADAYLARININ BİLGİ OKURYAZARLIK DÜZEYLERİ VE ELEŞTİREL DÜŞÜNME EĞİLİMLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA
Author:
Abstract
Eleştirel düşünme, sorun çözme ve karar verme gibi becerilerin geliştirilmesi için etkin bilgi kullanıcısı olunması gerekmektedir. Etkin bilgi kullanımı ise bilgiye ulaşma, bu bilgiyi kullanma, örgütleme ve iletme becerileri ile kısacası bilgi okuryazarı olunması ile mümkündür. Bu amaçla, bu araştırmada öğretmen adaylarının bilgi okuryazarlık düzeyleri ve eleştirel düşünme eğilimlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu araştırmada veriler, Kökdemir (2003) tarafından Türkçe’ ye çevrilmiş olan “California Eleştirel Düşünme Eğilimleri Ölçeği” ve Adıgüzel (2011) tarafından geliştirilmiş olan “Bilgi Okuryazarlığı Ölçeği” ile toplanmıştır. Toplam 6 faktör ve 51 maddeden oluşan California Eleştirel Düşünme Eğilimleri Ölçeğinin, iç tutarlılık katsayısı (alfa) 0,88 dir. Bilgi Okuryazarlığı Ölçeği ise, 4 faktörlü bir yapıya sahiptir. Ölçeğin genel Cronbach Alpha iç güvenirlik katsayısı .928 olarak bulunmuştur. Araştırmanın çalışma grubunu Yıldız Teknik Üniversitesi Eğitim Fakültesinde öğrenimini sürdüren lisans öğrencileri oluşturmaktadır. Araştırma sürecinde toplanan verilerin SPSS programında analizi yapılmış, araştırma sonucunda bilgi okuryazarlığı puanlarının sınıf düzeyine bağlı olarak değiştiği; en yüksek ortalamanın dördüncü sınıf öğretmen adaylarında bulunduğu saptanmıştır. Eleştirel düşünme puanlarının bilgi okuryazarlığı puanlarının anlamlı bir yordayıcısı olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, eleştirel düşünme eğilim puanları en yüksek olan öğretmen adayı grubu üçüncü sınıflarda bulunurken; genel olarak öğretmen adaylarının eleştirel düşünme eğilim ve düzeyleri orta düzeyde bulunmuştur. Cinsiyete göre; bilgi okuryazarlık puanlarının ve eleştirel düşünme eğilim puanlarının değişmediği bulunmuştur.
Keywords
Abstract
In order to improve critical thinking, problem solving and decision making skills, it is required to be an effective information user. The effective use of information is possible by getting, using, organizing and delivering this information, in other words it is required to be information literate. For this purpose, it was aimed to investigate teacher candidates' information literacy levels and critical thinking tendencies. In this research, the data was collected through "California Critical Thinking Tendency Scale" which was translated into Turkish by Kökdemir (2003) and "Information Literacy Scale" which was developed by Adıgüzel (2011). California Critical Thinking Tendency Scale consist of six factors and 51 items and its internal consistency coefficient (alpha) was 0.88. Information Literacy Scale has a four-factor structure, and its Cronbach's alpha internal reliability coefficient was found as 0.928. The study group was composed of undergraduate students from Yildiz Technical University, Faculty of Education. During the research process, the collected data were analyzed by the SPSS program. The results of the study showed that information literacy scores vary depending on the grade level and the highest average was achieved by senior teacher candidates. Moreover, it was determined that critical thinking scores are significant predictor of information literacy scores. In addition, while it was found that junior teacher candidates have the highest critical thinking tendency scores, in general teacher candidates had moderate tendency and levels of critical thinking. According to gender, information literacy and critical thinking tendency scores of teacher candidates did not show difference.