Author:
Abstract
Eğitimde çocuk merkezli eğitim anlayışını benimsemiş yaklaşımlardan biri olan Montessori yaklaşımı Dr. Maria Montessori (1870-1952) tarafından geliştirilmiştir. Erken çocukluk eğitimine yönelik görüşlerini kısa bir sürede tüm dünyaya duyurmuş ve erken çocukluk eğitimine ilişkin önemli çalışmalar yapmıştır. Maria Montessori, yetişkinliğin başka bir kutbu olarak ifade ettiği çocukluk kavramını kendine özgü özellikleriyle tanımlamış ve eğitimde çocuğun özgür olmasına son derece önem vermiştir. Öyle ki eğitim programını özgürlük temelleri üzerine inşa etmiştir. Ona göre çocuk yapılandırılmış doğal bir çevrede özgürce hareket ederek ve kendisi için özel olarak hazırlanmış doğal materyallerle etkileşime girerek kendi öğrenme sürecini yapılandırabilir. Çocuğun özgürlüğü kısıtlandığında ve sürekli engellendiğinde bir yetişkin tarafından kontrol edilen dıştan denetimli, kendi kendine yeterli gelmediğini düşünerek öğrenme için harekete geçemeyen bir birey olarak büyümesi kaçınılmazdır. Hatta bu çocuklar yaşamı boyunca kendisine devamlı bir şeyler öğretilmesini bekleyen bireyler olarak karşımıza çıkabilirler. Çocuk merkezli eğitim anlayışını benimseyen neredeyse tüm yaklaşım ve programlarda çocuğun özgürlüğünden ve bağımsızlığından söz edilmektedir. Montessori eğitiminde özgürlük kavramı yani çocuğa tanınan özgürlük eleştirilebilmekte veya yanlış anlaşılabilmektedir. Buradan hareketle, Maria Montessori’nin erken çocukluk eğitiminde özgürlükle ilgili düşüncelerinin ve eğitim programında çocuğun özgür olmasının yansımalarının detaylı biçimde incelenmesinin ilgili alan yazına katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Özetle, bu çalışmada Montessori eğitim yaklaşımında öne çıkan “özgürlük” kavramı bilimsel veriler ışığında ayrıntılarıyla incelenmiş ve birtakım önerilerde bulunulmuştur.
Keywords
Abstract
Montessori approach, which is one of the approaches adopting a child-centered approach in education, was developed by Dr. Maria Montessori (1870-1952). Maria Montessori’s views on early childhood education were soon heard about in the whole world and she made important studies on early childhood education. Maria Montessori defined the concept of childhood, which she described as another pole of adulthood, with its unique characteristics and placed an enormous importance on child’s being free in education. So much so that she established her education program on freedom. According to her, a child can structure his/her own learning process by acting freely in a structured natural environment and by interacting with natural materials prepared specifically for him/her. When a child’s freedom is restricted and continually hindered, it is inevitable for the child to grow up as a child controlled by an adult from the outside and as a child who cannot take action to learn by thinking that he/she is insufficient. These children can even appear before us as in