1930’LARIN TASARRUF POLİTİKALARINDA İDEALİZE EDİLEN KADIN İMGESİNİN BASINDA TEMSİLİ: GENÇ CUMHURİYETİN MODERN VE TUTUMLU KADINLARI
Author:
Abstract
Uzun savaş yıllarının ardından kurulan Cumhuriyet Türkiye’si yokluk ve olanaksızlıklarla karşı karşıyadır. Bu tabloya 1929 dünya ekonomik bunalımının etkileri de eklenince milli ekonomiyi güçlendirme çabasında tasarruf ve yerli malı kullanımının önemi de artmıştır. Türkiye Cumhuriyeti tarihinde, 1930 yılından itibaren ağırlık kazanan ulusal kalkınma mücadelesinde tasarruf ve yerli malı seferberliği önemli bir yer tutmaktadır. 14 Aralık 1929 tarihinde kurulan Milli İktisat ve Tasarruf Cemiyeti önderliğinde, vatandaşlarda tasarruf ve yerli malı kullanımına dair bilinç uyandırmak ve tüketim alışkanlıklarının bu bilinçle oluşmasını sağlamak için çeşitli etkinlikler düzenlenmiş, halka tasarruf ve yerli malı kullanmanın önemi anlatılmış, bu yönde davranışları pekiştirecek yarışmalar yapılmıştır. Tasarruf mücadelesinde ev idaresi ve çocuk yetiştirme rolleri nedeniyle kadınlardan daha fazla destek beklenmiştir. Dönem gazeteleri incelendiğinde halkın tasarruf bilincini yükselten ve yerli malı kullanımını teşvik eden yayınlarla basının bu süreçte önemli bir misyon üstlendiği görülmektedir. Kadınların desteğini arttırmak adına yapılan çağrılarda ulusal kalkınma mücadelesine destek vermek için tutumlu davranmak ve yerli malı kullanmak vatansever olmakla eşlenirken, ekonomik alanda yapılan bu mücadele milli mücadeleyle bir tutulmuştur. Basında yer verilen içeriklerde ev idaresinde tasarruf bilinciyle hareket eden, çocuklarını tutumlu olmaya alıştıran kadınlardan övgüyle söz edildiği, lüks tutkusu ve israfın ise eleştirildiği görülmektedir. Betimleyici tarihsel analiz yöntemiyle yapılan bu çalışmada Cumhuriyet, Akşam, Vakit ve Hakimiyet-i Milliye gazeteleri incelenerek tasarruf politikalarıyla idealize edilen kadın imgesinin basında nasıl üretildiği ortaya çıkarılmaya çalışılacaktır.
Keywords
Abstract
Founded after an extended war epochs, the Turkish Republic faced poverty and impossibilities. When the effects of word economic depression in 1929 was added, the importance of savings and use of domestic goods was amplified for struggle of national economic consolidation. In the history of the Turkish Republic, campaign for savings and domestic good kept ground in the struggle of national development highlighted after 1930. With the leadership of Association of National Economy and Savings, founded on 14th December 1929, various activities were organized, the importance of savings and use of domestic goods were articulated, and contests reinforcing the such behavior were conducted in order to raise awareness on savings and use of domestic goods among public and to ensure shaping the consumer habits according to this very sentience. During this struggle, owing to their role on home economics and child-rearing, supports of women were expected even more. When the newspapers of that period are examined, it is clearly seen that the press undertook a very central duty by means of topics on raising awareness of public for savings and on encouraging the use of domestic goods. Frugal behavior through struggle of national development and use of domestic goods was levelled as being patriotic in invitation to boost the women support, while this economic struggle considered equal to war of independence. The press content, while eulogized the women who made conscious choices about home economics and trained their children as frugal people, criticized the gracious living and extravagance. Conducted with Descriptive Historical Research method, this study scrutinizes newspapers called Cumhuriyet, Akşam, Vakit and Hakimiyet-i Milliye and attempts to narrate how the image of women, idealized with the saving policies, was produced in the press.