HALKIN CUMHURBAŞKANLIĞI HÜKÜMET SİSTEMİNE BAKIŞI: DİYARBAKIR, MARDİN, BATMAN VE BİTLİS İLLERİNDE BİR ARAŞTIRMA
Author:
Abstract
Son otuz yıldır Türkiye’de yeni bir hükümet sistemi arayışı sürmektedir. 2016 Aralık ayında bu arayış Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde somut bir metne dönüştü ve bir anayasa değişikliği önerisi olarak halkın onayına sunulmak üzere kabul edildi. 16 Nisan 2017’de seçmenler, bu anayasa değişiklik önerisi ile ilgili kararını vereceklerdir. Ancak seçim öncesinde halkın getirilmek istenen hükümet sistemi hakkında bilgi sahibi olup olmadığına dair çok sayıda araştırma, program, bilimsel çalışma yapılmaktadır. Ayrıca siyasal partiler de seçmenlerin tercihini etkilemek üzere çeşitli çalışmalar yürütmektedirler. Bu çalışmanın amacı, getirilmek istenen hükümet sistemi hakkında seçmenlerin bilgilerinin ne düzeyde olduğu ve seçmenlerin sistemi nasıl algıladıkları gibi sorulara yanıt bulmaktır. Çalışma teorik ve uygulamaya dayanmaktadır. Bu kapsamda ilk önce başkanlık, yarı başkanlık ve parlamenter hükümet sistemleri hakkında bilgi verilmiştir. Ardından cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin ne getireceği, neleri değiştireceği sıralanmıştır. Daha sonra dört ilde yapılan alan araştırmasına yer verilmiştir. Araştırma Diyarbakır, Mardin, Batman ve Bitlis illerinde 1750 kişi ile yüz yüze ve tesadüfî yöntemle yürütülmüştür. Elde edilen veriler SPSS 18 programı ile analiz edilmiştir. Çalışmadan çıkan sonuç seçmenlerin sistem hakkında yeterince bilgi sahibi olmadığı, sisteme yönelik yaklaşımları büyük ölçüde oy verdikleri siyasal partilerin tutumlarına göre belirlendiği görülmektedir. Ayrıca yeni hükümet sisteminin var olan sorunlara çözüm üretmeyeceğini düşünmektedirler. Bir bölümü ise sistemi bir rejim değişikliği olarak değerlendirmektedir.
Keywords
Abstract
For the last thirty years, Turkey has been looking for a new government system. In December 2016, this search was transformed into a concrete context in the Grand National Assembly of Turkey and it was accepted as a constitutional law amendment proposal for public approval. On April 16, 2017, voters will give their decisions on this constitutional amendment proposal. Therefore, before the election, a lot of researches(surveys), programs and scientific studies are put into practiced about whether the people have information about the new government system that desired to be brought in by existing government. In addition, political parties are conducting various studies to influence voters' preference too. The aim of this study is to find out answers to questions such as the grade of voter informations about the new government system that desired to be brought in and how the voters perceive towards to the new system. The work is based on theory and practice. In this context, firstly information has been given about the presidential, semi-presidential and parliamentary government systems. Then, what the presidential government system is going to bring, what to change is listed. Later, field research was carried out on four provinces. The survey was conducted by face to face and random methods with 1,750 people in Diyarbakir, Mardin, Batman and Bitlis provinces. It has seen that outcome voters are not sufficiently informed about the new goverment system and their approaches towards the system were largely determined by the attitudes of the political parties that they supported and voted for. They also think that the new government system will not figure out which are existing problems. One part considers the system as a regime change.