Author:
Abstract
Türkiye’de, kadim ve güçlü bir muhafazakâr şiir geleneği olmakla birlikte modern anlamda İslamcı şiirin ortaya çıkışı, İslamcılık hareketine dayanır. Mehmet Akif’in öncülüğünü yaptığı İslami şiirdeki modernleşme hamlesi, esas ivmesini Necip Fazıl Kısakürek’le kazanır. Necip Fazıl’dan sonra ise Modern İslami Şiir, iki kanava üzerinden şekillenir. Bunlardan ilki kültürel, manevi ve dini değerleri merkeze alan ve daha ziyade dikey anlamda ilerleyen felsefi, varoluşsal ve içsel bir üslup inşa eden söylemdir. Diğeri ise yatay anlamda ilerleyen politik, eylemci ve dışsal bir üsluba dayanır. İlk eğilim İkinci Yeni şiiriyle İslami içeriği birleştiren Sezai Karakoç çizgisinde gelişirken ikinci eğilimi ise Marksist dünya görüşünden gelip radikal imgelerle lirik bir duyuşu sentezleyen İsmet Özel temsil eder. Yalnız Modern İslami şiirin değil, aynı zamanda Türk edebiyatının bu iki önemli şairi, poetik fikirleriyle özellikle 1980’den sonra daha da yaygınlaşan Modern İslami şiire yön verir. Bu nedenle Sezai Karakoç’un ve İsmet Özel’in şiir/şair üzerine kaleme aldıkları poetik yazıları değerlendirilmelidir. Çünkü bu iki şairin şiirleri üzerine hem çok sayıda araştırma ve analiz yapılmıştır hem de sadece şiir yorumlamalarına dayanan hermenötik bir yaklaşım, konunun anlaşılmasında eksik kalabilir. Bu bağlamda Sezai Karakoç’un Edebiyat Yazıları-I/II adlı yapıtları ileİsmet Özel’in Şiir Okuma Kılavuzu’nuanaliz etmek Modern İslami şiirin genel özelliklerini ortaya koymada faydalı olacaktır.
Keywords
Abstract
In Turkey, in spite of the archaic and powerful conservative poetry, in the modern sense, the emergence of an Islamic poetry is based on the Islamist movement. Modernization efforts in Islamic poetry pioneered by Mehmet Akif, gained main momentum with Necip Fazıl Kısakürek. After Necip Fazıl, Modern Islamic poetry, shaped through two canvas. The first of these is discourse that builds a philosophical, existential and internal style, which proceeds in vertical sense, and centralizes cultural, spiritual and religious values. The other one is based on a political, activist and external style that progresses in a horizontal sense. While the first trend is developed on the line of Sezai Karakoç that combines the Islamic content with the İkinci Yeni(Second New) poetry, the second trend is represented by İsmet Özel, who came from the Marxist world view and synthesizes a lyrical feeling with radical imagery. These two important poets of not only Modern Islamic poetry, but also of Turkish literature, with their poetical ideas, shape Modern Islamic poetry which becomes more widespread especially after 1980. For this reason, Sezai Karakoç and İsmet Özel's poetic writings on poetry / poet should be evaluated. Because there is a great deal of research and analysis on the poetry of these two poets, and a hermeneutic approach based only on their poetry interpretations may be lacking in understanding the topic. In this context, analyzing of Sezai Karakoç's (Edebiyat Yazıları) Literary Writings-I / II and İsmet Özel's (Şiir Okuma Kılavuzu) Poetry Reading Guide will be helpful in revealing the general features of modern Islamic poetry.