Author:
Abstract
NATO, üyeleri arasında transatlantik askeri karşılıklı bağımlılık sistemi yaratmak için 1949 yılında kurulan askeri bir örgüttür. Varoluş amacı iki kutuplu dünyada Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin (SSCB) karşısında ortak bir platform yaratmak iken SSCB’nin dağılması ile NATO da kuruluş amacını yitirmiştir. Bu hal karşısında NATO’nun kendini yeniden tanımlaması her ne kadar örgütsel bir hayatta kalma mücadelesi olsa da bir taraftan yaşadığı değişim bundan çok daha fazlasını ifade etmektedir; çünkü bu dönüşüm, uluslararası sistemdeki döngüsel değişikliklerin NATO'nun meşru yapısal değişiklikleri olarak yeniden doğmasını yansıtmaktadır. Bu bağlamda, uluslararası ilişkilerin işleyişini anarşi, çıkar, sistem, yapı ve kurum kavramlarına odaklanarak açıklamaya çalışan konstrüktivist (inşacılık) kuram, bahsi geçen örgütsel dönüşümü anlamak ve analiz etmek için kilit noktaları temsil etmektedir. Dolayısıyla, bu makalede, NATO'nun konstrüktivist perspektifle dönüşümünü açıklayan iki ana bölüm bulunmaktadır. Birinci bölümde, NATO'nun kuramsal yönü ve kavramsal dönüşümü, NATO'nun Stratejik Konseptlerinin gelişimi ve bunların NATO'nun askeri yapısı üzerindeki etkileri incelenmektedir. Bunu yapmak için tarihsel bir bakış açısı izlenmekte ve üzerinde durulan konular Soğuk Savaş öncesi ve sonrası için farklılaştırılmış, böylelikle organizasyonun dönüşümünde oynadığı roller gösterilmek istenmiştir. İkinci bölümde ise NATO faaliyetleri içindeki konstrüktivist yönleri yansıtmak için örgütün işbirliği ve genişlemesi ele alınmıştır. Bu bağlamda, NATO'nun iç ilişkileri, yeni üyelerin kabulü ve Birleşmiş Milletler ve Avrupa Birliği gibi diğer uluslararası örgütlerle işbirliği değerlendirilmektedir.
Keywords
Abstract
NATO is a military organization founded in 1949 to establish a transatlantic military interdependence system created for its members. Its existence, especially after the collapse of the Union of Soviet Socialist Republics (USSR) means more than a simple survival case because its transformation reflects the cyclical changes in the international system, which are reincarnated as NATO’s legitimate structural changes. In this context, constructivist theory that attempts to explain the functioning of international relations with focus on the concepts of anarchy, interest, system, structure and institution, embodies key points for understanding and analyzing this organizational transformation. Thus, in this article, there are two main parts that explain the transformation of NATO with a contructivist perspective. In the first part, NATO's theoretical context and conceptual transformation are examined through the explanation of the adaptation of NATO's Strategic Concepts and their influences on NATO's military structure. For each part, a historical structure is followed by analyzing these developments before and after the end of the Cold War, which plays a significant role in the transformation of NATO. In the second part, NATO’s cooperation and enlargement are examined in order to reflect constructivist aspects within NATO activities. In this context, NATO's internal relations, acceptance of new members and NATO’s cooperation with other international organizations such as the United Nations and the European Union are assessed.