Author:
Abstract
Sosyal güvenlik; sosyal yardımlar ve sosyal hizmetler biçiminde günümüze kadar değişen şekillerde hep var olmuştur. Sosyal güvenlik, sosyal düzen, eşitlik ve refahın sağlanması için artık anayasal bir kavram olarak da karşımıza çıkmaya başlamıştır. Sosyal güvenlik, ihtiyaç duyanlara doğru gerçekleştirdiği yeniden gelir dağılımı ile refahı, toplumun farklı kesimleri arasında dağıtarak, toplumsal eşitsizliklerin giderilmesinde ve yoksulluğun önlenmesinde önemli bir rol oynamaktadır. Devletlerde sosyal güvenlik konusunun bu derece önem kazanması ardından toplumda dezavantajlı durumda bulunan kişilere yönelik de ayırıcı bazı düzenlemelerin oluşturulması gündeme gelmiştir. Bu nedenle devletler anayasalarında kadınlar, çocuklar, özürlü ve yaşlılara yönelik bazı düzenlemelere gitmişlerdir. Bu düzenlemeler yoluyla bu kişilerin toplumda dışlanmaları, ekonomik ve sosyal yönden yaşam standartlarının geliştirilmesi amaçlanmıştır. Devletlerin sosyal adaleti sağlaması açısından özel olarak korunması gereken kişilerin ihtiyaçlarının karşılanması kamu vicdanı ve ortaya çıkabilecek sosyal sorunların önüne geçilmesi açısından da önemlidir. Özel olarak korunması gereken kişilere yönelik politikalar her ülkede var olmasına rağmen ülkelerin gelişmişlik düzeyleri ve benimsedikleri ekonomik modele göre alınan önlemler farklıdır. Gelişmiş ülkeler, az gelişmiş ülkelere göre daha fazla kaynağa sahip olduklarından, bu kişiler lehine olan düzenlemelere daha fazla bütçe ayırabilmekte ve buna bağlı olarak daha geniş tedbirler alabilmektedirler. 1961 Anayasası’nda olduğu gibi 1982 Anayasasında da sosyal güvenlik hakkı anayasal bir hak olarak benimsenmiştir. Ayrıca özel olarak korunması gereken kişiler kapsamında sakatlar, yaşlılar, korunmaya muhtaç çocuklar gibi kesimlere ilişkin sosyal yardım ve hizmetler için özel düzenlemeler getirmiştir. Anayasanın bu alanı düzenleyen 61. maddesi ayrıca devletin, geçimlerini sağlayamayan, fakir ve ihtiyaç sahipleriyle, dul ve yetimleriyle, çocukları ve engellileri koruyacağını ve toplumda kendilerine yaraşır bir hayat seviyesi sağlayacağını belirtmiştir. Kısacası özel olarak korunması gereken kişiler anayasanın özel olarak belirttiği gruplar olarak sosyal politika içerisinde incelenmesi gereken önemli bir konudur.
Keywords
Abstract
Social security has always existed and taken the form of social welfare and services, which have evolved until today. We have begun to see social security as a constitutional term for ensuring social order, equality and welfare. Social security plays a critical role in preventing social inequalities and poverty by distributing welfare in the different sections of a society with the re-distribution of income for people in need. Since the issue of social security has gained so much importance for nations, certain regulations for disadvantaged people in the society have been put on the agenda. Therefore, states have made amendments for women, children, disabled and old people in their constitutions. With these amendments, there have been attempts to include these people in the society and to enhance their living standards. Meeting the needs of the people who need special protection for states to ensure social justice is also important in terms of collective consciousness and preventing social issues. Even though policies for the people who should be protected are present in every country, these measures differ with development levels and economic models. Since developed countries have more resources than less developed countries, they can spare more budgets for the amendments for these people and take more extensive measures. The right to social security was adopted as a constitutional right in the Constitution of 1982, as in the Constitution of 1961. Moreover, special amendments in social welfare and services have been made for people in need of security, such as the handicapped, the elderly and children since they require special protection. Article 61 of the Constitution, which regulates this field, says that the state shall protect those who are: unable to make a living, poor and in need, widows and orphans, children and the disabled and ensure an adequate level of living for these people. To sum up, the issue of protecting certain people is critical, and these people should be addressed by social policy as special groups as required by the constitution.