Author:
Abstract
İlkel insanların, kutsal ruh ya da yaşamla dolu olduklarını varsaydıkları için bitkileri ve ağaçları hayatlarının ayrılmaz bir parçası hâline getirdikleri görülür. Özellikle ağaçların, canlı bir varlık olarak düşünülerek yağmur yağdırma, güneş açtırma, hayvan sürülerini çoğaltma ve kadınları kolayca doğurtma gücüne sahip olduğuna inanılır. Bu güçlerin, insan biçimindeki varlıklar ya da yaşayan insanlarda gerçekten bedenleşmiş olarak kabul edilen ağaç tanrılara yorulduğu da görülür. Bir ağaç artık ağaç ruhun bedeni olarak değil de, yalnızca onun istediği zaman terk edebileceği meskeni olarak düşünülmeye başlandığında, ilkel düşüncede kutsal bir yer kazanır. Böylece her ağaç, uzun ya da kısa bir süre doğaüstü bir varlığın yaşadığı bir mekân olarak kabul edilir. Bu varlık, ağaçtan ağaca özgürce geçebilir ve ağaçlar üzerinde belli bir sahiplik hakkından yararlanabilir. Böylece bir ağaç ruh olmaktan çıkar ve bir orman tanrısı -ağaç tanrısı- olur. Ağaç ruhunun ilkel yaşamdaki önemini araştırırken bir örnek üzerinden yola çıkan James Frazer, Altın Dal adlı eserinde, Turner’ın “Altın Dal” tablosundan hareketle Nemi rahibinin neden kendisinden önceki rahibi öldürdüğünü ve bunu yapmadan önce neden “Altın Dal”ı koparmak zorunda kaldığını inceler. İlkel yaşamdaki inanışlar çerçevesinde ele aldığı ağaçların bir ruha sahip olduğunu vurgular. Söz konusu örnekler, mitolojik ağaçlarla benzerlik gösterir. Bu çalışmada James Frazer’ın Altın Dal adlı eseri temel alınarak ilkel yaşamdaki ağaç ruhunun örnekleri incelenecek ve mitolojideki karşılıkları araştırılacaktır.
Keywords
Abstract
It is seen that primitive humans have transformed plants and trees as an inseparable piece of their lives since they believed that are full of Holy Spirit or life. It is believed especially trees have power of raining, sun birth, herd increasing, and easily giving birth for women. It is also seen that these power are dedicated to tree gods that are assumed human-like beings. The primitive idea gains a holy place when a tree is assumed more than a body of tree spirit but a housing that can be leaved whenever tree desires. Each tree has been assumed as a place where a supernatural creature lived on for a short or long time. This creature was able to freely pass from tree to another and could have right of ownership on trees. Therefore, it becomes a forest god instead of tree-spirit. James G. Frazer researches the importance of tree-spirit in primitive life in his work titled Golden Bough. In the work, Frazer investigates, by considering the “The Golden Bough” paint of Turner, why Nemi priest had killed his predecessor and why he had to pluck the “The Golden Bough” before killing the priest. He expresses that trees, which have been handled in the context of beliefs in primitive lives, have a spirit. In our work, the examples of tree spirits in Frazer’s work will be compared with mythological trees.