BİRİNCİ TBMM’NİN GİZLİ CELSE ZABITLARI’NDA JANDARMA TEŞKİLATI İLE İLGİLİ GÖRÜŞMELER (1922-1923)

Author:

Year-Number: 2020-Year: 13 - Number: 83
Yayımlanma Tarihi: 2020-12-27 14:56:02.0
Language : Türkçe
Konu : Tarih
Number of pages: 371-392
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

Osmanlı Devleti 21 Temmuz 1914 tarihinde ilan ettiği seferberlik emri gereğince jandarma birliklerini, seyyar ve sabit jandarma olmak üzere iki kısma ayırmıştı. Birinci Dünya Savaşı’nda Jandarma Teşkilâtı, Silahlı Kuvvetlerin yanında ve onun emrinde bir taraftan iç güvenliği sağlarken diğer taraftan da dış düşmanlara karşı birçok cephede savaştı. Jandarma, 13 Ekim 1918 tarihli nizamname ile teşkilat ve görevleri itibariyle yeniden düzenlendi. 23 Nisan 1920’de Ankara’da açılan TBMM öncelikli olarak ülkede asayişi sağlamak için jandarmayı ele aldı. Önce Milli Müdafaa Vekâleti bünyesinde Umum Jandarma Kumandanlığı’nı kurdu ve jandarma teşkilatının ıslahı çalışmalarına girişti. İç güvenlikten sorumlu jandarma ve polis kuvvetlerinin tek elden idaresi amacıyla Dâhiliye Vekâlet’ine bağlı olmak üzere 12 Aralık 1920 tarihinde İnzibat Umum Müdürlüğü kuruldu. Millî Mücadele yıllarında Jandarma birlikleri cephe gerisindeki kritik noktaların korunması, yol emniyetinin sağlanması ve her çeşit terörün ortadan kaldırılmasında başarılı olmaya çalıştı. Bozuk Jandarma teşkilatının yeniden düzenlenmesinde kadro sayısı ve para eksikliği baş meseleydi. Bu dönemde Jandarmalar hem iç cephede hem de yer yer dış cephede savaşmıştır. Pek çok aksaklıklara rağmen jandarma teşkilatı görevini yapmaya çalışmıştır. Bu konularda en yoğun tartışmalar Birinci TBMM’nin gizli oturumlarında yapılmıştır. Bu çalışmada aslında çok uzun olan Gizli Celse Zabıtları’nda jandarma ile ilgili görüşmelerin 1922-1923 dönemi özetle incelenip değerlendirilmiştir.

Keywords

Abstract

In accordance with the mobilization order announced by the Ottoman State on 21 July 1914, the gendarmerie units were divided into two parts as mobile and fixed gendarmerie. During the First World War, the Gendarmerie Organization fought alongside the Armed Forces and under its command on many fronts, while ensuring internal security on the one hand, and against external enemies on the other. The Gendarmerie was reorganized in terms of its organization and duties with the ordinance dated October 13, 1918. The Turkish Grand National Assembly (GNAT), which opened in Ankara on April 23, 1920, primarily handled the gendarmerie to ensure order in the country. First, he established the General Gendarmerie Command within the Ministry of National Defense and started the rehabilitation works of the gendarmerie organization. The General Directorate of Security was established on December 12, 1920, under the Ministry of Internal Affairs for the sole management of the gendarmerie and police forces responsible for internal security. Staffing numbers and lack of money were the main issues in reorganizing the corrupt Gendarmerie. During the years of the National Struggle, Gendarmerie units tried to be successful in protecting critical points behind the front, ensuring road safety and eliminating all kinds of terrorism. During this period, the Gendarmerie fought both inside and outside. Despite many setbacks, the gendarmerie tried to do its job. The most intense discussions on these issues were held in the secret sessions of the First GNAT. In this study, the negotiations of the gendarmerie in the period of 1922-1923 in the Secret Court Records, which are actually very long, were briefly analyzed and evaluated.

Keywords