EDEBİYAT BİLİMİNDE DİJİTALLEŞME VE SONUÇLARI IŞIĞINDA AVUSTURYALI YAZAR ROBERT MUSİL KÜLLİYATININ YENİ TASNİF VE DERLEMESİ
Author:
Abstract
Edebi metinlerin inceleme nesnesi olduğu modern edebiyat bilimi, 21. yüzyılın sunduğu dijital araç ve uygulamaları bilimsel yöntemsel yaklaşımlarına ekleyerek, diğer bir deyişle, yöntemlerini, sayısallaştırılan edebi metinleri günümüz araçlarıyla inceleyebilecek şekilde güncelleyerek gelişmektedir. Bu ilerleme içerisinde estetik alanın bir dalı olan edebiyat da bir yandan bu dijitalleşmeyi yansıtıp tartışırken diğer tarafta metinsellik yönüyle de buna dönüşmektedir. Üçüncü ve dördüncü sanayi devrimleriyle dijitalleşen edebi metinler yalnızca bir arayüze kavuşmakla kalmayıp aynı zamanda çevrimiçi olmayı ve bu yolla geleneksel kitap medyasından çok daha geniş bir erişim potansiyeline ulaşmaktadırlar. Alımlama açısından bakıldığında edebi metinlerin bu dönüşümlerinin onların hem alımlannma oranlarını arttırmış olduğunu hem de okura yeni bir okuma biçimi sağladığını saptayabiliriz. Bu şekilde geleneksel alımlama biçimlerine ilaveten edebi metinleri dijital metnin yapısı gereği ‘arama’ yaparak yeni bir okuma modu eklemlenmiştir. Bu modun geleneksel alımlama biçimlerini ortadan kaldırarak tamamen onların yerini mi alacağı veya onlarla birlikte bir alternatif olarak mı gelişeceği hakkında henüz net bir çıkarım yapmak mümkün değildir, zira günümüzde salt elektronik kitap olarak yayımlanan yayınlar bulunurken, sadece basılı kitap veya elektronik kitap olarak yayımlanan yayınları da görmekteyiz. Bu çeşitlilik içerisinde edebi metinlerde dijitalleşme şu şekilde sınıflandırılabilir: birincisi doğrudan elektronik metin olarak üretilen metinler, ikincisi de dijital evre öncesi eski edebi metinlerin dijitalleştirilmesi olgusu. Bu çalışmada ele alınan ikinci grup dahilinde bulunan edebi metinlerden Avusturyalı yazar Robert Musil’in külliyatıdır. Yazarın hem hayattayken yayımlanmış hem de ölümünden sonra ortaya çıkan metinleri dijitalleştirilerek bilimsel yöntemsel bir biçimde yeniden derlenerek okurlara ve bilim insanlarına yeni yorumsal açılımlar sunarken eski derlemelerde yanıtı bulunamamış sorunsallara yeni yaklaşımlar getirilebilmiştir.
Keywords
Abstract
Modern literary studies, which examines texts that are considered literary, attempts to apply in the 21st century contemporary digital research methods and applications or to handle digitized texts with correspondingly upgraded literary text analysis methods. This upgrading leads to a constant renewal of classical philological text procedures. In this context, literature, as part of aesthetics or art, undergoes a double process: on the one hand, it reflects and discusses digitization as a phenomenon and, on the other hand, it transforms itself - at least on a textual level - into a digitized form. The digitization of literary texts began in the course of the 3rd and 4th Industrial Revolutions. The digitized texts were upgraded through interface expansion and online access options, so that they could reach a wider audience than the classic medium (printed book). From the point of view of reception aesthetics, it can be stated that this change in literary texts has both increased their reception quota and made innovative reception possibilities available to the reader. In this respect, for example, the classic reception methods were expanded by the new, digital possibilities of 'searching' (within the text). From today's perspective, it is difficult to assess whether this new mode would completely wipe out the old reception methods or it would only develop as an alternative, since both text versions, printed text and electronic text, coexist and continue to be used. Given this diversity, the digitization of literary texts can be classified as follows: firstly, texts that are written down in electronic form ab initio, and secondly, old texts that are digitized after their creation.
The texts dealt with in the present study, relate to the complete edition of the Austrian author Robert Musil and belong to the second group. The fully digitized Klagenfurt Musil Complete Edition will be discussed and explained in this article as a result of the latest industrial revolution.
Furthermore, it should be explained with which new text accesses and interpretation possibilities the digitized complete edition has enriched the literary science in comparison with the old editions of the Musil.