Author:
Abstract
Klasik Türk edebiyatı döneminde yazılan dinî metinler arasında Hz. Muhammed’in konu edildiği na’t, hilye, şemail, siyer ve mevlid gibi çeşitli türlerde kaleme alınmış birçok eser bulunmaktadır. Bu metinlerin bir kısmı İslam coğrafyasında şöhret bulmuş Arapça ve Farsça eserlerin tercümelerinden oluşmaktadır. Bunlar arasında Mısırlı sûfî Muhammed b. Saîd el-Bûsîrî’nin (ö. 696-97/1297-98) Hz. Muhammed’e olan muhabbetini dile getirmek için kaleme aldığı ve el-Kevâkibü’d-dürriye fî Medhi Hayri’l-beriyye adlı Kaside-i Bürde/Bür’e adıyla şöhret bulan Arapça manzumesi önemli bir yere sahiptir. İslam dünyasında ciddi bir ilgiye mazhar olan bu kaside, Hz. Muhammed’e olan sevgiyi ifade etmek ve şifaya vesile olmak amacıyla Türk edebiyatında birçok defa tercüme ve şerh edilmiştir. Bu eseri tercüme eden şairlerden biri de o dönem Akhisar kazasına bağlı Marmara’da (Gölmarmara) doğan Hulvî Abdullah Efendi (ö.1159/1746-47)’dir. Öğrenimini tamamladıktan sonra memleketinde müftülük vazifesinde bulunan şair, 1125/1713 yılında Bûsîrî’nin Kaside-i Bürde’sini manzum olarak tercüme etmiştir. Kaynak eserin veznini kullanan Hulvî, asıl metindeki birçok kelimeyi aynen tercümeye dâhil etmiştir. Bazı kütüphane kayıtlarında farklı kişilere atfedilen bu eser üzerine hazırlanmış müstakil bir neşir bulunmaktadır. Fakat bu yayında naşirden kaynaklanan çok sayıdaki okuma hatası ve vezin aksaması dolayısıyla sıhhatli bir metin ortaya konamamıştır. Özellikle metin neşri hususunda sahanın literatürüne ve alanla ilgili muhtelif bilgilere vâkıf olunması elzemdir. Bu çalışmada Kaside-i Bürde ile ilgili genel bilgiler verildikten sonra, yapılan neşirdeki hatalardan bahsedilecek ve eserin metni sunulacaktır.
Keywords
Abstract
Among the religious texts written in the period of classical Turkish literature, there are many works written in various genres such as na't, hilye, scheil, siyer, mawlid and mucizatü'n-nebi, in which the Prophet Muhammad is the subject. Some of these texts consist of translations of Arabic and Persian works that have gained fame in the Islamic geography. Among these, the Arabic poem named el-Kevâkibü’d-dürriye fi Medhi Hayri’l-beriyye, which became famous with the name Kaside-i Bürde/Bür'e and written by the Egyptian Sufi Muhammad Said al-Busiri (d. 696-97/1297-98) to express his love for the Prophet Muhammad, has an important place. This ode, which is popular in the Islamic world, has been translated and annotated many times in Turkish literature in order to express the love for the Prophet Muhammad and to find healing. One of the poets who translated this work is Hulvi Abdullah Efendi (d.1159/1746-47), who was born in Marmara (Gölmarmara) of the Akhisar district at that time. The poet, who served as mufti in his hometown after completing his education, translated Busiri's Kaside-i Bürde in verse in 1125/1713. Using the meter of the source work, Hulvî included many of the words in the original text into the translation. In some library records, there is an independent publication on the work attributed to different people. However, in this publication, a reliable text could not be presented due to the large number of reading errors and meter failures caused by the publisher. Especially in terms of text publication, it is essential to have the literature of the field and various information about the field. In this study, after giving general information about Kaside-i Bürde, the mistakes in the publication will be mentioned and the text of the work will be presented.