Author :
Abstract
Öğretim programı, bir dersin amaçları, muhtevası, süresi, yöntemleri, araç ve gereçleri ve değerlendirme süreçlerinin tamamını kapsamaktadır. Türk Dili ve Edebiyat Dersi Öğretim Programı, 2005-2006 eğitim öğretim yılından itibaren değiştirilmiştir. Buna göre edebiyat dersi, Türk Edebiyatı ile Dil ve Anlatım şeklinde iki başlık altında ele alınmıştır. 2005 Türk Edebiyatı Dersi Öğretim Programı, 2011 yılında yeniden gözden geçirilmiş ancak programın genel yapısında bir değişikliğe gidilmemiştir. Başta öğretim programı olmak üzere ders kitabının hazırlanmasından, öğretim ortamına, yöntem ve tekniklere, ölçme ve değerlendirmeye kadar öğretimin her aşamasında öğretim ilkelerinin göz önünde bulundurulması gerekmektedir. Bu bağlamda araştırmanın amacı, öğretim ilkeleri açısından 2011 Türk Edebiyatı Dersi (9-12. sınıf) Öğretim Programını incelemektir. Araştırma betimleyici bir çalışma olup veriler doküman incelemesi yöntemiyle toplanmıştır. Çalışmada öncelikle birçok araştırmacıdan hareketle öğretim ilkeleri belirlenmiş, daha sonra bu ilkelerin Türk Edebiyatı Dersi Öğretim Programıyla ilişkisi üç uzman tarafından değerlendirilmiştir. 27 öğretim ilkesinin 19’unun bu programla ilişkili olduğu tespit edilmiştir. Program, 19 öğretim ilkesi açısından madde madde incelenmiştir. Buna göre; programının beş ilke açısından uygun, beş ilke açısından kısmen uygun, dokuz ilke açısından ise uygun olmadığı belirlenmiştir. Amaç-araç, bilinenden bilinmeyene, güncellik, hayatilik, hedef kitleye görelik, kolaydan zora, motivasyonu sağlama, somuttan soyuta, yakından uzağa ilkelerine göre programının yeniden gözden geçirilmesi gerektiği ortaya çıkmıştır. Türk Edebiyatı Dersi Öğretim Programının muhtevası kronolojik yöntemle değil, günümüzden geçmişe doğru hazırlanmalıdır.
Keywords
Abstract
The curriculum of a subject comprises of the aims and objectives of the course, its content, time span, teaching materials and assessments procedures. Starting from 2005-2006 academic term, the curriculum of the Turkish Language and Literature course has been renewed. The current curriculum employs a new approach and handles the course in two main headings: Turkish Literature and Landuage and Narration (expression). The 2005 curriculum was revised in 2011, but its general structure was not altered explicitly. Teaching principles has to be considered in the processes of designing of the curriculum, writing of the textbooks, preparation of the teaching environments, selection of the teaching methods and materials and recruiting assessment tools. In consideration with the above criteria, this study aims to investigate the revised version of the Turkish Literature curriculum (grades 9-12) to find out whether it was designed in accordance with teaching principles. It was designed as a descriptive study employing document analysis as a data collection tool and analysis instrument. In the course of research, firstly a literature search was conducted to define the teaching principles that will be used as criteria in the analysis documentary materials. Secondly, the Turkish Literature curriculum was examined by three experts to find out its connections to and compatibility with the above mentioned teaching principles. The primary findings revealed that 19 teaching principles out of 27 are connected to or compatible with the current curriculum. Then, the curriculum was investigated comprehensively to see whether the each curricular item were related or connected to the above mentioned 19 principles. The further findings, indicate that the curriculum appropriately employs and reflects 5of those principles, while five principles are only partly reflected in it. On the other hand, the design of the remaining 9 principles were not appropriate to the teaching principles. As a result it was found out that the curriculum needs to be revised to take those remaining 9 teaching principles into account. Another findings of this study indicates that the potential revision of the Turkish Literature curriculum should not introduce its content in chronological order. Instead, the curriculum content should begin from contemporary issues and topics and progress towards the past.
Keywords
- AKYOL, H. (2006). Türkçe ilk okuma yazma öğretimi. yeni programa Uygun (5. Baskı).
- ANDERSON, J. R. (1990). Cognitive psychology and its implications (3rd ed.). New York: Freeman
- AUSUBEL, D. P. (1977). The facilition of meaningful verbal learning in the classroom. Educational Psychologist, 12, 162-178
- AYDEMİR, Y. (2006). Divan edebiyatı öğretiminde karşılaşılan sıkıntılar ve zihniyet problemi. Millî Eğitim, 169, 134-141
- BADDELEY, A. D. (2001). Is working memory still working? Amerikan Psychologist, 56, 851-864
- BALTA, E. E. ve DEMİREL, Ş. (2012). Waldmann modelinin 8. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama ve eleştirel düşünme becerilerine etkisi. Turkish Studies, 7 (3), 469-479
- BAMBERGER, R. (1990). Okuma alışkanlığını geliştirme. (Çev. Bengü Çapar). Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları
- BEYRELİ, L. (2009). Turkish language and literature education in Turkey (Brief history- problems-recommendations). Education, 129 (3), 534-546
- BİLKAN, A. F. (2006). Liselere divan edebiyatı öğretimi. Millî Eğitim,169, 142-153
- BİNBAŞIOĞLU, C. (1994). Genel öğretim bilgisi. Ankara: Kadıoğlu Matbaası
- BÖREKÇİ, M. (2005). Prof. Dr. Şerif Aktaş İle Türk dili ve edebiyatı programı üzerine söyleşi. Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 12, 1-5
- BÜYÜKKANTARCIOĞLU, N. (2006). Bilgi toplumu oluşturma bağlamında türk edebiyatı dersleri üzerine düşünceler. Millî Eğitim, 169, 119-132
- BÜYÜKKARAGÖZ, S. Savaş ve ÇİVİ, Cuma (1995). Genel öğretim metotları (4. Baskı). Konya: Atlas Kitabevi
- CANBAZ, F. (2005). Edebiyat eğitiminin bazı sorunları üzerine notlar. Hece Dergisi, Edebiyat Eğitimi ve Sorunları, 9 (106), 91-97
- CEMİLOĞLU, M. (2003). Türk dili ve edebiyatı öğretimi (1. Baskı). İstanbul: Alfa Yayınları.
- ÇELİK-ÖZER, T. (2010). Çağdaş bir dil ve edebiyat öğretimi program modeli önerisi. Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
- ÇETİŞLİ, İ. (2006). Edebiyat eğitimi’nde ‘edebî metin’in yeri ve anlamı. Millî Eğitim, 169, 75-84
- ÇİFTÇİ, Ö. ve TEMİZYÜREK, F. (2008). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama becerilerinin ölçülmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5 (9), 109-129
- ÇOTUKSÖKEN, Y. (2002). Türkçe üzerine. İstanbul: Papatya Yayınları.
- DEMİR, C. C. (2010). Türk edebiyatı ders kitaplarının programa uygunluğunun öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir
- DEMİRAL, H. (2006). Türk dili ve edebiyatı eğitim programlarına yönelik varlık dergisinde çıkan yazılar. Millî Eğitim, 169, 297-308
- DEMİRAL, H. (2011). Orta öğretim türk dili ve edebiyatı öğretiminin uluslararası ölçütlere göre değerlendirilmesi (Eskişehir ili örneği). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara
- DEMİREL, Ö. (2003). Kuramdan Uygulamaya Eğitimde Program Geliştirme (5. Baskı).
- DEMİREL, Ö. (2007). Öğretim ilke ve yöntemleri öğretme sanatı (12. Baskı). Ankara: Pegema Yayıncılık
- EKİZ, T. (2007). ‚Alımlama estetiği mi metinler arasılık mı?‛, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Dergisi, 47, 119-127
- ERGÜN, M. ve ÖZDAŞ, A. (1997). Öğretim ilke ve yöntemleri. İstanbul: Kaya Matbaacılık
- EYÜP, B.; UZUNER-YURT, S. ve STEBLER, M. Z. (2012). Türk dili ve edebiyatı öğretimine yönelik yapılan akademik çalışmalar üzerine bir inceleme. Turkish Studies, 7(1), 1119-1131
- GÖKALP-ALPASLAN, G.G. (2000). Derslikten günlük yaşama edebiyat eğitimi. Türkbilig, 1 , 185-202
- GÜLERYÜZ, H. (1999). Okuduğu anlama ile sözcük bilgisi arasındaki ilişkiler. Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara
- GÜNAY, V. D. (2006). Liselerdeki yazın eğitimine yeni bir yaklaşım. Millî Eğitim, 169, 8-17
- GÜZEL, A. (2006). Edebiyat eğitiminde amaçlar ve bu amaçlara yönelik yöntem teknik ve örnek uygulamalar. Millî Eğitim, 169, 85-106
- HESAPÇIOĞLU, M. (1998). Öğretim İlke ve Yöntemleri (5. Baskı). İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım
- IŞIKSALAN, S. N. (2011). 2005 Türk edebiyatı dersi öğretim programının değerlendirilmesi: Eskişehir örneği. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12 (1), 15-40.
- İPŞİROĞLU, Z. (2005). Amaç öğrencilerin edebiyat dünyasının içine girmelerini sağlamak. Varlık, 1176, 11-12
- İŞMAN, A. (2001). Türk eğitim sistemi’nde ölçme ve değerlendirme. Adapazarı: Değişim Yayınları
- KARAKUŞ, İ. (2005). Türkçe türk dili ve edebiyatı öğretimi (3. Baskı). Ankara: Can Reklamevi
- KAVCAR, C. (1993). Yeni Türk edebiyatı öğretimi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 26 (1), 29-38
- KAVCAR, C. (1994). Edebiyat ve eğitim. (Genişletilmiş 2. Baskı), Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları
- KEMERTAŞ, İ. (1995). Uygulamalı genel öğretim metodu. İstanbul: Birsen Yayınevi
- KERMAN, Z. (1988). Kültür, dil ve edebiyat. Türk Dilinin Öğretimi Toplantısı 1-3 Ekim 1986. (s.4-13). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları
- KONTANTAMER, T. (1993). Eski türk edebiyatı makaleler. Ankara: Akçağ Yayınları
- KURUDAYIOĞLU, M.; ŞAHİN, Ç. ve ÇELİK, G. (2008). Türkiye’de uygulanan türk edebiyatı programı’ndaki ölçme ve değerlendirme boyutu uygulamasının değerlendirilmesi: bir durum çalışması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 9 (2), 91-101
- KÜÇÜKAHMET, L. (1998). Öğretim ilke ve yöntemleri. Ankara: Alkım Yayınları
- MEB (2011). Türk edebiyatı dersi öğretim programı ve kılavuzu. Ankara: MEB Basım Evi
- NAIRNE, J. S. (2002). Remembering over the short-term: The case against the standart model. Annual Review of Pschology, 53, 53-81
- OĞUZ, S. (2011). 10. sınıf türk edebiyatı ders kitaplarındaki divan şiiri bölümünün öğretim programı açısından değerlendirilmesi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul
- ORAL, B. ve AŞILIOĞLU, B. (2000). Lise türk dili ve edebiyatı dersi öğretmenlerinin türk dili ve edebiyatı programı hakkındaki görüşlerinin değerlendirilmesi. Eğitim ve Bilim, 25 (116), 34-41
- ÖZBAY, M. (2009). Türkçe özel öğretim yöntemleri I, Ankara: Öncü Kitap
- ÖZDEN, Y. (1997). Öğrenme ve öğretme. (1. Baskı). Ankara: Pegem Yayınları
- PALA, A. (2008). Öğrenme ve öğretim ilkeleri. içinde (Editör: Şeref Tan) Öğretim ilke ve yöntemleri (s.33-67) Ankara: Pagem Akademi
- POLAT, T. (2006). Okur odaklı bir yaklaşımla yazın eğitimi. Millî Eğitim, 169, 18-24
- POYRAZOĞLU, O. N. (1986). Türk dili ve edebiyatı öğretiminde karşılaşılan başlıca sorunlar. Türk Eğitim Derneği IV. Öğretim Toplantısı 10-11 Nisan 1986, (s.79-140), Ankara: Türk Eğitim Derneği Yayınları.
- SARAÇ, C. (2006). Sözlü iletişim becerileri açısından türk dili ve edebiyatı eğitimi. Millî Eğitim, 169, 106-118
- SCHUNK, D. H.(2011). Öğrenme teorileri (Çeviri Editörü: Muzaffer Şahin) (2. Baskı), Ankara: Nobel Yayınları
- SENEMOĞLU, N. (2004). Gelişim öğrenme ve öğretim, kuramdan uygulamaya (10. Baskı). Ankara: Gazi Kitabevi
- SÖZER, E. (1998). Kuramdan uygulamaya sosyal bilimlerin öğretimi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları
- ŞENTÜRK, A. A. (1993). Klâsik osmanlı edebiyatı ışığında eski âdetler ve günlük hayattan sahneler. Türk Dili Dergisi, 495, 175-188
- TAŞDELEN, V. (2006). Edebiyat eğitimi: Hermeneutik bir yaklaşım. Millî Eğitim, 169,
- TUNCER, H. (2005). Saçlarını okşamak kitapların. Hece Dergisi, Edebiyat Eğitimi ve Sorunları, 9 (106), 80-83
- TURHAN, V. N. (2005). Liselerde türk dili ve edebiyatı ders sürecinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi (Erzurum il örneği). Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5 (1), 291-298
- TÜRKYILMAZ, M.; CAN, R. ve KARADENİZ, A. (2010). Alımlama estetiği ve okur merkezli yaklaşımın eski edebiyat eğitimine uygulanması. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 153-172
- UÇAN, H. (2005). Edebiyat eğitimi, okuma/anlamlandırma ve yazınsal kuramlar. Hece Dergisi, Edebiyat Eğitimi ve Sorunları, 9 (106), 54-64
- UÇAN, H. (2006). Edebiyat eğitimi, estetik bir hazzın edinimi, okumanın alışkanlığa dönüştürülmesi ve yazınsal kuramlar. Millî Eğitim, 169, 25-41
- UZUN, Y. (2009). Türkiye ve ingiltere’de edebiyat öğretimi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara
- YALÇIN, A. (2002). Türkçe öğretim yöntemleri yeni yaklaşımlar (2. Baskı). Ankara: Akçağ
- YEKBAŞ, H. (2008). ‚Metin şerhi geleneği çerçevesinde şârihlerin divan şiirine yaklaşımları‛, SÜ Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 23, 189-217
- YILDIRIM, A. ve ŞİMŞEK, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8. Baskı), Ankara: Seçkin Yayıncılık
