Ütopya "hem hiç bir yerdir (outopia) hem de iyi bir yerdir (eutopia)". Ütopyanın kelime anlamıyla özü "mümkün olmayan, ancak insanın bulunmak için heves ettiği bir dünyada yaşamak"tır. İsmail Gaspıralı (1851-1914) , ideolog, yazar, gazeteci, yayımcı, eğitimci ve belediye başkanıydı. Gaspıralı’nın Darürrahat (Rahat Ülke) Müslümanları eseri önce Frengistan Mektupları’nın devamı olarak Tercüman Gazetesi’nde yayınlanmış, daha sonra 1891’de kitap halinde birlikte basılmıştır. Darürrahat Müslümanları’nda olayların geçtiği mekân olarak Endülüs seçilmiştir. Gaspıralı, ana karakter aracılığıyla ideal bir Müslüman devletinin çerçevesini çizer. Çalışmanın amacı Darürrahat’ın bir ütopya olup olmadığının sorgulanmasıdır. Bu çerçevede çalışmada öncelikli olarak ütopya kavramının niteliklerini ortaya konulmaya çalışılmış ondan sonra da bu nitelikler çerçevesinde “Darürrahat Müslümanları” eseri incelenmiştir. Bu çerçevede; - Öyküdür. - Eleştirel bir yapıdadır. - Tarihseldir. - Devrimci hatta yıkıcıdır. - İdeal sistem farklı bir yerdedir ve mekânsal olarak dışa kapalıdır. Mekânı geniştir. - Ziyaretçi, hem kendisinin hem de eski toplumun azgelişmişliği üzerinde düşünceye dalmaktadır. - Ziyaretçi kendi toplumuna – rüyada ya da kabusvari – döner. - İnsanın özsel olarak iyi olduğu görüşündedir. - Akılcı yaşam modern ütopyada herkese açıktır. - Geleceğin kestirilebilir olduğu inancı mevcuttur. - Ütopyanın temel amacının insanın yeryüzündeki refahı olduğu vurgulanmaktadır. - Adil bir yönetim vardır. - Eşitlik mevcuttur. - Filozof yöneticiler vardır. - İç ve dış mekânların ayrıntılı betimlenmektedir. - Ortak yaşam alanları mevcuttur. - Eğitime çok önem verilmektedir. Çalışma literatür taramasına dayalı kuramsal bir çalışmadır. Tartışma birincil kaynaklar ekseninde sürdürülürken, ikincil kaynak kullanımıyla derinleştirilmiştir.
Utopia is “no place (outopia)” but also “a good place (eutopia)”. The word of utopia denotes “an impossible world where everyone admires to live”. İsmail Gaspıralı (1851-1914) was an ideologist, an author, a journalist, a publisher, an educator and a majör. Gaspirali’s work called Muslims of Darurrahat (Comfortable Country) was published in 1891 after the first issuance in Tercuman Newspaper as the continuation of Letters of Frengistan. In his book, of which the setting is Endulus, Gaspıralı exhibits an ideal of Muslim state through his leading character. The aim of this study is to argue whether Darurrahat is an utopia or not. In this context, following the articulation of the characteristics of the concept of utopia, “Muslims of Darurrahat” was examined. In this context; -It is a story. -It has a critical structure. -It is historical. -It is revolutionary and even destructive. -The ideal system is in a different location and spatially closed off. Its space is wide. -The visitor, delve into thought on both his and the old society’s underdevelopment. -The visitor returns to his own community (in a dream or as a nightmare) -It is an opinion that man is essentially good. -Rational living is open to everyone in modern utopia. -There is a belief that the future is predictable. -It has been emphasized that the main objective of utopia is the welfare of human beings on earth. -There is a fair management. -There has an equality. -There have philosopher managers. -Interior and exterior spaces are described in detail. -The common living areas are available. -It has given a big attention to education. Being a theoretical one, this study was based on primary resources. Besides, the secondary resources were referred to strengthen the argument.