Author :
Abstract
Bu çalışmanın amacı; fen bilgisi ve sosyal bilgiler programında okuyan öğretmen adaylarının çevreye karşı tutumları ve bu tutumlar arası bir ilişkinin olup olmadığını araştırmaktır. Bu çalışma, 2011–2012 öğretim yılında Artvin Çoruh Üniversitesinde öğrenim gören 100 öğretmen adayı ile yürütülmüştür. Çalışmada; Keser (2008) tarafından kullanılan Çevre Bilinci Ölçeğinde (ÇBÖ) bazı düzenlemeler yapılarak bir tutum ölçeği kullanılmıştır. Çevreye yönelik tutum ölçeğinde öğrencilerden “5=kesinlikle katılıyorum, 4=katılıyorum, 3=kararsızım, 2=katılmıyorum ve 1=kesinlikle katılmıyorum” biçiminde belirlenmiş Likert tipi ölçeği doldurması istenmiştir. 53 maddeden oluşan Çevre Bilinci Ölçeği; Doğanın Tadı (9 madde), Çevresel Eylemler (9 madde), Çevresel Tehdit (10 madde), İnsanların Doğadan Faydalanması (10 madde), Bilim ve Teknolojiye Güven (8 madde) ve Nüfus Artışı Politikalarına Destek (7 madde) olmak üzere 6 alt ölçekten oluşmaktadır. Uygulama sonucunda elde edilen veriler SPSS 15.00 paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Verilerin istatistiksel analizlerinde her bir bağımsız değişkenin bağımlı değişkene etkisini belirlemek için varyans analizi (ANOVA) yararlanılmıştır. Fen bilgisi Öğretmen adayları ve Sosyal Bilgiler Öğretmen adayları arasında çevre bilinci açısından farklılık olup olmadığı t-testi kullanılarak analiz edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre Çevre Bilinci Ölçeği (ÇBÖ)’nin istatistikleri dikkate alındığında, alt ölçekler arasında Fen Bilgisi ve sosyal bilgiler öğretmen adayları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar bulunmamıştır. Ancak fen bilgisi öğretmen adaylarının çevre bilinci ölçeğinden aldıkları ortalama puanları, sosyal bilgiler öğretmen adaylarına göre yüksek çıkmıştır.
Keywords
Abstract
In this study; We analyzed the consciousness of the prospective science teacher and prospective social teacher and comparison their environmental awareness. The sample of the study consist of 100 participants of whom having studied in Artvin Çoruh University in 2011-2012. The environmental consciousness scale developed by Keser (2008) was arranged and carried out on the prospective primary school teachers by the researchers. The environmental consciousness scale has likert scale that “5= Absolutely Agree, 4= Agree, 3= Indecisive, 2=Disagree, 1=Strongly Disagree” sample point. The environmental consciousness scale (ECS) which consist of 53 items is composed of 6 subtitles as the taste of the nature (9 items), environmental action (9 items), the environmental threat (10 items), the use of nature by humans (10 items), the trust of science and technology (8 items), the support of policies on the population increase (7 items). The data obtained as a result of application was analyzed by the SPSS 15. In the statistical analyse of the data, variance analysis (ANOVA) was used to determine the effect of the independent variable on the dependent variable. The environment consciousness was researched among prospective science teacher and prospective social teacher by using the t-test. According to the findings, considering the analysis of the ECS, was not found statistical different in the prospective science teacher and prospective social teacher in the environment consciousness. But prospective science teacher has got the more average point than prospective social teacher on the environmental consciousness likert scale.
Keywords
- AKARSU, B. (1995). İnsan ve Çevre. Cogito-Kirlenen Çağ. Düşünce Dergisi sayı:2 İstanbul.
- AKSOY, B. ve Karatekin, K. (2011). Farklı Programlardaki Lisans Öğrencilerinin Çevreye Yönelik Duyuşsal Eğilimleri, TSA, 15: 3.
- AKSU, Y. (2009). Fen ve Teknoloji İle Sınıf Öğretmenlerinin Çevre Sorunlarına Yönelik Tutumlarının Belirlenmesi (Burdur İli Örneği), Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
- ALTIN, M. (2001). Biyoloji Öğretmen Adaylarında Çevre Eğitimi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi Ankara.
- ALTIN, M., Bacanlı, H. ve Yıldız, K. (2002, Eylül). Biyoloji Öğretmeni Adaylarının Çevreye Yönelik Tutumları. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Kongresinde sunulmuş Bildiri, ODTÜ, Ankara.
- AVİNÇ, A. (1997). Değişik enerji kaynakları ve çevreye etkileri. Ekoloji Çevre Dergisi. 7(27),19-23.
- AYDINALP, C. (1997). Çevre kirliliğinin nedenleri ve etkileri. Çevre ve İnsan, 37, 37-41.
- AYHAN, F.N. (1999). İlköğretim İlk Üç Sınıfındaki Öğrencilerin Yakın Çevre Bilincini Etkileyen Etmenler. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi. Ankara.
- BRADLEY, J.C., Walıczek, T.M., & Zajıcek, J.M. (1999). Relationship between environmental knowledge and environmental attitude of high school students. Journal of Environmental Education, 30(3), 17-21.
- DARÇIN, E.S., Bozkurt, O., Hamalosmanoğlu, M., & Köse, Sç (2006)ç Determination of elementary students‟ level of knowledge and misconceptions about greenhouse effect. Internatinal Journal of Environmental and Science Education, 1(2), 104–115.
- EROL, G.H., & Gezer, K. (2006). Teachers‟ Attitudes toward environment and environmental problems. International Journal Of Environmental and Science Education, 1(1), 65–77.
- GEZER, K., Çokadar, H., Köse, S., & Bilen, K. (2006). Lise öğrencilerinin çevreye yönelik tutumlarının karşılaştırılması: Buldan Örneği. Buldan Sempozyumu, 2324 Kasım. s.71-77. Buldan: Pamukkale Üniversitesi.
- HAKTANIR, G. ve Çabuk, B. (2000). Okulöncesi Dönemindeki Çocukların Çevre Algıları. IV. Fen Bilimleri Eğitimi Kongresi Bildiri Kitabı, 76-82. Hacettepe, Ankara.
- KAHYAOĞLU, M., Daban, Ş., Yangın, S. (2008). İlköğretim öğretmen adaylarının çevreye Yönelik tutumları, D.Ü.Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi 11, 42-52.
- KESER, S. (2008). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Çevreye Karşı Tutumları, Yüksek Lisans Tezi, Abant izzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
- KIYICI, F., Aydoğdu, M., Doğru, M., Aslan, O., & Özkaya, A. (2005). İlköğretim öğretmen adaylarının çevre eğitimine bakışı. XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi Bildiriler Kitabı. (s.567-572), 28–30 Eylül, Denizli: Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi.
- PEKEL, O.F., ve Ozay, E. (2005). Turkish high school students‟ perceptions of ozone layer depletion. Applied Environmental Education And Communication, 4, 115–123.
- PINARLI, V. ve Yonar, T. (1999). Bursa İlinde Çevre Kirlenmesi Önceliklerine Genel Bir Bakış. Türkiye’de Çevre Kirlenmesi Öncelikleri Sempozyumu III, Bildiriler Kitabı, 3343. Kocaeli.
- SORAN, H., Morgil, İ., Alev, E. ve Işık, S. (2000). Biyoloji Öğrencilerinin Çevre Konularına Olan İlgilerinin Araştırılması Ve Kimya Öğrencileri İle Karşılaştırılması. H. Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 128-139.
- YILMAZ, A., Morgil, İ., Aktuğ, P., & Göbekli, İ. (2002). Ortaöğretim ve üniversite öğrencilerinin çevre, çevre kavramları ve sorunları konusundaki bilgi ve öneriler. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, 156-162.
