Author :
Abstract
Bu çalışmanın amacı, Başbakan R.T. Erdoğan’ın 2009 yılında İsviçre’nin Davos şehrinde gerçekleştirilen Dünya Ekonomik Forumun’da tanık olunan ‘one minute’ çıkışının, iki zıt politik görüşte günlük gazetenin köşe yazılarına nasıl yansıdığını incelemektir. Köşe yazılarında kullanılan dil tümcelerin anlam içeriğinin betimlenmesiyle incelenecektir. Bu inceleme dizgeci-işlevsel dilbilgisinin başlıca inceleme yöntemlerinden olan geçişlilik çözümlemesi yoluyla yapılacaktır. Geçişlilik, anlamın tümcede simgelenme şeklidir. Bu inceleme aracılığıyla, ideolojik farklılıkların dilsel seçimler yoluyla gazetelerde okuyucuya nasıl aktarıldığı betimlenmeye çalışılacaktır. Geçişlilik çözümlemesi, ideolojik yönlendirmeli söylemlerde cümle içindeki bazı anlamsal ilişkilerin dilin sözcük-dilbilgisel (lexicogrammatical) yapısından nasıl aktarıldığını irdeleyen bir çözümleme yöntemidir. Geçişlilik çözümlemesinin gerçekleşebilmesi için metinde belli süreç türlerinin ve katılımcıların kullanılıp kullanılmadığı ve bunların metinde nasıl konumlandırıldığı ortaya çıkarılmalıdır. Dilin düşünsel (ideational), bireylerarası (interpersonal), ve metinsel (textual) işlevleri aracılığıyla sözdizimsel öğelerin örüntüleme seçenekleri ortaya çıkar. Bu çalışmada, dilin düşünsel işlevi aracılığıyla ve geçişlilik çözümlemesi yöntemiyle, farklı politik görüşlerde iki gazetede bulunan köşe yazılarındaki önermesel geçişlilik yapıları ortaya çıkarılacaktır. Geçişlilik çeşitli dilsel seçenekler sağladığı için, metindeki süreç türlerinin ve katılımcıların farklı konumlandırılmaları, politik bakış açısını yansıtan, ideolojik olarak anlamlı dilsel seçim örnekleri köşe yazılarında sergilenmektedir. Bu çalışmanın veri tabanını oluşturan, Başbakan Erdoğan’ın Davos çıkışını konu alan köşe yazarları, eylemin kendisi ve eyleme dahil olanlara ilişkin anlamsal rolleri düzenlerken ve tümcelerini yapılandırırken, kendi ideolojilerine göre, belli dilsel örüntüleme seçimleri yapmışlar ve bu seçimlerle de eylemin ögelerini farklı biçimde konumlandırmışlardır.
Keywords
Abstract
The aim of this article is to investigate the ideological opposition appeared, as a result of Turkish Prime Minister Erdogan’s Davos outburst in 2009, in World Economic forum in Switzerland, in Turkish daily newspaper editorials. The study concentrates on the representations of the Davos event in the editorials of two daily newspapers of opposing political and ideological stance. The analysis aims to identify, through transitivity analysis from the Systemic Functional Grammar, and explain how ideology is constructed and presented through language use in two ideologically opposing Turkish newspapers’ editorial sections. The analysis of transitivity indicates how, through choices from the lexicogrammar, certain semantic roles and relationships are reproduced in the ideologically constructed discursive practices. Through positioning of participants and process choices, and their positioning in the clause, we could reasonably speculate on the ideologies of the news reports. By means of ideational, interpersonal and textual functions of language, aspects of clause grammar which have to do with ideational meanings will be focused on in this study. Emphasis will be placed on the construction of ideological discourse by determining the transitivity patterns expressed with propositions through representational processes in the two Turkish daily newspapers editorials of opposing political stance. The findings indicate that linguistic choices of transitivity play a fundamental role in propagation of dominant ideologies both implicitly and explicitly in newspaper editorials.
