MİSYONERLERİN SURİYE’DE SAĞLIK ALANINDAKİ FAALİYETLERİ İLE ŞAM TIP FAKÜLTESİNİN AÇILMASINA DAİR BİR RAPOR
Author :
Abstract
Misyonerler, 19. yüzyılla birlikte Osmanlı sınırları içerisinde yoğun olarak çalışmaya başlamışlardır. İlk olarak Suriye bölgesinde faaliyette bulunan misyonerlerin, bu bölgeyi tercih etmelerinde, kutsal mekânlara yakın olması, merkezi hükümetin denetiminden ve gözetiminden uzak olması ile Asya, Afrika ve Avrupa’nın kesiştiği bir yer olması etkili olmuştur. Misyonerler, ilk olarak eğitim alanında faaliyette bulunmuşlardır. Eğitimi, sağlık alanındaki çalışmaları izlemiştir. Sağlık alanındaki çalışmalara yönelmelerinde Hz. İsa’nın hastaları iyileştirmesini kendilerine referans alan misyonerler, vermiş oldukları hizmetlerle bölge halkı ile yakın ilişki kurarak kendi amaçlarına kısa sürede ulaşmışlardır. Suriye’de ağırlıklı olarak Fransız ve Amerikalı misyonerler bulunuyorlardı. Sağlık alanındaki çalışmalarında eğitimli personel yetiştirmek için Amerikalılar, Beyrut Amerikan Tıp Fakültesi’ni, Fransızlar ise St. Joseph Tıp Fakültesi’ni kurmuşlardır. Bu okullardan yetişen misyonerler, başta Suriye olmak üzere Ortadoğu’daki çeşitli şehirlerde misyoner hastahane, dispanser ve eczahanelerine gönderilmişlerdir. Osmanlı Devleti bu kurumlara alternatif olması için Şam’da tıp fakültesi açılmasını planlamıştır. Osmanlı Devleti’nin son dönemlerinde, devletin içinde bulunduğu durumun nedenlerini ortaya çıkarmak için idarî, siyasî, iktisadî ve eğitim alanlarında çeşitli raporlar hazırlanmıştır. Bu raporlarda mevcut durum hakkında bilgiler açıklandıktan sonra, alınacak tedbirlere ilişkin önerilere yer verilmiştir. Suriye’de misyonerlerin sağlık alanında yürütmüş oldukları çalışmaların neler olduğunu ve ne şekilde yürütüldüğünü ortaya çıkarmak için de çeşitli raporlar kaleme alınmıştır. Bu çalışmada, Suriye Sıhhiye Müfettişliği tarafından 29 Kasım 1892 tarihinde hazırlanmış olan rapora göre Misyonerlerin Suriye’de sağlık alanındaki çalışmaları ile bu çalışmalara karşın devletin almayı planladığı tedbirlerin neler olduğu incelenmiştir.
Keywords
Abstract
With the beginning of 19th century, missionaries started to work intensively in Ottoman Empire. First activities of missionaries began in Syria which was in the boundaries of Ottoman. Close to the holy places in this area, being away from supervision and audit of central government and being intersection of Asia, Africa and Europe were effective in the preference of the Middle East. Missionaries firstly engaged in education activities in the Syria. Educational activities have been followed by medical activities. Missioners took Jesus, who cure patients, as a reference for their activities in the medical works and they achieved their goal in a short time by performing health service and establishing close relationship with local community. There were mainly French and American missioners in the Syria. Beirut American Medical Faculty was established by Americans and St. Joseph Medical Faculty was established by French for training qualified employee in medical works. Missioners, who trained in these faculties, were sent to hospitals, dispensaries and pharmacy in various places especially cities in the Middle East. Ottoman Empire has planned to open the Damascus Faculty of Medicine to be an alternative to these institutions. Various reports on executive, politics, economics and education were written for revealing reasons of the situation, which Ottoman Empire had in his last period. After giving information about current situation, these reports also included recommendations on measures to be taken. Also there were other reports for revealing what kind of medical works which conducted by missioners in Syria and how these works carried out. In this study, Missionaries medical activities in the Syria and measures that government were going to take toward to these missionary activities are investigated according to the report which prepared by Syria Medical Inspectorship in 29 November 1892.
