Author :
Abstract
Allah-insan ilişkisi diyebileceğimiz dinin, eğitim ve öğretim faaliyetlerine konu olması din eğitimini ifade etmektedir. Dinin ilk eğitimcileri peygamberler olmuşlardır. Tarih boyunca onların misyonlarını yürütenler de din adamları olagelmiştir. Onlar aynı zamanda din eğitiminin kaynağı ve yönlendiricisi olmuşlardır. Dinlerin varlıklarını sürdürebilmeleri için din adamlarına ihtiyaç duymaları sosyolojik bir gerçekliktir. Kur’an sisteminde anahtar ifadelerinden biri “dünya hayatı” kavramıdır. Bağlamındaki ifadeleri de dikkate aldığımızda “dünya hayatı”, sonuç itibariyle insanı çevreleyen maddi ve manevi dini, siyasi, ekonomik, psikolojik, sosyal ve düşünsel âlemin tamamıdır. Bu bağlamda eğitim çalışmalarında, insanların çevresindeki bütün eşya ve olaylara karşı ilişkilerinin temelini teşkil eden tavır, kanaat, inanç, tutum ve davranışların hangi şartlar altında oluştuğunun anlaşılması gerekir. Dinimizin temel kaynağı olan Kur’an, İslami anlamda eğitim ve öğretimin hareket noktasını oluşturur. Kur’an’ın anlaşılmasında dikkate alınması gereken ifadelerin genel anlamıdır. Bu bağlamda Kur’an’da Yahudi ve Hıristiyan din adamlarının dünya hayatına karşı nasıl bir tutum içerisinde olduklarını, bunun nasıl değiştiğini ve ne gibi sonuçlar doğurduğunu açıklamaya ve anlamaya çalışmak, Müslüman din adamlarının dünya hayatına karşı nasıl bir tavır içerisinde olmaları noktasında önemli mesajlar vermektedir. Yahudi din adamları, dünyevileşerek dini öğretileri ve manevi değerleri istismar edip, kutsal metinleri değiştirerek dini, siyasi, ekonomik ve sosyal güce sahip olma peşinde olmuşlardır. Dini otoritelerini ve sosyo-ekonomik temelli statülerini kaybetmemek için gönderilen peygamberlerle mücadele ederek dini hakikatlerin tebliğinde, eğitim ve öğretiminde en büyük engeli oluşturmuşlardır. Allah’ın belirlemesi olmadan, Hıristiyan din adamları tarafından oluşturulan dünyadan tamamen elini eteğini çekme anlamına gelen, hem rahip yetiştirme hem de ruhbanca bir toplum yaratma projesi görünümü veren ruhbanlık anlayışı bir dinde olmaması gereken aşırılıkları doğurmuştur. Yüce Allah, Kur’an’da bu gerçeğe dikkat çekerek müminleri, din âlimlerin ve din eğitimcilerini uyarmaktadır. Anahtar Kelimeler: Din Eğitimi, Din Adamı, Yahudi ve Hıristiyan Din Adamları, Kur’an, Dünya Hayatı
Keywords
Abstract
The religious education is purported when the religion which is meant to be relation between the God and human is subjected to the education and training activities. Prophets are the original religious instructors. The religious functionaries maintained their missions all along history. They are at the same time the source and leaders of the religious education. Religions need the religious functionaries to maintain their existencies that is a sociological reality. One of the key expressions in the Koran system is the concept of “wordly life”. “Worldly life” when we consider the expressions in its context is as a result all of the materially and morally religious, political, economical, pschological, social and intellectual aspects within which human is surrendered. In this context, in the educational activities it is important to understand the attitudes, opinions, beliefs, manners and behaviours that are the source of the relations between human and the world and therefore it is also important how they are constituting in what conditions. The Koran which is the primary source of our religion is the starting point of the education and training in Islamic sense. General meanings are important in terms of understanding the Koran. In this context the Koran tries to understand and explain how the Jewish and Christian religious functionaries are in the manner against the meaning of life as well as how it is chamged and what results bring about. The Koran gives important messages to the Muslim religious functionaries how they take a stand against wordly life. The Jewish religious functionaries have been secularized and exploited and misused the religious teachings as well as changed the holy writings and they have been after religious, political, economic and social power. In order to kep their religious authorities and socip-economical statues they struggled with the God send prophets and brought about the the greatest obstacles against declaration of the religious orders and religious education and training. The concept of priesthood which is constituted by the Christian religious functionaries without observing the orders of the God led to the extremisms which has not to do wit a religious such as washinng one’s hands of everything wordly. The God almighty gives stres to this reality and cautios the believers, religious scholars and religious instructors.
Keywords
- AHMED B. HAMBEL. (1981). El-Müsned, İstanbul: Çağrı Yayınları.
- AKDEMİR, S. (1983). “Rahip G. Basetti-Sani’nin Hz. İsa ile ilgili Bazı Kur’an Ayetlerini Yorumlaması ve Müslüman Hıristiyan Diyaloğuna Çağrısı Üzerine”, Ankara Ü. İlahiyat F. Dergisi, C. XXVI: 183-201.
- ALICI, M. (2005). “Kutsalın Peşindeki Adam: Ölümünün 19. Yılında Mircae Eliade İçin Kısa Bir Rehber”, EKEV Akademik Dergisi. C/S. 9/24: 51- 74.
- ALİ, C. (1993). El- Mufassal fi tarihi’l-arab kable’l-islam.
- ALTINTAŞ, R. (2003). “İslami Gelenekte “el-Hayatü’d-Dünya” Kavramını Anlama Biçimleri”, İlahiyat Fakülteleri Kelam Anabilim Dalı VII. Eğitim Öğretim Meseleleri Koordinasyonu Toplantısı ve Sempozyumu, 6-8 Eylül 2002, Çorum.
- ATEŞ, A. (1996). İslam’a Göre Cahiliye ve Ehl-i Kitap Örf ve Adetleri. İstanbul: Beyan Yayınları.
- ATEŞ, S. (1982). Kur’an-ı Kerim’in Yüce Meali ve Çağdaş Tefsiri. Ankara: Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları.
- AYDIN, M. (2005). Ansiklopedik Dinler Sözlüğü. Konya :Din Bilimleri Yayınları.
- AYHAN H. (1995). Eğitim Bilimine Giriş. İstanbul: Şule Yayınları.
- BAYRAKLI, B. (2008). Kur’an’da Hz. Peygamber. İstanbul: Bayraklı Yayınları.
- BAYRAKLI, B.(2008). Yeni Bir Anlayışın Işığında Kur’an Tefsiri. İstanbul: Bayraklı
- BAYRAKLI, B.(2008). Kur’an’da Hz. Peygamber, İstanbul: Bayraklı Yayınları.
- BAYRAKTAR, M. F. (1994). İslam Eğitiminde Öğretmen-Öğrenci Münasebetleri. İstanbul: İFAV Yayınları.
- BİLGİN, B. (1990). Eğitim Bilimi ve Din Eğitimi, Ankara: Gün Yayıncılık.
- BUHARİ. Ebu Abdullah Muhammed b. İsmail. (1981). El- Camiü’s-Sahih. İstanbul: Çağrı Yayınları.
- DEMİRCİ, K. (1998). Hıristiyanlık (Tarih). Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (s. 329- 340). İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı.
- EL-ASKALANİ, Hafız Ahmed b. Ali b. Hacer. (1996). Fethu’l-bari bi şerhi sahihi’l- buhari, (Tahkik: Abdu’l-aziz b. Abdullah b. Baz). Beyrut: Daru’l-fikr.
- EL-MAĞRİBİ, Samuel b.Yahya. (1995). Yahudiliği Anlamak. (Çev. O. Cilacı). İstanbul: İnsan Yayınları.
- ESED, M. (1999). Kuran Mesajı Meal-Tefsir. (Çev. C. Koytak, A. Ertürk). İstanbul: İşaret
- GENÇ, A. R. (2008). Nurettin Topçu’nun Din Eğitimi İle İlgili Görüşleri, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
- İBN MANZUR, Ebu’l Fadl Cemaleddin. (1994). Lisanu’l-Arab. Kahire: Daru’l-marife.
- İBNİ HİŞAM, M. (1995). Es- Siretu’n-Nebeviyye, Beyrut: Dar’ul-Hayr.
- İBN-İ KESİR (1421/2000) Tefsiru’l-Kur’ani’l-azim, Tahkik: Mustafa es-Seyyid Muhammed. Kahire: Mekbetü Kurtuba ve Mektebetü evladi şeyh li’t-türas.
- İSFAHANİ, R. (2001). Müfredat fi ğarib’il- kur’an. Beyrut: Dar’ul-ma’rife.
- ÇİĞDEM, K. (1999). Yeni İnsan ve İnsanlar, İstanbul: Evrim Yayınları.
- KARAMAN, H. ÇAĞRICI, M. DÖNMEZ, İ. K. GÜMÜŞ, S. (2007). Kur’an Yolu Türkçe Meal ve Tefsir. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
- KARAMAN, H. (2012, 2 Mart), “Din Eğitimi ve Ahlak”. Erişim Tarihi: 13 Ekim 2014 http://www.yenisafak.com.tr/yazarlar/HayrettinKaraman/din-egitimi-veahlak/31315
- KARAMAN, H. (2005), “Nurettin Topçu’da Önder İnsan Arayışı”, Tabula Rasa, Sayı: 13: 23 – 32.
- KARSLI, İ. H. (2010) Kutsal Kitaplara Göre Din Adamı. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı
- KAYA, M. (1998). Din Eğitiminde İletişim ve Dini Tutum. Samsun: Etüt Yayınları.
- KAYADİBİ, F. (2006). Din Eğitimi Dersleri. İstanbul: İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları.
- KOCAMAN, K. (2012). Din Eğitimi Açısından Kur’an’ın Dünya Hayatına Bakışı, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- KURT, A. (2009). İslam Çalışma Ahlakı. Bursa: Emin Yayınları.
- MENSCHİNG, G. (1994). Din Sosyolojisi. (Çev. M. Aydın). Konya: Konya Tekin Kitabevi.
- MEVDUDİ, Ebu Ala. (2010). Tefhim’ul-Kur’an. İstanbul: İnsan Yayınları.
- ÖCAL, M. (2002). “Nasıl Din Eğitimcileri Yetiştirmeliyiz?” Avrupa Birliğine Giriş Sürecinde Türkiye’de Din Eğitimi ve Sorunları Sempozyumu, 26-27 Mayıs 2001, Adapazarı.
- ÖZBEK, A. (1994). Bir Eğitimci Olarak Hz. Muhammed. Konya: Esra Yayınları.
- PAÇACI, M. (2003). Kur’an’da ve Kitab-ı Mukaddes’te Ahiret İnancı. Ankara: Ankara Okulu Yayınları.
- PADEN, E. W. (2008). Kutsalın Yorumu. (Çev. Abdurrahman Kurt). Bursa: Sentez
- RAZİ, Fahreddin Ebu Abdillah Muhammed b. Ömer. (1981). Mefatihu’l-ğayb. Beyrut: Daru’l-fikr.
- ROWLAND, C.C. (2000). İsa ve İlk Kilise. (Çev. M. Aydın). İslamiyat, III(4): 39-41.
- SARIKÇIOĞLU, E. (2002). Din Fenomenolojisi. Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi
- SCHİMMEL, A. (1999). Dinler Tarihine Giriş. İstanbul: Kırkambar Yayınları.
- SİNANOĞLU, M. (1998). “Hıristiyanlık”, Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi.(364-368). İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
- ŞELEBİ, A. (1984). Mukarenetu’l-edyan (el- Yahudiye). Kahire: Mektebetu’l-Nahdatü’l- Mısriyye.
- TABAKOĞLU, A. (2004). İslam Medeniyetinde İktisadi Hayat. Paçacı (Ed.), İslam’a Giriş Evrensel Mesajlar Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
- TİRMİZİ, İmam Hafız Ebi İsa Muhammed b. İsa. (1981). El-Camiu’l-Kebir (Sünen). İstanbul: Çağrı Yayınları.
- TOPÇU, N. (2005). İslam ve İnsan - Mevlana ve Tasavvuf, İstanul: Dergâh Yayınları.
- TÜMER, G. ve KÜÇÜK, A, (2002) Dinler Tarihi. İstanbul: Ocak Yayınları.
- WACAH, J. (1995). Din Sosyolojisi (Çev. Ü. Günay). İstabul : İFAV.
- YAVUZ, K. (1998). Günümüzde Din Eğitimi. Adana: ÇÜİFY.
- YAZIR, E. H., (1992). Hak Dini Kur’an Dili. İstanbul: Azim Yayıncılık.
- YILMAZ, H. (2005). Camilerin Eğitim Fonksiyonu, İstanbul: Değerler Eğitim Merkezi (DEM) Yayınları.
- ZEMAHŞERİ, Caru’l-lahi Ebi’l-Kasım Mahmud b. Ömer (1995). El- Keşşaf an hakaiki ğavamidi’l-tenzil ve uyuni’l-tevil. Riyad: Mektebetu’l-abikan.
- ZERKEŞİ, Bedruddin Muhammed b. Abdullah.(1983). el- Burhan fi ulumi’l-kuran. Beyrut: Daru’l- Ma’rife.
