Author :
Abstract
Metinlerarasılık son yüzyılın önemli kuramları içinde yerini almıştır. Rus Biçimcileriyle ortaya çıkan kuram en az iki metin arasındaki etkileşimi esas alır. Kendisinden sonraki kuşakları etkileyen önemli sanatçı ve fikir insanlarının varlığı metinlerarasılık çalışmalarının artmasını sağlamaktadır. Günümüzde yalnızca edebiyat ya da dil sahasına özgü olmaktan çıkan ve farklı alanları da kapsamaya başlayan metinlerarasılık sanatın hatta hayatın her alanında kendini göstermektedir. Çünkü insanoğlu çevresine yaptığı etkileşimler sonucunda kendi dünyasını oluşturmaktadır. Hiç kimse görmediği, bilmediği, hissetmediği bir şeyin hayalini kuramaz. Tanzimatın hem şair, hem romancı, hem gazetecisi olan hem de bir aksiyon adamı olması açısından kendisinden çok söz ettiren kişiliği Namık Kemal’dir. Namık Kemal fikirde ve şiir sahasında kendisinden sonra önemli etkiler bırakmış bir kişiliktir. Bu çalışmada da gösterileceği üzere Namık Kemal’den büyük ölçüde etkilenen Türk şairlerinden biri de Mehmet Akif Ersoy’dur. Bu çalışma Namık Kemal ile Mehmet Akif üzerine karşılaştırmalı bir çözümlemeyi içermektedir. Bu bağlamda her iki şairin şiirleri arasındaki benzerlik ilgisini ve etkilenme düzeyini, Bülbül ve Murabba şiirleri üzerinden yapılan bir incelemeyle ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır. İki şiir arasındaki ilişkinin boyutları ortaya çıkarılırken şairlerin birbirlerini etkileme düzeyleri “sözcük, imge, izlek, biçim ve etkilenme türü” olmak üzere beş aşamada ele alınacaktır. Ortaya çıkan karşılaştırma sonuçlarına göre iki şair arasındaki metinlerarası ilişki ve Mehmet Akif’in, Namık Kemal’den etkilenme düzeyi yine metinlerarasılığa ait kavramlarla tanımlanacaktır.
Keywords
Abstract
Metinlerarasılık son yüzyılın önemli kuramları içinde yerini almıştır. Rus Biçimcileriyle ortaya çıkan kuram en az iki metin arasındaki etkileşimi esas alır. Kendisinden sonraki kuşakları etkileyen önemli sanatçı ve fikir insanlarının varlığı metinlerarasılık çalışmalarının artmasını sağlamaktadır. Günümüzde yalnızca edebiyat ya da dil sahasına özgü olmaktan çıkan ve farklı alanları da kapsamaya başlayan metinlerarasılık sanatın hatta hayatın her alanında kendini göstermektedir. Çünkü insanoğlu çevresine yaptığı etkileşimler sonucunda kendi dünyasını oluşturmaktadır. Hiç kimse görmediği, bilmediği, hissetmediği bir şeyin hayalini kuramaz. Tanzimatın hem şair, hem romancı, hem gazetecisi olan hem de bir aksiyon adamı olması açısından kendisinden çok söz ettiren kişiliği Namık Kemal’dir. Namık Kemal fikirde ve şiir sahasında kendisinden sonra önemli etkiler bırakmış bir kişiliktir. Bu çalışmada da gösterileceği üzere Namık Kemal’den büyük ölçüde etkilenen Türk şairlerinden biri de Mehmet Akif Ersoy’dur. Bu çalışma Namık Kemal ile Mehmet Akif üzerine karşılaştırmalı bir çözümlemeyi içermektedir. Bu bağlamda her iki şairin şiirleri arasındaki benzerlik ilgisini ve etkilenme düzeyini, Bülbül ve Murabba şiirleri üzerinden yapılan bir incelemeyle ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır. İki şiir arasındaki ilişkinin boyutları ortaya çıkarılırken şairlerin birbirlerini etkileme düzeyleri “sözcük, imge, izlek, biçim ve etkilenme türü” olmak üzere beş aşamada ele alınacaktır. Ortaya çıkan karşılaştırma sonuçlarına göre iki şair arasındaki metinlerarası ilişki ve Mehmet Akif’in, Namık Kemal’den etkilenme düzeyi yine metinlerarasılığa ait kavramlarla tanımlanacaktır.
