ORTAOKUL 7. VE 8. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN SORUNLU İNTERNET KULLANIMI VE ANNE BABA TUTUMLARI İLİŞKİSİNİN İNCELENMESİ
Author :
Abstract
Araştırmada, K.K.T.C.’ de bulunan üç farklı okulda ki 7. ve 8. Sınıf öğrencil-erinin problemli internet kullanımı ile anne baba tutumları arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma kesitsel tarama modeli temel alınarak gerçekleştirilmiştir. Tesadüfî örnekleme yöntemi kullanılarak evrenden seçilen 313 öğrenci örneklemi oluşturmuş ve araştırmada Kişisel Bilgi An-keti, Problemli İnternet Kullanım Ölçeği ve Anne Baba Tutum Ölçeği ile veriler top-lamıştır. Araştırmada toplanan veriler SPSS 20 paket programı kullanılarak analiz edilmiş ve bulgular tablolar halinde açıklanarak yorumlanmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre; 7 ve 8. Sınıf öğrencilerinin yarısından fazlası günde yaklaşık 2 saat interneti kullanmakta ve yine yarıya yakınının interneti kullanma konusunda aile denetiminin olmadığı görülmektedir. Demokratik anne baba tutumları arttıkça prob-lemli internet kullanımındaki internetin olumsuz sonuçları, sosyal fayda/rahatlık alt gruplarında azalma gözlenmekte ancak aşırı kullanım demokratik tutumlardan etkilenmemektedir. Koruyucu ve otoriter anne baba tutumları arttıkça problemli in-ternet kullanımında da artış görülmektedir. Cinsiyete, sınıfa ve internetin denetlenip denetlenmemesine göre anne baba tutumları aralarında anlamlı bir fark yoktur. Bununla birlikte Problemli internet kullanımında internetin olumsuz sonuçlarından kızların erkeklerden daha çok etkilendiği, internetin fayda /rahatlık açısından erkekleri kızlara göre daha çok etkilediği, ancak aşırı internet kullanımında cinsiyete göre fark olmadığı belirlenmiştir. Ayrıca problemli internet kullanımının sınıf ve in-ternetin denetlenip denetlenmemesine göre fark göstermediği sonucuna varılmıştır.
Keywords
Abstract
In this research, the problematic Internet use of 7th and 8th graders’, whom are from 3 different schools in TRNC, problematic internet use and parental attitude towards that use has been researched in terms of various variables. The researched has been done by using cross-sectional scanning model. By using Random sample method, 313 students sample was created from the universe and in the research Personal Infor-mation Questionnaire, Problematic Internet Use Scale and the Parent Attitude Scale da-ta were collected. In this study, the data collected was analyzed using SPSS 20 software package, and the findings have been interpreted in tables. According to the result of the research, more than half of the 7th and 8th grade students use the internet for about 2 hours a day and still almost half of Internet use is not appear to be controlled by the family. As the democratic family attitude rises the negative result of problematic in-ternet use can be observed to be reduce in the sub groups of social benefit / conven-ience; yet the excessive use of internet is not affected by the democratic family atti-tudes. As the attitude of protective and authoritarian family increases, the problematic internet use also increases. There is no significant difference in the attitudes of parents in terms of gender, class and whether the internet use is audited or not. In the prob-lematic internet use, girls are effected more negative than boys from the consequences of problematic internet use; on the other hand, boys are more effected than girls in terms of benefit / convenience; yet in excessive Internet use it is determined that there is no difference by gender. Also the problematic Internet use does not show any differ-ences according to class or whether the Internet audited or not.
Keywords
- Aktaş, S. (2011). 9. Sınıfta Anne Baba Tutum- ları Ve Benlik Saygısı Arasındaki İlişkinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
- Ayas, T. & Horzum, M. B. (2013). İlköğre- tim Öğrencilerinin İnternet Bağımlılığı ve Aile İnternet Tutumu. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4 (39), 46-57.
- Bargh, J. A., & McKenna, K.Y. A. (2004). The internet and social life. Annual Review of Psychology, 55, 573-590.
- Başar, H. (1999). Sınıf Yönetimi. İstanbul: Önder Yayınevi.
- Baumrind, D. (1966). The effects of authori- tative parental control on child behaviors. Child Development, 37, 887- 907.
- Beard, K. W & Wolf, E. M (2001). Modifica- tion in the proposed diagnostic criteria for internet addiction. Cyberpsychology & Behavior, 4(3), 377
- Beyatlı, Ö. (2012). Orta Öğretim Kademesin- deki Öğrencilerin İnternet Bağımlılığı Düzeylerinin Belirlenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yakın Doğu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Lefkoşa.
- Bilal, G. (1984). Demokratik ve Otoriter Olarak Algılanan Anne-Baba Tutumlarının
- Block J.J. (2008). Issues for DSM-V: Internet addiction. Am J Psychiatry, 165, 306–307.
- Bozaslan, H. (2012). Sınıf Öğretmeni Aday- larının Anne Baba Tutumlarının Epistemolojik İnanç ve Alternatif Bilişsel Özellikler Açısından İncelenmesi (Harran Üniversitesi Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma). Journal of European Education, 2 (1).
- Caplan, S. E. (2005). A social skill account of problematic internet use. Journal of Communication, 55(4), 721-736.
- Casey, B. J., Tottenham, N., Liston, C., & Durston, S. (2005). Imaging the developing brain: What have we learned about cognitive development? Trends in Cognitive Sciences, 9, 104
- Ceyhan, A. A. & Ceyhan, E. (2009). Ergen- lerde problemli internet kullanım ölçeği (PİKÖ-E) geliştirme çalışmaları. X. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi sözlü bildiri, Adana.
- Chak, K. & Leung, L. (2004). Shyness and locus of control as predictors of ınternet addiction and ınternet use. Cyber Psychology & Behavıor, 7 (5), 559-570.
- Cooney G. M. & Morris, J. (2009). Time to start taking an internet history? The British Journal of Psychiatry. 194, 185
- Czincz, J., & Hechanova R. (2009). Internet addiction: Debating the diagnosis. Journal of Technology in Human Services, 27(4), 257-272.
- Çelen, F. K., Çelik, A. ve Seferoğlu, S. S. (2011). Çocukların İnternet kullanımları ve onları bekleyen çevrim-içi riskler. XIII. Akademik Bilişim Konferansı (AB11), 2-4 Şubat 2011, İnönü Üniversitesi, Malatya.
- Çevik, B. G. ve Çelikkaleli, Ö. (2010) Ergen- lerin arkadaş bağlılığı ve internet bağımlılığının cinsiyet, ebeveyn tutumu ve anne baba eğitim düzeylerine göre incelenmesi. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(3), 225
- Demir Kaymak, Z. & Horzum, M. B. (2013). Çevrimiçi Öğrenme Öğrencilerinin Çevrimiçi Öğrenmeye Hazır Bulunuşluk Düzeyleri, Algıladıkları Yapı ve Etkileşim Arasındaki İlişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(3), 1783-1797.
- Demiriz, S. & Öğretir, D. A. (2007). Alt ve Üst Sosyo-Ekonomik Düzeydeki 10 Yaş Çocuklarının Anne Tutumlarının İncelenmesi, Kastamonu Eğitim Dergisi, 15 (1), 105-122
- Derbyshire, K.L., Lust, K.A., Schreiber, L.R., Odlaug, B.L. Christenson, G.A., Golden, D.J., Grant, J.E. (2013). Problematic Internet use and associated risks in a college sample. Compr Psychiatry, 54(5), 415-22.
- Döner, C. (2011). İlköğretim Öğrencilerinde İnternet BağımlılığınınFarklı Değişkenlere Göre İncelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Durak Batıgün, A. & Kılıç, N. (2011). İnter- net Bağımlılığı ile Kişilik Özellikleri, Sosyal Destek, Psikolojik Belirtiler ve Bazı Soyo- Demografik Değişkenler Arasındaki İlişkiler. Türk Psikoloji Dergisi, 26(67), 1-10.
- Durak, M. & Şenol-Durak, E. (2013). Genç- lerde Sosyal Kaygı ve Depresyonun Problemli İnternet Kullanımıyla İlgili Bilişlerle İlişkisi. Eğitim ve Bilim, 38(169), 19-29.
- Eldeleklioğlu, J. (1996). Karar Strejileri ile Ana-Baba Tutumları Arasındaki İlişki. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Flisher, C. (2010). Getting plugged in: An overview of internet addiction. Journal of Paediatric Child Health, 46, 557-559.
- Gómez Salgado, P., Boubeta, A. R., Tobío, T. B., Mallou, J. V., Barreiro Couto, C. (2014). Evaluation and early detection of problematic Internet use in adolescents. Psicothema, 26(1), 21
- Huang, R. L., Lu, Z., Liu, J. J., You, Y. M., Pan, Z. Q., Wei, Z., He, Q., & Wang, Z. Z. (2009). Features andpredictors of problematic internet use in Chinesecollege students. Behaviour & Information Technology, 28(5), 485
- Kaltiala-Heino, R. , Lintonen, T. & Rimpela, A. (2004). Internet addiction: Potentially problematic use of the Internet in a population of 12–18 yearold adolescents. Addiction Research and Theory, 12 (1), 89–96.
- Kayri, M. & Günüç, S. ( 2010). Türkiye’deki Ortaöğretim Öğrencilerinin İnternet Bağımlılık Düzeyini Etkileyen Bazı Faktörlerin Karar Ağaçları Yöntemleri ile İncelenmesi. Kuram ve Uygulama Eğitim Bilimleri, 10 (4), 2465
- Kormas G, Critselis E, Janikian, M., Kafet- zis, D. & Tsitsika, A. (2011). Risk factors and psychosocial characteristics of potential problematic and problematic internet use among adolescents: A crosssectional study. BMC Public Health, 11,595.
- Kulaksızoğlu, A. (2002). Ergenlik Psikolojisi (5.Baskı). İstanbul: Remzi Kitabevi.
- Kuss, D. J., van Rooij, A.J., Shorter, W. G., Griffiths, M. D. , van de Mheen, D. (2013). Internet addiction in students: Prevalence and risk factors. Computers in Human Behavior, 29(3),
- Kuzgun, Y. (1972). Ana-Baba Tutumlarının Kendini Gerçekleştirme Düzeyine Etkisi. Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Leung, L. (2007). Stressful life events, moti- ves for Internet use, and social support among digital kids. CyberPsychology & Behavior, 10(2), 204-214.
- Leung, L. & Lee, P. S. N. (2012). Impact of ınternet literacy, ınternet addiction symptoms, and ınternet activities on academic performance. Social Science Computer Review, 30 (4), 403–
- Liu, T. & Potenza, M. N. (2007). Problematic Internet use: Clinical implications. CNS Spectrums, 12(6), 453-466.
- Maccoby, E.E. & Martin, J. A. (1983). Socia- lization in the Context of Family: Parent Child Interaction (Eds.Mussen, P.H. ve Hetherington, E.M.). Handbook of Child Psyhology: Socialition, Personality and Social Development. 1–101. New York: Willey.
- Navaro, L. (2003). Çocuklarla İletişim Nasıl Kurulur? Ana Baba Okulu. (10. Basım). İstanbul: Remzi Kitabevi, 133
- Nicky, A. D. & Kelly, L.Q. (2009). Scree- ning for Internet dependence: Do the proposed diagnostic criteria differentiate normal from dependent internet use? Cyberpsychol Behav Soc Netw,12, 21–28.
- Odacı, H. & Berber-Çelik, Ç. (2012). Üniver- site öğrencilerinin problemli internet kullanımlarının akademik özyeterlik, akademik erteleme ve yeme tutumları ile ilişkisi. EJournal of New World Sciences Academy, 7(1), 389-403.
- Özer, Ş. (2013). Problemli İnternet Kullanımı- nın Benlik Saygısı Ve Öznel İyi Oluş İle Açıklana bilirliği. (Yayımlanmamış Yüksel Lisans Tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
- Özgüven, İ. E. (2001). Ailede İletişim ve Ya- sam. Ankara: PDREM Yayınları.
- Peker, A. (2013). İnsani Değerler Yönelimli Psiko-Eğitim Programının Problemli İnternet Kullanımı ve Siber Zorbalık Üzerindeki Etkisi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
- Sevindik, F. (2011). Fırat Üniversitesi Öğren- cilerinde Problemli İnternet Kullanımı Ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının Belirlenmesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). İnonü Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
- Sezer, Ö. (2010). Ergenlerin kendilik algıla- rının anne baba tutumları ve bazı faktörlerle ilişkisi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 7(1),
- Shapira N.A., Goldsmith T.D., Keck, P.E. Jr, Khosla, U.M., McElroy, S.L. (2000). Psychiatric features of individuals with problematic internet use. J Affect Disord, 57(1-3), 267-72.
- Shotton, M. (1991). The costs and benefits of “computer addiction.” Behavior and Information Technology, 10, 219–230.
- Sırakaya, M. (2011). Öğretmen Adaylarının Problemli İnternet Kullanımı Ve İnternet Öz-Yeterlik Düzeylerinin İncelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksel Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Silva, F.G.F. & Gutierrez, J.C.S. (2014). In- ternet as a Haven and Social Shield. Problematic Uses of the Network by Young Spaniards. Media Education Reseacrh Journal, 43(22), 45-53.
- Tao, R., Huang, X., Wang, J., Zhang H., Zhang Y. & Li M. (2010). Proposed diagnostic criteria for internet addiction. Addiction, 105, 556
- Tarı-Cömert, I. & Kayıran, S. M. (2010).Çocuk ve Ergenlerde İnternet Kullanımı. Çocuk Dergisi, 10(4)
- Tok, G. (2014). Ortaöğretim Öğrencilerinin Ebeveynlerinden Algıladıkları İnternet Bağımlılığı Durumlarının İncelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).Yakın Doğu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Lefkoşa.
- Tsai, C. C. and Lin, S. S. J. (2003). Internet addiction of adolescents in Taiwan: An ınterview study. Cyber Psychology & Behavıor, 6 (6), 649–652.
- Tutgun, A. (2009). Öğretmen Adaylarının Problemli İnternet Kullanımlarının İncelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Van den Eijnden, R. J. J. M., Spijkerman, R., Vermulst, A. A., van Rooij, T. J., & Engels, R. C. M. E. (2010). Compulsive internet use among adolescents: Bidirectional parent–child relationships. Journal of Abnormal Child Psychology, 38 (1), 77-89.
- Weinstein A., & Lejoyeux M. (2010). Internet addiction or excessive Internet use. The American Journal of Drug and Alcohol Abuse, 36, 277–283.
- Yang, S. C. & Tung, C. J. (2007). Compari- son of internet addicts and nonaddicts in Taiwanese high school. Computers in Human Behavior, 23, 79–96.
- Yellowlees, P. & Marks, S. (2007). Proble- matic Internet use or Internet addiction? Computers in Human Behaviour, 23, 1447–1453.
- Zorbaz, O. (2013). Lise Öğrencilerinin Prob- lemli İnternet Kullanımının Sosyal Kaygı Ve Akran İlişkileri Açısından İncelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
