Author :
Abstract
Yılan sürüngen ve zehirli bir hayvandır. O, hem korkutucu hem de gösterişli olmasından dolayı birçok toplumda gizemli bir varlık olarak imlenmiştir. İşlevsel ve estetik olarak iki farklı özelliği kendisinde bulunduran bu canlı hemen hemen bütün toplumların mitosuna veya inancına konu olmayı başarmıştır. Yılan kendine özgü karakteriyle her toplumda farklı bir anlam bulmuştur. Bazı toplumlarda iyileştirici ve koruyucu olan yılan bazı toplumlarda ise ölümcül olabilecek kadar tehlikeli bir hayvan olmuştur. Bir toplumda mucize aracı olarak bilinen yılan başka bir toplumda çift yönlü işleviyle baskın bir sembol olabilmiştir. Kurnaz, sinsi ve hain; akıllı, koruyucu ve kutsal yılanın kendinde barındırdığı zıt özelliklerdir. Birçok karşıtlığı aynı anda taşıyabilen bu canlı, belki de bu sofistike karakterinden dolayı gizemli veya tılsımlı olmayı başarabilmiştir. Bu özellikleri bir yana yılan tarih boyunca genellikle ölümlülük ve ölümsüzlük temalarına vurgu yapan bir canlı olmuştur. Kabuk değiştirerek yenilenen yılan, bu özelliğiyle ölümsüzlüğü imlerken kötücül ve sinsi olmasıyla da insana ölümü hatırlatan bir varlık olmuştur. Yılanın özellikle ölümsüzlüğe vurgu yapan yönü onun bazı toplumlarda yüceltilmesine hatta kendisine tanrısallık atfedilmesine neden olmuştur. Bu durum kimi toplumlarda yılan tapımını ortaya çıkarmıştır. Yılan tapımı veya yılanı kutsal bir varlık olarak görme beraberinde bu canlı etrafında çeşitli ritüellerin oluşmasını sağlamıştır. Yılan etrafında oluşturulan bu mitolojik ve dinsel kültür geçmişten günümüze; bilimden sanata ve mitostan inanca kadar birçok farklı düzlemde hala kendini hissettirebilmektedir.
Keywords
Abstract
Snake is a reptile and poisonous animal. This animal has been labeled as a mysterious living creature in many societies due to its frightening nature and vanity. With its functional and aesthetical characteristics, it has played a role in the mythology and belief systems of almost all cultures. With its distinctive features, snake has been assigned different meanings in every society. In some of them, it has been considered as a healer and protector while in others as a deadly dangerous animal. The snake which has been known as a miracle worker has also been come to known as a dominant figure with its two opposing characteristics. Snake can be cunning, sneaky and traitor; or smart, protective and sacred which are two opposing character traits thereof. Perhaps, the reason for this creature which carries many contrasting elements, to be regarded as mysterious or magical arises from this sophisticated trait. In addition to these aspects, snake has laid an emphasis both on mortality and immortality throughout the history. With its ability to shed skin for renewal, the snake has been labeled as immortal while its malicious and cunning nature has been associated with mortality. Laying stress on the theme of immortality, snake has been glorified; even
