Author :
Abstract
İslâm’ın en belirgin sembolü olan mescidlerin özellikle İslâm’ın ilk dönemlerinde pek çok fonksiyon icrâ ettikleri bilinen bir gerçektir. İlk ve aslî fonksiyonu ibadet olan mescidlerin bunun yanında siyasî, askerî, ilmî, idarî pek çok tâlî ve geçici fonksiyonu da icrâ ettikleri tarihen sabittir. İhtiyaca bağlı olarak gelişen bu fonksiyonlar, buna duyulan ihtiyaç ortadan kalkınca tabii olarak nihayete ermişlerdir. Ancak Kur’an-ı Kerim’den ve Hz. Peygamberin uygulamalarından anlaşılmaktadır ki mescidlerin birer ilim merkezi olma vasfı onun ayrılmaz bir parçasıdır. Geçmişte çok iyi anlaşılan ve uygulanan ilim ve ibadet birlikteliği günümüzde mescidlerin iyiden iyiye yitirdiği bir vasıftır. Mescidlerin yalnızca namaz kılınan bir mekâna indirgenmesi, sahip olunan fiziki imkânların ve yetişmiş insan kaynaklarının hebâ edilmesi ve mescidlerin yüklendiği misyondan günden güne uzaklaştığı anlamına gelmektedir.
Keywords
Abstract
It is a known fact that the mosques, one of the most distinctive symbols of Islam, have used for many different purposes. There are historical evidences showing that they have been used for political, military, educational, administrative and many other temporary purposes besides their main purpose which is, of course, worshiping. These varying functions emerged with the need, and ended naturally when these needs vanish. But the Quran and acts of the Holy Prophet emphasize that being education centers is an inevitable part of the mosques. The unity of worshiping and education was well understood and applied in the past unlike today. The downgrading of mosques to just temples, causes waste of facilities and trained human resources. And all these move the mosques away from their missions day by day.
